Duda: cała UE powinna gwarantować krajom Partnerstwa Wschodniego perspektywę członkostwa

Cała Unia Europejska powinna gwarantować krajom Partnerstwa Wschodniego perspektywę członkostwa - powiedział w środę prezydent Andrzej Duda po spotkaniu z prezydentem Gruzji Giorgim Margwelaszwilim. Nie wykluczył poszerzenia w przyszłości Trójmorza o kraje PW.

Duda podczas wspólnej konferencji prasowej z Margwelaszwilim poinformował, że ich spotkanie dotyczyło m.in. zbliżającego się szczytu Partnerstwa Wschodniego w Brukseli, na którym unijni liderzy będą rozmawiać z przywódcami Ukrainy, Gruzji, Mołdawii, Białorusi, Armenii i Azerbejdżanu.

Prezydent Duda ocenił, że w interesie Polski, ale przede wszystkim całej Wspólnoty, jest, by drzwi UE pozostawały otwarte. Według niego ważne jest, by UE pokazywała, że jest otwarta na przyjęcie w przyszłości nowych członków, którzy chcą do niej wejść, po zrealizowaniu wszystkich wymagań związanych z akcesją.

Jak podkreślił "UE jest dotknięta kryzysami", a jednym z tego przejawów jest Brexit, który - mówił - jest dla Unii ogromnym osłabieniem. - Ja postawiłem tezę, że jeśli by przyjęto założenie, że UE się zmniejsza poprzez wystąpienie Wielkiej Brytanii i nie ma perspektywy na przyjęcie do UE nowych państw, to dla mnie oznacza to początek końca Unii Europejskiej - powiedział prezydent. Według niego być może "będą kolejne kraje, które będą chciały z UE wystąpić".

Zdaniem prezydenta by przetrwać i rozwijać się, UE musi mieć perspektywę przyjmowania do UE nowych członków, a tym samym powiększania swojego potencjału gospodarczego, ludzkiego, demograficznego. W jego ocenie perspektywę tę powinny mieć państwa Partnerstwa Wschodniego, co cała UE powinna "bardzo wyraźnie im gwarantować".

Gruziński prezydent zauważył: "Będziemy bardzo zadowoleni, jeżeli wszystkie kraje UE będą przemawiały głosem Polski, ale rzeczywistość jest inna".

Prezydent Duda ocenił też, że szansą na zbliżenie Gruzji do UE jest współpraca z Trójmorzem, polsko-chorwacką inicjatywą skupiającą 12 krajów członkowskich Europy Środkowej, która ma na celu rozwijanie połączeń infrastrukturalnych pomiędzy trzema morzami: Bałtyckim, Czarnym i Adriatyckim.

- Jeżeli się okaże, że te projekty infrastrukturalne realizujemy z powodzeniem i że ta współpraca rozwija się dobrze, to nie ukrywam, że w przyszłości możemy także myśleć o rozszerzeniu współpracy poza kraje dzisiejszej UE, także o te kraje, które do UE dzisiaj aspirują - podkreślił Duda.

- Być może współpraca w ramach Trójmorza będzie także jedną ze ścieżek docierania krajów Partnerstwa Wschodniego do przyszłego członkostwa w UE - mówił polski prezydent.

Prezydent Gruzji wyraził zainteresowanie inicjatywą Trójmorza. Jak mówił, Tbilisi ceni ten projekt za to, że skupia się na rozwijaniu połączeń infrastrukturalnych pomiędzy Morzem Czarnym a Morzem Bałtyckim.

Pytany o oczekiwania wobec szczytu Partnerstwa Wschodniego, Margwelaszwili powiedział, że przyznanie Gruzji prawa do członkostwa w przyszłości jest celem, do którego Tbilisi dąży.

Według nieoficjalnych źródeł unijni przywódcy w czasie szczytu Partnerstwa Wschodniego mają jedynie uznać europejskie aspiracje Ukrainy, Mołdawii i Gruzji. Według unijnych dyplomatów na idące dalej stwierdzenia nie zgodziła się Holandia.

- Rozumiemy, że nie wszystkie kraje są tak śmiałe jak Polska. Najważniejsze dla nas jest utrzymanie dynamiki. Rozczarowanie nie jest dobrym słowem jeżeli mówimy o historycznych wyborach narodów - powiedział gruziński prezydent.

Margwelaszwili dodał, że dla Gruzji ważna jest aktywność polskich władz w formacie Partnerstwa Wschodniego. "Polska jest gotowa na śmiałe kroki, na takie kroki, na których postawienie nie jest jeszcze gotowa UE" - zaznaczył.

Jak podkreślił, Tbilisi ceni wsparcie i zaangażowanie Polski na rzecz Europy Wschodniej. Zauważył, że Polska i Gruzja mają zbieżne podejście - oba państwa szukają rozwiązania problemów i nowych możliwości, a nie roztrząsają to, co do tej pory się nie udało.

Margwelaszwili zwrócił uwagę na pozytywną dynamikę rozwoju kontaktów pomiędzy Polską a Gruzją w obszarze współpracy wojskowej, handlowej i kulturalnej. "Chcielibyśmy tę pozytywną dynamikę podtrzymać" - powiedział.

Duda mówił także o aspiracjach Gruzji do członkostwa w NATO. Według niego Gruzja leży w strategicznym miejscu na mapie świata, dlatego też - jak podkreślił - obecność Gruzji w strukturach wspólnoty euroatlantyckiej jest niezwykle ważne dla tej wspólnoty. "Nawet zaryzykowałbym twierdzenie, że ma znaczenie kluczowe" - dodał polski przywódca.

Jak poinformował, chce, by przed szczytem Sojuszu w lipcu 2018 r. w Brukseli, w Warszawie odbyło się spotkanie tzw. dziewiątki bukaresztańskiej, krajów wschodniej flanki NATO. "Chcemy, żeby tam właśnie rozmawiać o tym, jakie powinny być postanowienia szczytu NATO w Brukseli i jakie powinny być decyzje, jeśli chodzi o rozwój NATO na wschodniej flance" - podkreślił Andrzej Duda.

Partnerstwo Wschodnie to realizowany od 2008 r. unijny projekt mający na celu pogłębianie współpracy z Białorusią, Ukrainą, Mołdawią, Gruzją, Armenią i Azerbejdżanem. Projekt został zainicjowany przez Polskę i Szwecję.

Gruzja podpisała umowę stowarzyszeniową z Unią w 2014 r.; weszła ona w życie dwa lata później. W marcu br. UE zniosła obowiązek wizowy dla Gruzinów; decyzję tę przyjęto jako ukłon Wspólnoty w kierunku najbardziej entuzjastycznie nastawionego do Unii kraju na Kaukazie oraz wielki sukces dyplomacji gruzińskiej.

Z kolei perspektywy wejścia do NATO otwarto przed Gruzją na szczycie Sojuszu w Bukareszcie w kwietniu 2008 r. Sprzeciw Berlina i Paryża, które obawiały się napięć w stosunkach z Moskwą, uniemożliwił jednak wówczas przyznanie Gruzji - podobnie jak Ukrainie - planu działań prowadzących do członkostwa.

Na szczycie w walijskim Newport w 2014 r. NATO zapowiedziało, że pomoże Gruzji w dostosowaniu się do wymogów NATO. Dwa lata później podczas szczytu w Warszawie szefowie dyplomacji państw członkowskich NATO wyrazili poparcie dla aspiracji Gruzji do członkostwa w Sojuszu.