Narcyz na Fejsie: po selfie go poznacie

Skłonność do umieszczania zdjęć samego siebie, tzw. selfie, na stronach serwisów społecznościowych, ma u mężczyzn związek z narcyzem - twierdzą naukowcy z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego. U kobiet związku takiego nie stwierdzono, choć generalnie to one przodują we "wrzucaniu selfie".

Profil na Facebooku, Twitterze czy Instagramie itp. to narzędzie, dzięki któremu nie wychodząc z domu możemy utrzymywać kontakty ze znajomymi i towarzysko się lansować w skali, o jakiej przed epoką Internetu nikt nie marzył. Portale społecznościowe to wyjątkowo skuteczne narzędzia autopromocji.

Teraz okazuje się, że można z nich wyczytać o wiele więcej, niż autor profilu mógłby sobie życzyć. Przemawiają za tym wyniki badań psychologów z Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy zajęli się cechami, mogącymi decydować o skłonności do umieszczania w internecie zdjęć autoportretowych, zwanych "selfie".

- Generalnie kobiety częściej umieszczają swoje selfie na stronach serwisów społecznościowych. Ale to u mężczyzn takie zachowanie ma związek z narcyzmem - mówi w rozmowie z PAP jedna z autorek publikacji, Anna Oleszkiewicz z Instytutu Psychologii UWr.

Anna Oleszkiewicz tłumaczy, że narcyzm jest typem zaburzenia osobowości. - Ludzie narcystyczni chcą cieszyć się uznaniem w swoim otoczeniu. Często też trudno im zrozumieć uczucia innych ludzi - opowiada.

Wcześniej stwierdzono już, że osoby narcystyczne lubią pokazywać swoje życie innym ludziom, poszukują uwagi i cechuje ich podwyższone zainteresowanie własnym wyglądem. - Teraz chcieliśmy sprawdzić, czy te prawidłowości mogą znaleźć odzwierciedlenie w pokazywaniu siebie innym ludziom za pośrednictwem mediów społecznościowych. Czy osoby narcystyczne częściej niż inni robią sobie zdjęcia i je publikują - tłumaczy psycholog.

Badania, których wyniki opublikowano na łamach "Personality and Individual Differences" pokazały, że związek taki faktycznie istnieje.

W trakcie tych badań wrocławscy psychologowie porównali liczbę zdjęć publikowanych przez 1296 kobiet i mężczyzn. Badane osoby deklarowały liczbę selfie wrzucanych przez siebie na strony mediów społecznościowych w ciągu ostatniego miesiąca. I choć część osób deklarowała, że w ogóle tego nie robi - rekordziści przyznawali się do publikowania nawet 650 selfie miesięcznie! (chodziło o selfie na stronach wszystkich mediów społecznościowych, np. FB, Twitter, Google plus itp.). Naukowcy sprawdzili też faktyczną liczbę zdjęć, zamieszczanych przez badanych na ich profilach w portalach społecznościowych.

Wnioski z analiz stanowią dowód na to, że wśród mężczyzn istnieje związek pomiędzy narcyzmem a skłonnością do umieszczania w Internecie selfie, natomiast wśród kobiet korelacja taka praktycznie nie istnieje.

Psychologowie z UWr sprawdzili też kilka innych cech, które teoretycznie mogą mieć wpływ na skłonność do publikowania selfie: ekshibicjonizm społeczny, ekstrawersję czy samoocenę. - Ekshibicjonizm społeczny jest tendencją do pokazywania swojego życia innym; ekstrawersja jest cechą osobowości manifestującą się w poszukiwania kontaktu z innymi ludźmi i kierowania ku nim swoich emocji oraz czerpaniu satysfakcji z aktywności grupowych. Natomiast samoocena jest subiektywnym ustosunkowaniem się do własnej osoby. Ona też może mieć wpływ na to, ile siebie chcemy pokazać - tłumaczy Anna Oleszkiewicz.

W przypadku ekshibicjonizmu i ekstrawersji stwierdzili związek z aktywnością na portalach społecznościowych (i to zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn). Związku nie wykazano natomiast, jeśli chodzi o samoocenę.

Każdego dnia selfie robią sobie miliony ludzi na świecie. Dla aktorów i muzyków jest to jedno z narzędzi codziennej pracy; od selfie nie stronią sportowcy, politycy (prezydenci Barack Obama czy Władimir Putin), a nawet astronauci na orbicie. Jak przypominają psychologowie z Wrocławia, zjawisko pokazywania się światu za pośrednictwem Internetu jest na tyle popularne, że w 2013 r. Oxford Dictionary uznał "selfie" za słowo roku. Według tego słownika, od roku 2012 do 2013 skala wykorzystywania słowa "selfie" zwiększyła się o ponad 17 tysięcy procent!

- Temat selfie stał się obecnie bardzo naukowy i modny - podkreśla jeden z autorów publikacji, dr hab. Piotr Sorokowski z UWr. - W związku z naszym usilnym naleganiem czasopismo "Frontiers in Psychology" ogłosiło numer specjalny poświęcony tematyce selfie" (można go zobaczyć na stronie internetowej).

PAP - Nauka w Polsce