Nagroda im. Szymanowskiego dla van Moere

"Szymanowski ma wszelkie szanse na dotarcie do szerokiej światowej publiczności" - mówi francuski muzykolog Didier van Moere, któremu w środę będzie wręczona Nagroda Fundacji im. Karola Szymanowskiego w Instytucie Muzykologii w Warszawie.

Tegoroczną Nagrodę Fundacji im. Karola Szymanowskiego otrzymał Didier van Moere, filolog klasyczny i muzykolog z Francji, docent na Universite Stendhal w Grenoble za prace - jak informuje fundacja - "poświęcone życiu i dziełu Szymanowskiego oraz za działania organizacyjne w upowszechnianiu jego muzyki we Francji".

O uhonorowaniu francuskiego muzykologa, autora m.in. wydanej we Francji monografii Karola Szymanowskiego, zdecydowało jury, w składzie: Teresa Chylińska, Agnieszka Chwiłek, Jerzy Zofia Helman, Witold Karol Juchniewicz, Jan Krenz, Helena Łazarska i Zdzisław Szakiewicz.

O swoim spotkaniu z muzyką polskich kompozytorów mówi Didier van Moere: "Z muzyki polskiej znałem oczywiście Chopina, słuchałem kompozycji Lutosławskiego, Pendereckiego, a nawet Grażyny Bacewicz, natomiast ten długi dzielący ich okres był dla mnie terenem słabo rozpoznanym.

Wszystko się zmieniło, kiedy w roku 1980 pojechałem do Polski i rozpocząłem trwającą w sumie sześć lat pracę na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w charakterze wykładowcy literatury francuskiej. Trafiłem wówczas przypadkowo na płytę z utworami Szymanowskiego i od razu mnie one urzekły".

"Zafascynowały mnie zwłaszcza - powiedział Didier van Moere - nagrania z tej płyty IV Symfonii koncertującej, wykonanej pod dyrekcją Pierre’a Monteux na Festiwalu Muzyki Polskiej w Paryżu w roku 1925 oraz Harnasie w Operze Paryskiej z Serge Lifarem w 1936 roku. Zrozumiałem, iż trafiłem na niezwykle ważnego twórcę, który w dodatku utrzymywał bliskie kontakty z francuskim środowiskiem muzycznym".

Didier van Moere w latach 1980-1986 wykładał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a w 1993 roku na paryskiej Sorbonie uzyskał doktorat na podstawie pracy poświęconej recepcji muzyki Szymanowskiego we Francji.

Swoje przymiarki do doktoratu wspomina Didier van Moere w wywiadzie dla "Ruchu Muzycznego": "Najpierw miała to być praca doktorska, tylko kiedy zgłosiłem się z tym tematem do pewnego profesora muzykologii na Sorbonie, zostałem odesłany z kwitkiem, bo on o Szymanowskim nigdy wcześniej nie słyszał. Następnie znalazłem w końcu zainteresowaną mym projektem osobę: profesor Daniele Pistone, która jednak postawiła mi podstawowy warunek: miałem się nauczyć języka polskiego".

O ideach, jakie przyświecały w pracy nad monografią o Szymanowskim, mówi van Moere:

"Redagowałem tę książkę z myślą o melomanach, a nie specjalistach-muzykologach i dlatego unikałem zbyt szczegółowych analiz muzycznych. Po prezentacji każdego utworu umieszczam go w kontekście całej twórczości kompozytora, a także w perspektywie epoki, w której żył. Trzeba podkreślić, że dzieło Szymanowskiego jest nierozerwalnie związane z jego życiem. Najtrudniejszą sprawą było zatem dla mnie odpowiednie przeplatanie elementów biograficznych ze sprawami czysto muzycznymi i takie prowadzenie narracji, aby w pewnym momencie nie doszło do nużącego czytelnika spadku napięcia".

Poza działalnością naukowo-dydaktyczną Didier van Moere uprawia krytykę muzyczną, również jako autor wielu audycji radiowych. W roku 2008 nakładem wydawnictwa Fayard ukazała się jego monografia Karola Szymanowskiego.

Nagroda im. Karola Szymanowskiego przyznawana jest raz w roku osobie działającej w kraju lub za granicą, wskazanej przez członków Zarządu Fundacji im. Karola Szymanowskiego, stowarzyszenia, organizacje i instytucje muzyczne lub zgłoszonej indywidualne, za osiągnięcia artystyczne (estradowe i fonograficzne) lub prace badawcze poświęcone twórczości Karola Szymanowskiego.

Po raz pierwszy nagroda została przyznana w 1997 roku w sześćdziesiątą rocznicę śmierci kompozytora. Wśród jej laureatów są m.in. Wanda Wiłkomirska, skrzypaczka; Piotr Anderszewski, pianista; Mariusz Treliński, reżyser; Zofia Helman, muzykolog; Frank Peter Zimmermann, skrzypek; Antoni Wit, dyrygent.