UE pracuje nad strategią stosunków z Chinami

UE naciska na Chiny, by te szerzej otwarły swój rynek dla europejskich przedsiębiorstw, kusząc Pekin możliwością zawarcia umowy inwestycyjnej, a w przyszłości nawet porozumieniem o wolnym handlu. W środę KE przyjęła nową strategię wobec Państwa Środka.

Chiny są drugim partnerem handlowym UE. Europa to najważniejszy kierunek dla chińskich inwestycji zagranicznych. W ciągu ostatnich dziesięciu lat, od kiedy UE przyjęła poprzednią strategię wobec Chin, kraj ten mocno się zmienił, zwiększając swoją obecność na arenie międzynarodowej zarówno gospodarczo, jak i politycznie. Dokument przyjęty przez kolegium komisarzy to ramy, w których UE określa swoje interesy wobec Pekinu.

"Unia Europejska i Chiny już teraz współpracują w wielu dziedzinach związanych z takimi aktualnymi globalnymi i politycznymi zagadnieniami, jak sytuacja w Iranie, Syrii, Afganistanie, migracja i zmiana klimatu. Możemy jednak i musimy zrobić więcej, by połączyć Unię Europejską i Chiny" - oświadczyła cytowana w komunikacie KE szefowa unijnej dyplomacji Federica Mogherini.

Komisja Europejska liczy, że dzięki rozwojowi stosunków z Chinami uda się pobudzić wzrost gospodarczy w "28", a także utworzyć nowe miejsca pracy. Celem jest też "zdecydowane propagowanie otwarcia chińskiego rynku dla europejskich przedsiębiorstw".

W opublikowanym we wtorek raporcie KE na temat wzrostu protekcjonizmu na świecie podkreślono, że Chiny, tłumacząc się względami bezpieczeństwa narodowego, zwłaszcza na gruncie cyberbezpieczeństwa, ograniczają np. dostęp do rynku zamówień publicznych i bezpośrednich inwestycji zagranicznych. W efekcie firmy z UE nie mogą zarabiać na tamtejszych zamówieniach publicznych.

Za zmianę takiego nastawienia UE obiecuje marchewkę, czyli zawarcie ambitnej i kompleksowej umowy w sprawie inwestycji. "Patrząc dalej w przyszłość, można rozważyć bardziej ambitne cele, takie jak pogłębiona i kompleksowa umowa o wolnym handlu, gdy ambitna umowa inwestycyjna między obu stronami zostanie zawarta oraz zostaną wdrożone reformy wyrównujące szanse dla krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw" - obiecuje KE.

Są jednak i warunki: Bruksela oczekuje redukcji nadwyżek zdolności produkcyjnych w przemyśle, zwłaszcza w sektorze stalowym, aby zapobiec negatywnym skutkom nieuczciwej konkurencji.

Unijne hutnictwo przeżywa głęboki kryzys w związku z zalewaniem europejskiego rynku przez Chiny subsydiowaną stalą. UE stoi przed dylematem, czy uznać ten kraj za gospodarkę rynkową wedle standardów Światowej Organizacji Handlu (WTO).

W grudniu tego roku wygasa część Protokołu Akcesji Chin do Światowej Organizacji Handlu, która zezwala UE oraz innym członkom tej organizacji na stosowanie korzystnego dla nich mechanizmu obliczania ceł w postępowaniach antydumpingowych przeciwko Pekinowi.

Według analiz KE, jeśli Chiny otrzymają status gospodarki rynkowej bez zastosowania żadnych środków ochronnych, to w całej Unii może zostać zlikwidowanych od 60 tys. do ponad 200 tys. miejsc pracy. W Polsce może to dotyczyć 11 tys. pracowników.

Komisja jednak nie podjęła w środę decyzji jaką strategię przyjmie wobec tego problemu (ma się tym zająć później w lecie). Komisarze podkreślili jednak, że kluczowe jest dalsze wzmacnianie instrumentów ochrony handlu. Na to muszą się jednak zgodzić państwa UE.

W strategii wymieniono również możliwość wspólnych działań Chin i UE ws. badań i innowacji, a także połączenie kontynentu eurazjatyckiego za pośrednictwem sieci połączeń zarówno fizycznych, jak i cyfrowych. Cel to ułatwianie handlu, inwestycji i kontaktów międzyludzkich.

Dokument mówi też o możliwości ściślejszej współpracy i partnerstwa na polu polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Pozytywne doświadczenia, jakim były negocjacje kwestii jądrowych z Iranem już są. KE deklaruje w tej sprawie pragmatyzm, ale również wierność UE swoim wartościom, zwłaszcza jeśli chodzi o przestrzeganie prawa międzynarodowego i poszanowania praw człowieka.