Franciszek do uczestników seminarium o Kościele w Ameryce Łacińskiej: "Pandemia ujawnia najlepsze i najgorsze cechy w ludziach"

Obecna pandemia sprawiła, że ujawniają się najlepsze i najgorsze cechy naszych narodów i każdej osoby. Obecnie bardziej niż kiedykolwiek przedtem konieczne jest przywrócenie naszej wspólnej świadomości. To wezwanie do ogółu wiernych i mieszkańców Ameryki Łacińskiej zawiera przesłanie wideo, wystosowane przez Ojca Świętego do uczestników wirtualnego seminarium "Ameryka Łacińska: Kościół, papież Franciszek i scenariusze pandemii".

Odbywa się ono z inicjatywy Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej (CAL), Papieskiej Akademii Nauk Społecznych i Latynoamerykańskiej Rady Biskupiej (CELAM) w dniach 19-20 listopada na platformie Zoom i jest otwarte dla wszystkich na Facebooku CELAM-u.

Witając zgromadzonych Franciszek zaznaczył, że celem tego wydarzenia jest zastanowienie się i przeanalizowanie sytuacji, spowodowanej przez szerzenie się koronawirusa na tym kontynencie i jej skutków oraz nakreślenie możliwych linii działania i solidarnej pomocy wszystkim, którzy "są częścią i współtworzą piękno i nadzieję" tej części świata. Podziękował organizatorom za tę inicjatywę i życzył im, aby mogła ona inspirować dalsze działania, pobudzić procesy, tworzyć sojusze i uruchomić wszelkie mechanizmy zapewnienia godnego życia "naszym narodom, zwłaszcza tym najbardziej wykluczonym, za pośrednictwem życia w braterstwie i budowaniu przyjaźni społecznej".

Pandemia Covid-19 rozszerzyła i uwypukliła problemy i przejawy niesprawiedliwości społeczno-gospodarczej, który już dotknęły ciężko cały ten kontynent, a szczególnie ostro najuboższych – podkreślił autor przesłania. Dodał, że do tych nierówności i dyskryminacji, które zwiększają przepaść między ludźmi, dochodzą jeszcze trudne warunki, w jakich znajdują się chorzy i wiele rodzin, przeżywających czasy niepewności i sytuacje niesprawiedliwości społecznej. Pokazuje to, że nie wszyscy mogą liczyć nawet na minimalne środki, aby choć bronić się przed zarazą: dach nad głową z zachowaniem odległości społecznej, dostęp do wody, urządzeń sanitarnych i higienicznych, stałej pracy itp. Papież podkreślił, że trzeba ciągle troszczyć się o te potrzeby najsłabszych.

Ale chodzi też o ochronę środowiska, ekosystemu poważnie zagrożonego przez pożary lasów, niszczące wielkie obszary Amazonii, będącej "płucami Ameryki Łacińskiej i świata" – przypomniał Ojciec Święty.

Zwrócił uwagę, że niszczycielskie skutki pandemii będą jeszcze odczuwalne długi czas, szczególnie przez gospodarki państw, co "wymaga solidarnej uwagi i twórczych propozycji, aby złagodzić ciężar kryzysu". Wskazał, że w Królestwie Bożym, zaczynającym się już na tym świecie, chleb należy się wszystkim, a organizacja społeczna opiera się na wkładzie, dzieleniu się i rozprowadzaniu, a nie na posiadaniu, wykluczaniu i gromadzeniu. "Dlatego wszyscy – pojedynczo i zbiorowo – jesteśmy wezwani do wykonywania swej pracy lub misji w sposób odpowiedzialny i uczciwy" – stwierdził papież.

Zauważył następnie, iż pandemia sprawiła, że dostrzegamy to, co najlepsze, ale i to, co najgorsze w każdej osobie. "Obecnie bardziej niż kiedykolwiek wcześniej konieczne jest uświadomienie sobie na nowo naszej wspólnej przynależności" – tłumaczył mówca. Jego zdaniem "wirus przypomina nam, że najlepszą formą troszczenia się o siebie jest uczenie się troski i ochrony tego, co jest obok nas: świadomość dzielnicy, narodu, regionu, wspólnego domu". Wiadomo, że obok pandemią istnieją też inne problemy społeczne: bezdomność, brak ziemi i bezrobocie, "osławione trzy T [po hiszpańsku techo, trabajo, tierra - KAI]", które wyznaczają poziom życia i wymagają wielkodusznej odpowiedzi i natychmiastowej uwagi – przypomniał Franciszek.

Zaznaczył, że "w obliczu tej ponurej panoramy ludy Ameryki Łacińskiej uczą nas, że mają duszę, że potrafiły odważnie stawić czoła kryzysom i wydobyć głosy, które wołając na pustyni, utorowały drogę Panu (por. Mk 1, 3)". Wezwał uczestników spotkania, aby nie dali się okradać z nadziei, gdyż droga solidarności jako przejaw sprawiedliwości jest najlepszym wyrazem miłości i bliskości. "Z tego kryzysu możemy wyjść lepsi, czego świadectwo dało tak wiele naszych sióstr i braci, codziennie oddając swe życie i w inicjatywach, będących dziełem Ludu Bożego" – zauważył Ojciec Święty.

Wskazał, że wobec tych wielkich wyzwań "prośmy Matkę Bożą z Guadalupe, aby nasza ziemia latynoamerykańska nie wymknęła się spod kontroli, to znaczy nie straciła pamięci o swojej matce. Niech kryzys, daleki od rozdzielenia nas, pomoże nam odzyskać i docenić świadomość tego wspólnego wymieszania, które nas jednoczy i czyni nas dziećmi tego samego Ojca". Na zakończenie papież jeszcze raz zachęcił, aby pamiętać, że "jedność jest większa niż konflikt" i życzył, aby "płaszcz Matki i Niewiasty dał nam schronienie w jednym narodzie, który walcząc o sprawiedliwość, mógł powiedzieć: «Ujął się za sługą swoim, Izraelem, pomny na miłosierdzie swoje, jak przyobiecał naszym ojcom»”.

W ramach dwudniowego seminarium przewidziano pozdrowienia i przemówienia przewodniczącego CAL kard. Marca Ouelleta i kanclerza Papieskiej Akademii Nauk Społecznych bp. Marcelo Sancheza Sorondo. Referat wprowadzający, zatytułowany "Kościół, papież Franciszek, pandemia i działalność duszpasterska", przedstawił przewodniczący CELAM abp Miguel Cabrejos Vidarte. W spotkaniu głos zabiorą również zaproszeni eksperci, m.in. Alicia Bárcena – sekretarz wykonawczy Komisji Gospodarczej ONZ dla Ameryki Łacińskiej i Karaibów (CEPAL), Carlos Afonso Nobre – uczony brazylijski (będzie mówił o przyszłości Amazonii po pandemii), ks. Augusto Zampini z Dykasterii Integralnego Rozwoju Ludzkiego, Jeffrey Sachs – ekonomista amerykański, Gustavo Béliz – doradca w sprawach strategicznych rządu Argentyny, Agustín Hernández Vidales – rektor Papieskiego Uniwersytetu Antonianum.

Obrady seminarium poświęcone są omówieniu ewentualnych przyszłych scenariuszy polityki i gospodarki światowej, nowych przejawów przywództwa, pandemii w kontekście amazońskim oraz przedyskutowaniu lub zniesieniu zadłużenia w Ameryce Łacińskiej.