"Pojednanie sukcesem pokolenia Solidarności"

Pogłębienie procesu pojednania między Polakami a Niemcami jest jednym z największych sukcesów pokolenia Solidarności - ocenił prezydent Bronisław Komorowski w wywiadzie dla niemieckiego dziennika "Frankfurter Allgemeine Zeitung".

W piątek Komorowski składa swoją pierwszą wizytę w Niemczech po objęciu w sierpniu urzędu. Wraz z prezydentem RFN Christianem Wulffem odwiedzi po południu miejsce pamięci na terenie byłego obozu koncentracyjnego Sachsenhausen.

"Sachsenhausen jest dla nas symbolem złej przeszłości, czasu, kiedy wielu Polaków zostało zamordowanych, w tym dowódca podziemnej Armii Krajowej Stefan Grot-Rowecki. Wizyta w Sachsenhausen jest okazją, by zaprezentować wspólne spojrzenie na niedobrą przeszłość. Pokazujemy jednocześnie, że zostawiamy tę przeszłość za sobą i koncentrujemy się na przyszłości" - powiedział Komorowski.

Jak dodał, w Polsce trudno znaleźć rodzinę, która nie straciłaby kogoś w czasie niemieckiej okupacji. Jednak negatywny obraz Niemców zaczął się kruszyć na początku lat sześćdziesiątych. "Początkiem była odważna, wówczas niesłychanie ostro krytykowana przez komunistów deklaracja polskich biskupów o wzajemnym przebaczeniu oraz niemiecka odpowiedź na nią" - przypomniał prezydent.

Ocenił, że ogłoszenie listu biskupów, było "chwilą trudnego, ale niesłychanie głębokiego wyboru" dla wielu Polaków i trudna chwila dla polskiego katolicyzmu. "Wielu stanęło wtedy przed trudnym wyborem. Albo przyłączyli się do przekonującej drogi wskazanej przez polskich biskupów, albo kierowali się uczuciami swoich rodzin, w których pamięć o ofiarach jeszcze była świeża" - powiedział Komorowski.

"Kobiety i mężczyźni, którzy dokonali tego wyboru, nawiązywali potem do tego w antykomunistycznej opozycji. Pogłębienie procesu pojednania między Polakami a Niemcami jest jednym z największych sukcesów mojego pokolenia, pokolenia Solidarności. Zdołaliśmy przekonać większość Polaków, że Niemcy są dobrymi sąsiadami. To wymagało czasu i odwagi, ale dziś możemy traktować pojednanie jako oczywisty sukces" - podkreślił.

Komorowski przyznał, że losy jego własnej rodziny, która po wojnie musiała opuścić Litwę, pomagają mu zrozumieć odczucia Niemców odnośnie wypędzeń i utraty stron ojczystych. Wspomniał, że jego wujek w wieku 16 lat został zastrzelony na rozkaz Niemców. "To wszystko stworzyło atmosferę, w której wiedzieliśmy, że utrata ojczyzny jest nieszczęściem. Jednocześnie wiedzieliśmy, że ta sytuacja była konsekwencją tej strasznej wojny" - powiedział.

Pytany, co oznacza dla niego ironiczne niemieckie powiedzenie "polnische Wirtschaft" ("polska gospodarka"), które opisuje niegospodarność, Komorowski podkreślił, że po 1989 roku Polska poczyniła wielkie postępy. "Nie było to zrządzeniem losu, lecz wynikiem naszej pracy i odważnych reform. Dziś 'polnische Wirtschaft' jest tą europejską gospodarką, która w zeszłym roku jako jedyna w UE odnotowała wzrost. W tym roku spodziewamy się już 3 procent na plus. 'Polnische Wirtschaft' oznacza też gotowość do współpracy - również z Niemcami, z którymi mamy dynamiczny handel" - ocenił Komorowski.

Prezydent odrzucił również sugestie, jakoby Polska i nowe kraje UE nie były gotowe do podjęcia zobowiązań w sferze ochrony klimatu.

"Nie możemy zapominać o różnicach w stopniu rozwoju. Surowa polityka klimatyczna wpływa na szanse gospodarcze kraju. To szczególnie trudne do zniesienia dla państw, które mają przed sobą jeszcze wiele trudów, jeśli chcą wypełnić europejskie normy ekologiczne. Jeśli chcemy razem myśleć o ochronie klimatu, musimy również zastanowić się wspólnie nad równymi szansami rozwojowymi (....). Potrzebujemy czasu, by nie zaszkodzić naszej gospodarce" - dodał prezydent.

Pytany o perspektywy stosunków polsko-rosyjskich Komorowski ocenił, że "jest jeszcze wiele do zrobienia po obu stronach". "Symbole są ważne dla przezwyciężenia naszej trudnej historii, ale musimy się troszczyć o teraźniejszość. Ważny jest plan umożliwienia bezwizowego ruchu między Polską a rosyjskim obwodem kaliningradzkim. Sami doświadczyliśmy tego, w jakim stopniu naszą mentalność zmieniły nawet ograniczone możliwości zobaczenia świata przez pokolenie Solidarności" - powiedział, dodając, że ma nadzieję, iż UE wyrazi zgodę na ruch bezwizowy z obwodem kaliningradzkim.