Mamy najwięcej księży w tysiącletniej historii katolicyzmu w Polsce. Jest raport "Kościół w Polsce 2023"

Polski Kościół jest dynamiczny, zaangażowany i dysponuje wielkimi siłami apostolskimi - mówił Marcin Przeciszewski, dyrektor Katolickiej Agencji Informacyjnej, podczas prezentacji raportu "Kościół w Polsce 2023". Jak wygląda polski Kościół dzisiaj? 

Skandale, kryzysy, laicyzacja i złe widoki na przyszłość - tak często brzmi medialna diagnoza polskiego Kościoła. Tymczasem najnowszy raport o polskim Kościele pokazuje bardziej optymistyczną wizję katolicyzmu w Polsce. 

Jakie są mocne strony polskiego Kościoła?  

- Mamy w 2023 roku 34,7 tys. kapłanów, czyli najwięcej w tysiącletniej historii kościoła w Polsce, w tym około 10 tys. kapłanów zakonnych. Do tego 16 tys. sióstr zakonnych i około 8 proc. wiernych, czyli 2,6 mln Polaków zaangażowanych w działalność apostolską - mówił podczas prezentacji Marcin Przeciszewski.

Jak zaznaczał prezes KAI, z danych wynika, że Kościół jest niezwykle zaangażowany na polu charytatywnym: to druga po państwie instytucja pomocy społecznej w kraju. Zgromadzenia zakonne prowadzą kilka tysięcy dzieł charytatywnych, do tego dochodzą inicjatywy grup świeckich.

Dzisiejszy Kościół to Kościół epoki przełomu 

- Ta diagnoza papieża Franciszka jest bardzo trafna: że mamy Kościół epoki przełomu. Dlaczego? Spójrzmy na religijność Polaków. Do niedawna można było mówić o obliczu katolicyzmu jako podstawowym elemencie polskiej tożsamości narodowej, charakteryzującym większość społeczeństwa. Wielkim problemem czasu dzisiejszego jest zanik międzypokoleniowego przekazu wiary, który przez setki lat był czymś najbardziej charakterystycznym. Dziś katolicyzm kulturowy zaczyna się sypać, natomiast mocny jest katolicyzm z wyboru, na którym można rzeczywiście budować. Dlatego oblicze polowe katolicyzmu będzie się zmieniać - mówił Marcin Przeciszewski.

Jak się okazuje, praktyki religijne w Polsce są wciąż najwyższe w Europie. Jednak zróżnicowanie dokonuje się na wielu różnych poziomach, pojawia się nowe zjawisko: zróżnicowanie pokoleniowe. Jak podkreślał podczas prezentacji prezes KAI, pokolenie 55+ jest generalnie pokoleniem wierzącym - 88 proc. przyznaje się do wiary i uczestnictwa w Kościele. W pokoleniu 40+ to jest już mniej, a poważny problem mamy w pokoleniu młodzieży: połowa zostaje w Kościele, połowa się dystansuje. Kościół przestaje być najwyższym autorytetem społecznym w Polsce - ten wskaźnik spadł z 65 proc. do ok. 50 proc.

Konfrontujemy w Kościele nowe problemy

- Najważniejsze jest zdanie sobie sprawy na wszystkich szczeblach, że konfrontujemy nowe problemy i jesteśmy w przełomowym okresie. Bardzo dobre jest to, co robi papież Franciszek, otwierając synod o synodalności, czyli próbę odkrycia planów i woli Ducha Świętego na zakręcie historii, na którym znajduje się Kościół i próba rozeznania nowych dróg, jak z tym dzisiejszym głęboko pluralizującym się społeczeństwem w Polsce rozmawiać, żeby ten przekaz wiary pozostał skuteczny - podsumowuje Marcin Przeciszewski.

Raport „Kościół w Polsce 2023” przygotowany został przez Katolicką Agencję Informacyjną we współpracy z Instytutem Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego J. Paderewskiego. Wydanie sfinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Raport pokazuje działalność Kościoła w Polsce zarówno w sferze duszpasterskiej, na polu ewangelizacji, jak i w dziedzinie charytatywnej i społecznej. Zawiera także aktualny obraz polskiej religijności wraz z przemianami jakich ona doświadcza, w szczególności w młodszym pokoleniu. W raporcie znajdują się także analizy dotyczące życia zakonnego, powołań do kapłaństwa i życia konsekrowanego, zaangażowania ludzi świeckich i ich miejsca we wspólnocie Kościoła, uczelni, szkół katolickich oraz działalności Kościoła w mediach, kulturze i dialogu ekumenicznym.

Opracowanie ukazuje też prawne, konkordatowe i konstytucyjne ramy, w jakich funkcjonuje Kościół w życiu publicznym w warunkach demokratycznego państwa. Zawiera również cenną cześć historyczną dotyczącą Kościoła katolickiego w PRL jak również polskich męczenników XX stulecia.

Źródło: materiały prasowe KAI / mł