Watykańska komisja: kobiety pełniły funkcję diakonów od wieków. "Kościół i dziś potrzebuje więcej ludzi w służbie"

- Kobiety służyły jako diakonisy w Europie przez około tysiąc lat wykonując różne posługi - mówili w wywiadzie dla America Magazine Phyllis Zagano, pisarka i profesor religioznawstwa na Uniwersytecie Hofstra, oraz Bernard Pottier SJ, członek wydziału w Institut d'Etudes Theologiques w Brukseli.

"Namaszczały chore kobiety; przynosiły komunię chorym kobietom" - powiedziała prof. Zagano.

Uczestniczyły również w chrzcie, służyły jako zarządczynie skarbu Kościoła, a w co najmniej jednym przypadku uczestniczyły w procesie o stwierdzenie nieważności sakramentu.

Omawiając ten przypadek, Zagano powiedziała, że jedna z kobiet w Syrii "skarżyła się, że jej mąż ją bije. To właśnie diakonisa zbadała jej siniaki i złożyła zeznania biskupowi. Składając zeznania i dostarczając informacje, wzięła udział w procesie".

"Jednak stwierdzenie, że wszyscy (kobiety i mężczyźni - przyp. red) robili to samo, uważam nieprawdziwe" - dodała Zagano.

Czy w Niemczech powróci diakonat kobiet? >>

Ojciec Pottier powiedział, że był w stanie znaleźć mocne dowody na temat diakonis w zapisach i historii Kościoła, ale "nie wszędzie i nie zawsze, ponieważ było to zależne również od decyzji lokalnego biskupa".

W wywiadzie z Michaelem J. O'Loughlinem, korespondentem America Magazine,  Zagano i ojciec Pottier, którzy pracują w Watykańskiej Komisji Studyjnej ds. Diakonatu Kobiet, omawiali swoje badania dotyczące diakonis i wczesnego Kościoła. Podkreślali, że role diakonis są bardzo zróżnicowane w zależności od położenia geograficznego. Obydwoje członkowie komisji przybyli do Nowego Jorku na sympozjum w Centrum Religii i Kultury Fordham pt. "Przyszłość diakonis", które zwołane zostało na 15 stycznia.

Pani Zagano powiedziała: "Święcenia miały miejsce (…). Najbardziej interesującym dowodem na to jest fakt, że ceremonie wyświęcenia diakonis były identyczne z ceremoniami święceń diakonów".

Ojciec Pottier powiedział, że kobiety zaczęły służyć jako diakonisy "bardzo wcześnie" w Kościele wschodnim, ale ten stan duchowy przestał funkcjonować już w X wieku. Na Zachodzie kobiety służyły jako diakonisy od około V wieku aż do XI lub XII wieku.

Patriarchat Aleksandrii przywraca urząd diakonisy >>

Profesor Zagano poświęciła wiele czasu na badanie funkcji diakonis w związku z zaproszeniem, które otrzymała od papieża Franciszka.

"Mogłam zobaczyć oryginalne rękopisy - powiedziała. - Mogłam zobaczyć oryginalne książki z XVII wieku". Miała okazję również ponownie przeczytać wiele materiałów, które już studiowała, i "odkryła kilka nowych rzeczy".

"Było to niezwykłe doświadczenie - dodała - ponieważ gdy w nocy wracałam do domu, to zazwyczaj w domu Ojca Świętego byli jacyś kardynałowie lub biskupi, którzy siedzieli przy wspólnym stole. Rozmowy po pracy były dla mnie również ekscytujące".

Dodała, że niektórzy kardynałowie "byli bardzo zainteresowani tematem, jednak inni mniej. I miałam kilka skarg, głównie z Afryki, że próbowaliśmy wepchnąć amerykańskie pomysł Afryce. Powiedziałam: «Nikt nikogo do niczego nie popycha»".

Według profesor Zagano i ojca Pottiera  to, co Watykan zrobi z raportem komisji, jest niejasne. Watykańska komisja nie miała za zadanie formułować zaleceń dla papieża, tylko badać "historyczną rzeczywistość" diakonis.

Zapytana o swoje nadzieje co do roli kobiet w Kościele w przyszłości, pani Zagano powiedziała: "Mam nadzieję, że Kościołowi nie odmówi się tego, czego potrzebuje".

Czy w Kościele będą diakonisy? Kard. Schönborn: to pytanie otwarte >>

"Naprawdę wierzę, że Kościół potrzebuje więcej [ludzi] w służbie - powiedziała. - Rozmawiam z biskupami i kardynałami z Ameryki Południowej. Jeden biskup powiedział, że ma pięć milionów katolików i 400 kapłanów".

W maju bieżącego roku rozpoczęła się dyskusja na temat przywrócenia urzędu diakonisy i święcenia kobiet w Kościele Katolickim. Miało to miejsce po wystąpieniu matki Carmen Sammut, przewodniczącej Międzynarodowej Unii Przełożonych Generalnych Zakonów Żeńskich w wywiadzie dla La Republica: "Wydaje się nam, że przyznanie nam diakonatu byłoby słuszne, ponieważ ludzie w ten właśnie sposób nas postrzegają i wiele z nas jest powołanych do pełnienia posługi, która w rzeczywistości jest diakonatem" - mówiła wówczas matka Sammut.

Do kwestii tej odniósł się najpierw ówczesny rzecznik Watykanu, ojciec Lombardi, bp Arrietta (sekretarz Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych), a w końcu - sam papież Franciszek. Sprawę komentował dla DEON.pl Dariusz Piórkowski SJ.

Tekst ukazał się pierwotnie w America Magazine. Tłumaczyła Gabriela Kwaśniak