Ponad 220 milionów złotych dla psychiatrii dziecięcej? Rząd ogłasza program wsparcia

Poprawa infrastruktury, bezpłatna, całodobowa infolinia i program profilaktyki uzależnień cyfrowych - takie rozwiązania dla psychiatrii dziecięcej ogłosił na środowej konferencji prasowej Mateusz Morawiecki.

Podczas konferencji zorganizowanej wspólnie z ministrem zdrowia Adamem Niedzielskim, premier podkreślił znaczenie troski o zdrowie psychiczne najmłodszych. "Dzisiaj wiemy doskonale, że dzieci są narażone na niesamowite ryzyka. Na ataki różnego rodzaju: hejt, nienawiść. Poprzez to dochodzi do różnego rodzaju działań destrukcyjnych, do wielu problemów psychicznych, psychiatrycznych" - zaznaczał. Zauważył, że sama świadomość dotycząca różnych zaburzeń psychologicznych jest większa niż kilkanaście lat temu, a jednocześnie, że dziś dzieci poddawane są nadmiernej presji i rywalizacji. "To wszystko razem tworzy środowisko, w którym musimy wyciągnąć dłoń" - stwierdził premier.

Szef rządu podkreślał dotychczasowe działania na rzecz psychiatrii dziecięcej w Polsce:

- W sierpniu 2019 r. wdrożyliśmy nowy model ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. W ubiegłego roku nakłady na opiekę psychiatryczną dzieci i młodzieży wzrosły z ok. 250 mln zł do znacznie powyżej 400 mln zł, w 2020 roku zwiększyliśmy łączną liczbę placówek udzielających świadczeń dzieciom i rodzicom z 365 do 562, a więc o ponad 50 proc. w ciągu jednego roku - mówił.

Podkreślił, że w kwietniu 2020 r. działalność rozpoczęło 138 ośrodków Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Opieki Psychoterapeutycznej.

- W planach finasowania oddziałów wojewódzkich NFZ zabezpieczone są środki na 349 miejsc udzielania świadczeń z pierwszego poziomu sieci psychiatrii dziecięcej - dodał.

Morawiecki: planowane są "inwestycje wysokości powyżej 220 milionów złotych"

Niedzielski: za rok będziemy w innym świecie w psychiatrii dziecięcej

Minister zdrowia zaznaczył, że działania rządu w sprawie psychiatrii dziecięcej to nie kwestia impulsu pochodzącego z bieżącej debaty politycznej, tylko procesu, który został zapoczątkowany już w 2018 r. Jak dodał, wtedy w resorcie zdrowia powstał zespół, który miał zaprojektować kompleksową zmianę modelu psychiatrii dziecięcej, która do tej pory była oparta na pewnym wzorcu pochodzącym jeszcze z komunizmu.

Niedzielski zaznaczył, że filozofia zmiany, którą chce wprowadzić rząd to zbudowanie piramidy świadczeń, gdzie podstawą jest opieka środowiskowa, potem jest bardziej zaawansowany poziom, gdzie są ambulatoria, opieka dzienna z udziałem lekarza psychiatry, a dopiero na końcu, najmniejszym elementem jest szpital i miejsce, gdzie opieka ma już charakter całodobowy.

Według ministra zbudowanie tej piramidy zaczyna się od zbudowania ośrodków środowiskowych, które w każdym powiecie będą świadczyły pomoc środowiskową wszystkim zainteresowanym - dzieciom, ale i rodzicom, którzy do tej opieki środowiskowej będą mogli się zgłaszać.

"Przeszkodziła na w tym wszystkim pandemia, bo do kwietnia 2020 r. udało nam się wyłonić mniej więcej 150 zespołów opieki środowiskowej. Potem przyszła pandemia i konkursy na dalsze zespoły, rozwijanie tej opieki nie mogły być prowadzone. Dopiero w grudniu, a w zasadzie na przełomie listopada i grudnia 2020 r., udało nam się przywrócić konkursy. Wtedy jednym z pierwszych elementów, z którymi ruszyliśmy odmrażając funkcjonowanie systemu opieki, to były właśnie konkursy na kolejne zespoły opieki środowiskowej" - powiedział Niedzielski. Dodał, że NFZ cały czas przeprowadza te konkursy.

"Wchodząc w rok 2021 mieliśmy już blisko 200 zespołów, które taką opiekę środowiskową świadczą, a docelowo chcemy, aby taka opieka była w każdym powiecie, bo ona ma być fundamentem, pierwszą linią, gdzie możemy poszukiwać pomocy, albo gdzie ta pomoc może aktywnie poszukiwać nas" - podkreślił szef MZ.

Drugi poziom - mówił Niedzielski - to ośrodki specjalistyczne, z których część istnieje, a część będzie dopiero powstawała. Zapowiedział zwrócenie się do AOTMiT, by w ramach budżetu 60 mln zł dokonać retaryfikacji na poziomie szpitalnym i ambulatoryjnym. Podkreślił, że chodzi o "uatrakcyjnienie finansowo tego produktu" i zapewnienie finansowego bezpieczeństwa jednostkom świadczącym takie usługi.

Minister odniósł się też do kwestii trzeciego etapu - czyli szpitali. "Jeśli popatrzymy sobie na perspektywę całego systemu psychiatrii dziecięcej, można powiedzieć, że jesteśmy na ogromnym placu budowy, na którym są wznoszone co najmniej trzy gmachy" - zaznaczył. "Mamy w tej chwili 35 oddziałów, jeden powstaje jeszcze dodatkowo w województwie podlaskim. Ale to jest wszystko, to znaczy tyle jednostek ma kompleksowo pokryć siecią właśnie na tym trzecim poziomie cały teren Polski" - zapowiedział Niedzielski.

Według szefa resortu zdrowia, "w perspektywie roku będziemy w zupełnie innym świecie w psychiatrii dziecięcej, gdzie każde dziecko, młoda osoba, rodzic będzie wiedział, że w każdym powiecie może zgłosić się do lokalnego ośrodka ze swoimi problemami czy problemami swoich dzieci". "Tam zostanie zaopiekowany, tam będzie mógł skorzystać z psychoterapii. Będzie również w przypadku, jeśli ośrodek jest niewystarczający do prowadzenia leczenia, zostać skierowany do wyższych poziomów" - tłumaczył.

Raport NIK: system lecznictwa psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży nie zapewnia kompleksowej i dostępnej opieki

Jak wskazuje raport Narodowej Izby Kontroli na temat dostępności lecznictwa psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży w latach 2017-19, "system lecznictwa psychiatrycznego dzieci i młodzieży nie zapewnia pacjentom kompleksowej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej". Tymczasem 9% dzieci i młodzieży poniżej 18. roku życia, czyli ok. 630 tys., wymaga pomocy systemu lecznictwa psychiatrycznego i psychologicznego. Według danych Komendy Głównej Policji, samobójstwa to druga przyczyna zgonów wśród nastolatków.

Autorzy, powołując się na krajowego konsultanta ds. psychiatrii dzieci i młodzieży, piszą, że w Polsce brakuje ok. 300 lekarzy psychiatrów. "W najbliższych latach problem braku lekarzy tej specjalności może się pogłębić, gdyż tylko niewielka część przyznanych przez Ministra Zdrowia miejsc szkoleniowych w dziedzinie psychiatrii dla rezydentów została obsadzona" - komentują. Jako największy problem wskazują nierównomierne rozmieszczenie psychiatrów dzieci i młodzieży na terenie kraju, podkreślają także nierównomiernie rozdzielone szpitalne oddziały psychiatryczne dla dzieci i młodzieży oraz oddziały dzienne. Twórcy wskazali też na brak profilaktyki i brak dostępności opieki psychologiczno-pedagogicznej. Według raportu, prawie połowa (44%) szkół publicznych nie zatrudnia psychologa ani pedagoga.

Żródło: PAP / df