Ks. Studenski o wychowaniu chrześcijańskim

Na umiejętność odpowiedniego rozłożenia akcentów w działaniach wychowawczych podejmowanych w rodzinie i szkole zwraca uwagę ks. dr Marek Studenski, autor specjalnych materiałów duszpasterskich do rozpoczętego dziś IV Tygodnia Wychowania. Kapłan diecezji bielsko-żywieckiej zwraca w nich m.in. uwagę, że cechą charakterystyczną wychowania, które można określić jako chrześcijańskie jest integralność. Tegoroczna edycja Tygodnia Wychowania poświęcona jest prawdzie jako fundamentowi wychowania.

Wśród materiałów przygotowanych przez Komisję ds. Wychowania KEP i Radę Szkół Katolickich są m.in. teksty rozważań i modlitwy wiernych, scenariusze specjalnych konferencji, materiały dla nauczycieli i rodziców, konspekty oryginalnych katechez dostosowanych do wieku uczniów, teksty nauczania o wychowaniu, pomoce liturgiczne. Na stronie www.tydzienwychowania.pl, skąd można pobrać potrzebne materiały duszpasterskie, dostępna jest też audycja radiowa ks. Studenskiego poświęcona znaczeniu prawdy jako fundamentu wychowania.

W katechezie dla szkół podstawowych ks. Studenski, który jest dyrektorem wydziału katechetycznego bielsko-żywieckiej kurii, porusza problematykę prawdy w życiu dziecka. Do gimnazjalistów pisze zaś o odpowiedzialnym korzystaniu z mediów. Z kolei w konferencji "Wychowywać do prawdy" dla duszpasterzy i wychowawców proponuje, by na przykładzie życia św. Teresy Benedykty od Krzyża (Edyty Stein) zobaczyć jak wartość przyjęta przez nią jako własna, jest w stanie inspirować współczesnych ludzi.

"Przykładów życia opartego na fundamencie, jakim jest prawda, polegającego na jej odkrywaniu i realizacji, można by podać wiele. Nieczęsto jednak można spotkać osobę, która poświęciła życie poszukiwaniu prawdy w tak heroiczny sposób, jak uczyniła to niemiecka filozof i karmelitanka, Edyta Stein" - zauważa ks. Studenski.

Duchowny podkreśla, że spotkanie z życiem św. Teresy Benedykty od Krzyża i innych świadków prawdy uświadamia, że wszystkie decyzje i kroki, jakie podejmuje wychowawca "są konsekwencją jakiegoś wcześniej przyjętego spojrzenia na świat i życie człowieka".

"Otworzenie się na coś więcej niż czysty pragmatyzm polegający na poszukiwaniu w życiu sukcesu i samorealizacji, wcale nie wyklucza tego, że człowiek będzie się czuł spełniony i szczęśliwy. Cechą charakterystyczną wychowania, które można określić jako «chrześcijańskie» jest integralność. Formacja w takim duchu nie wyklucza żadnego z istotnych celów wychowania, poszerzając je jednak o perspektywę duchową" - zaznacza katecheta.

Opisuje szczegółowo znaczenie atmosfery wychowawczej i akcentuje wagę działań sprzyjających kształtowaniu szacunku dla prawdy. Podnosi fakt, że wychowawca nie powinien nigdy przemilczać i ukrywać prawdy, a jego zadaniem jest namysł nad tym, jak w najodpowiedniejszy sposób ją przedstawić.

"Bezrefleksyjność jest największym wrogiem wychowania" - konkluduje ks. Studenski i wskazuje, że pierwszorzędne znaczenie w rozwijaniu postawy szacunku dla prawdy ma świadectwo życia rodziców, wychowawców i osób znaczących.

Istotnym punktem rozważań kapłana jest kwestia wychowania do odpowiedzialnego korzystania ze środków społecznego przekazu. "Przede wszystkim trzeba uczyć wychowanków, że nie każda wygłoszona w telewizji czy wydrukowana lub pojawiająca się w internecie opinia jest wiarygodna tylko z tego powodu, że została opublikowana. Środki społecznego komunikowania mogą działać w sprzeczności z zasadą służby prawdzie" - podkreśla i apeluje, by "rozwijać u wychowanków krytycyzm wobec docierających do nich treści, a także odporność na manipulację".

Zdaniem autora opracowania, przyjęte cele i metody wychowania zależą od tego jak rozumie się człowieka. "Doświadczenie historyczne podpowiada, że od wyniku tego sporu zależały zwycięstwa pedagogiki formującej ludzi o wielkich zaletach umysłu i serca, ale były też i takie jego rozstrzygnięcia, które doprowadziły do upadku całych społeczeństw" - dodaje. W tym kontekście zwraca uwagę, na dyskusję dotyczącą ideologii gender. Przypomina, że błąd tego kierunku polega na fałszywych założeniach antropologicznych.

W materiale przygotowanym na dzisiejsze Święto Podwyższenia Krzyża duchowny zachęca, by stale mieć w pamięci, że wywyższenie Jezusa Chrystusa polegało na Jego dobrowolnym uniżeniu.

"Wywyższenie to polegało na podwyższeniu naszego Pana na drzewie krzyża. Trzeba o tym pamiętać, podejmując refleksję dotyczącą celów, do których ma prowadzić wychowanie. U progu kolejnego, czwartego już Tygodnia Wychowania w naszej Ojczyźnie, prośmy o umiejętność odpowiedniego rozstawienia akcentów w działaniach wychowawczych podejmowanych w rodzinie i szkole" - apeluje.

Wśród tekstów do pomocy znalazł się także zapis wykładu, jaki wygłosił bp Roman Pindel podczas ogólnopolskiej konferencji. Analizując znaczenie prawdy w życiu św. Pawła i św. Edyty Stein ordynariusz bielsko-żywiecki zaznaczał, że pytanie o prawdę - w kontekście rozważań na temat roli świadectwa życia dyrektora, nauczyciela i wychowawcy szkoły katolickiej - wydaje się niezwykle ważne, szczególnie w dobie kwestionowania istnienia obiektywnej prawdy i szeroko rozpowszechnionego relatywizmu.

"Gdy obowiązuje poprawność polityczna i wydaje się, że z zasady każde stwierdzenie winno być zakwestionowane, trzeba wracać do starej prawdy i po nowym jej uzasadnieniu, zwłaszcza w źródłach objawionych, trzymać się tego co wiarygodne, zweryfikowane i sprawdzone. Trzymać się, bronić, wypowiadać i żyć. Prawda zaś, gdy jest poznana, wyzwala (J 8, 32) - przynajmniej tego, kto ją przyjmuje" - napisał duchowny.

IV Tydzień Wychowania obchodzony będzie w Polsce dniach 14-20 września.