Wiceszef MON: jesteśmy zdeterminowani, by przywrócić rolę i pozycję Sztabu Generalnego

Jesteśmy zdeterminowani, by przywrócić rolę i pozycję Sztabu Generalnego - powiedział wiceszef MON Wojciech Skurkiewicz, który wziął w środę udział w międzynarodowym sympozjum z okazji stulecia Sztabu Generalnego WP.

- Jesteśmy dziś zdeterminowani, aby przywrócić rolę i pozycję Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, aby to właśnie szef SGWP był osobą, podmiotem szczególnie ważnym w systemie dowodzenia i kierowania Siłami Zbrojnymi RP - powiedział Skurkiewicz.

Podkreślił, że stulecie SGWP wpisuje się w stulecie niepodległości Polski. Wyraził przekonanie, że - odbywające się na Zamku Królewskim - sympozjum to okazja nie tylko, by przedstawić historię SGWP i jego znaczenie dla państwa, ale także zarysować wizje przyszłości Sztabu.

- To ważne, abyśmy wspólnie podejmowali decyzje, które będą z korzyścią dla Polski, Polaków, dla bezpieczeństwa Rzeczypospolitej - dodał.

Według szefa SGWP gen. Leszka Surawskiego historia Sztabu dowodzi, że podlegał on ciągłej transformacji pod względem roli w systemie obronnym państwa, jak i swej wewnętrznej struktury. Gen. Surawski dodał, że celem reform i wewnętrznych korekt zawsze było dostosowanie Sztabu "do wyzwań, potrzeb, przyszłych zadań i potencjalnych zagrożeń".

- Rok stulecia zbiega się z decyzjami o usankcjonowaniu nowej struktury kierowania i dowodzenia, ranga wydarzenia obliguje nas nie tylko do rozmów o historii, ale i położenia akcentów na teraźniejszość i przyszłość - powiedział generał.

- Mam nadzieję, że zainicjujemy proces redefiniowania znaczenia Sztabu Generalnego w nowych uwarunkowaniach strukturalnych, wnioski będą rozwijane w ramach dodatkowych analiz - dodał.

Zapewnił, że Sztab, jako naczelny organ planistyczny i doradczy najwyższych władz, poprzedza wszystkie decyzje profesjonalnymi analizami.

Dyrektor Zamku Królewskiego Wojciech Fałkowski podkreślił rolę wojska dla odzyskania i utrzymania niepodległości.

- Sto lat temu, kiedy państwo polskie się odradzało, trzeba było działać nie tylko szybko, ale i skutecznie: ustalić granice, odbudować administrację, scalić trzy różne części zaborów. Rola Sztabu Generalnego w tym dziele jest nie do przecenienia, bo granice trzeba było nie tylko ustanowić, ale i ich bronić - podkreślił.

Wśród tematów sympozjum znalazły się m.in. działania SG w wojnie 1920 r., jego rola w okresie międzywojennym, przygotowaniach do wojny i w działaniach 1939 r.; funkcjonowanie Sztabu w warunkach PRL i Układu Warszawskiego oraz po roku 1990, w tym w okresie przygotowań do członkostwa w NATO i już po akcesji.

Prof. Grzegorz Nowik z PAN przypomniał, że Sztab Generalny początkowo nie był najwyższym organem dowodzenia - było nim Naczelne Dowództwo, w którego skład wchodził Sztab.

W najbliższym czasie ma zostać przedstawiony projekt zmian systemu kierowania i dowodzenia, przygotowany przez MON we współpracy z Biurem Bezpieczeństwa Narodowego. Projekt ma zmierzać do przywrócenia Sztabowi Generalnego roli głównego ośrodka dowodzenia. Innym z zapowiadanych rozwiązań jest przywrócenie odrębnych dowództw rodzajów sił zbrojnych, podporządkowanych obecnie dwóm głównym dowództwom - generalnemu i operacyjnemu.

Wspólny zespół pracujący nad propozycjami zmian rozpoczął działania w lutym br. Wcześniej rozbieżności między MON i ośrodkiem prezydenckim w sprawie przyszłej struktury dowódczej były powodem odłożenia nominacji generalskich w sierpniu i listopadzie 2017 r.

W obowiązującym od 2014 r. systemie SGWP jest organem pomocniczym ministra obrony w kierowaniu siłami zbrojnymi. Zajmuje się m. in. strategicznym planowaniem użycia wojsk, planami mobilizacyjnymi i wieloletnimi programami rozwoju armii i budowaniem zdolności WP.

Sztab Generalny został powołany 25 października 1918 r. rozporządzeniem Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego. Organizował armię - jej struktury, systemy dowodzenia i szkolenia oraz wyposażenia.