Białoruś: opozycja żąda uwolnienia zatrzymanych

Uwolnienia wszystkich osób zatrzymanych podczas protestów, zaprzestania represji i przeprowadzenia wolnych wyborów zażądali w poniedziałek od władz opozycyjni białoruscy politycy Anatol Labiedźka, Jury Hubarewicz i Wolha Kowalkowa.

Pięciopunktowy plan koalicji centroprawicowej przedstawił Labiedźka, lider Zjednoczonej Partii Obywatelskiej (AHP). "Domagamy się dymisji ministra spraw wewnętrznych Ihara Szuniewicza, bezwarunkowego anulowania dekretu nr 3 o pasożytnictwie, realizacji prawa do wolnych zgromadzeń, reform gospodarczych i wolnych wyborów" - oświadczył polityk.

Labiedźka, Hubarewicz stojący na czele Ruchu O Wolność i Kowalkowa z Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji zwołali w poniedziałek konferencję, podczas której sformułowali apel do władz Białorusi w związku z masowymi zatrzymaniami uczestników pokojowych protestów w miniony weekend. Wszyscy troje byli zatrzymani podczas wcześniejszych protestów w marcu i skazani na kary aresztu w różnym wymiarze.

Labiedźka tłumaczył, że "Szuniewicz ponosi osobistą odpowiedzialność" za zatrzymania i areszty, które według opozycji są bezprawne. Jego zdaniem dekret nr 3 nakazujący płacenie tzw. podatku dla darmozjadów jest szkodliwy dla gospodarki i społeczeństwa, a obiecane przez prezydenta prawo do swobodnego wyrażania poglądów nie jest możliwe, ponieważ władze nie wydają zgód na protesty. Mówił również o tym, że AHP ma przygotowany plan reform i że bez zmian nie da się ożywić gospodarki. "Wolne wybory to jedyny plan pokojowego i pozytywnego rozwoju sytuacji na Białorusi" - powiedział, zaznaczając, że do tego postulatu powinna się dołączyć społeczność międzynarodowa.

Z kolei Kowalkowa, mówiąc o sytuacji w kraju, oceniła, że "mamy do czynienia z jakościowo nową sytuacją", o czym świadczą stosowane przez władze "przemoc, represje i brutalne zatrzymania" liderów opozycji, obrońców praw człowieka i zwykłych uczestników protestów. Podkreślała również, że protesty miały przebieg pokojowy, a do zatrzymań dochodziło nawet podczas akcji uzgadnianych z władzami.

Uczestnicy konferencji przypomnieli, że do aresztów trafili w przededniu protestów i w ich trakcie praktycznie wszyscy liderzy opozycyjni.

Natomiast Hubarewicz mówił o tym, że opozycja chce dać głos obywatelom i pomóc im w wyrażeniu swoich poglądów, żądań i zastrzeżeń do państwa. Podkreślił gotowość do współpracy, jeśli władze wywiążą się z obietnicy i będą wydawać zgody na wiece i protesty, wskazując miejsca ich przeprowadzenia. W przeciwnym razie, jeśli władze nie zaprzestaną represji, opozycja zastrzega sobie prawo do organizacji strajku ogólnonarodowego - oświadczył.

Przedstawiciele koalicji centroprawicowej, w skład której wchodzą AHP, Ruch O Wolność i Białoruska Chrześcijańska Demokracja, zamierzają także domagać się wznowienia sankcji wobec przedstawicieli struktur siłowych odpowiedzialnych za represje w ostatnich tygodniach. W tym celu, jak zapowiedział Labiedźka, będą prowadzić rozmowy z Unią Europejską.

Polityk zapowiedział również, że w najbliższych dwóch miesiącach zaplanowano wstępnie marsze "niedarmozjadów" w kolejnych miejscowościach - Swietłahorsku, Mozyrzu, Lidzie, Kobryniu, Borysowie, Słucku, Połocku i Nowopołocku.

W czasie sobotniego protestu z okazji Dnia Wolności w Mińsku, który siły porządkowe próbowały uniemożliwić, zatrzymano ok. 700 osób. Część z nich wypuszczono jeszcze tego samego dnia. W poniedziałek mają się rozpocząć procesy administracyjne pozostałych, m.in. za złamanie przepisów o masowych zgromadzeniach. Do zatrzymań doszło też w różnych miastach Białorusi w niedzielę podczas spontanicznych protestów solidarności z uwięzionymi wcześniej.