#katechizm kościoła katolickiego

W wieku 92 lat zmarł francuski kardynał Jean Honoré, długoletni arcybiskup metropolita Tours, jeden z autorów ogłoszonego przed 20 laty Katechizmu Kościoła Katolickiego.

Poszukując odpowiedzi na pytanie o to, dlaczego na drodze do Boga - zbawienia Jezus Chrystus postawił Kościół należy brać pod uwagę to, że jest on wspólnotą wszystkich ochrzczonych. W tej wspólnocie wzrastają i wypełniają swoje powołanie. To od Kościoła przyjmują słowo Boże, które zawiera prawdy religijne i wskazania moralne; od Kościoła otrzymują wierni sakramenty, które ich uświęcają i podtrzymują w drodze do osiągnięcia pełni zbawienia; od Kościoła uczą się, jak być świętymi. Od Kościoła otrzymują zarówno wzory świętości w osobach Najświętszej Maryi Panny i świętych, jak i wypraszaną przez nich pomoc w postaci łaskim Bożej.

Życie każdej osoby, jak też całej ludzkości jest dotknięte grzechem, który stanowi istotną przeszkodę w drodze do Boga. Spotykamy ludzki, którzy w poczuciu własnej autonomii zdają się wierzyć, że z pomocą własnych sił i własnej inteligencji zdołają wyzwolić się od zła i osiągnąć szczęście. Chrześcijanie opierając się na Bożym objawieniu wierzą, że jest inaczej; wierzą, że spełnienie ludzkich dążeń i pragnień możliwe jest tylko dzięki mocy Boga przekazanej ludzkości przez Jezusa Chrystusa.

Otrzymana od Boga godność uzdalnia człowieka do tego, by osiągnął swój cel - życie z Bogiem na całą wieczność. Mówi się, że człowiek został zaproszony do udziału w świętości, doskonałości samego Boga. Zaproszenie to jest przede wszystkim darem Boga, ale jednocześnie domaga się trudu człowieka związanego z jego przyjmowaniem. Co to znaczy dla codziennego życia człowieka?

Z dobrem wspólnym, a także ze sprawowaniem władzy łączy się sprawiedliwość społeczna. Sprawiedliwość społeczna domaga się solidarności ludzkiej i chrześcijańskiego braterstwa.

Uczestnictwo w życiu społecznym wyraża dobrowolne angażowanie się w sprawy innych ludzi poprzez respektowanie takich zasad jak: władza, dobro wspólne, sprawiedliwość i solidarność z innymi. Jej prawowite sprawowanie wymaga wysiłków o dobro społeczne przy pomocy środków moralnie godziwych.

Przy różnych okolicznościach mówi się o życiu wspólnoty ludzkiej między innymi dlatego, że spełnia ona wielorakie funkcje społeczne, ale i religijne. Wiąże się to zazwyczaj z przekonaniem, że tam, gdzie jeden przyjmuje odpowiedzialność za drugiego, gdzie każdy swoimi zdolnościami przyczynia się do osiągnięcia wspólnego celu, tam powstają żywe wspólnoty.

Człowiek jako wolna istota ma możliwość udzielania Panu Bogu zarówno pozytywnej jak i negatywnej odpowiedzi na Jego wezwanie do udziału w Bożym życiu i Bożym szczęściu. Odrzucenie Bożego zaproszenia nazywane jest w języku religijnym grzechem.

Dobro zakorzenione i ugruntowane w osobie ludzkiej określa się mianem cnót i darów Ducha Świętego. Cnota jako stała dyspozycja rozumu i woli reguluje postępowanie człowieka, porządkuje jego uczucia oraz kieruje jego postępowaniem w celu upodobnienia się osoby ludzkiej do Boga.

Sumienie uważane jest za właściwość wypływającą z wnętrza człowieka, która uzdalnia do świadomego i wolnego kształtowania własnego życia oraz podejmowania w nim decyzji dotyczących określonych działań. Jest ono swego rodzaju władzą, organem czułym na wartości moralne. Posiada zdolność rozpoznawania jakości ludzkiego postępowania: dobra, które należy czynić i zła, którego trzeba unikać. Chrześcijanie uważają je za najtajniejszy ośrodek i sanktuarium człowieka, w którego wnętrzu rozbrzmiewa głos samego Boga. Ono też w sposób istotny odróżnia człowieka od każdej innej istoty żywej.

Uczucia skłaniają człowieka do działania lub go od niego odwodzą. Podstawowym uczuciem człowieka jest miłość, wywołana upodobaniem dobra. Dzięki niej człowiek pragnie osiągnąć dobro i ma nadzieję na jego uzyskanie. Osiąganiu dobra zawsze towarzyszy uczucie przyjemności i radości. Natomiast w przypadku czynienia zła doświadcza smutku lub gniewu.

Ocena ludzkiego postępowania zależy od wybranego przedmiotu działania (to, co się robi), intencji działającego (to, co się zamierza osiągnąć przez dany czyn) oraz od okoliczności, które towarzyszą działaniu. O dobru lub złu konkretnego czynu decyduje przedmiot. Ważna jest również intencja działającego. Nie można jednak usprawiedliwić złego działania podjętego w dobrej intencji. Cel bowiem nie uświęca środków.

Każdy człowiek - jako obraz i podobieństwo Boże - jest ze swej natury istotą wolną i odpowiedzialną. Przysługuje mu prawo korzystania z wolności moralnej i religijnej. Ten przywilej pociąga za sobą konsekwencje: to człowiek ma obowiązek odkrywać szczęście, którym Pan Bóg chce go obdarować, a nadto o nie całym swym postępowaniem zabiegać.

Boże dzieło stworzenia obrazuje pragnienie Boga, by dzielić się z całym stworzeniem szczęściem, którego źródłem i dawcą jest sam Bóg. Jest ono darem. O jego przyjęciu decyduje człowiek korzystając z posiadanej wolności. O tym, jak być szczęśliwym według zamiarów Boga nauczał ludzi Jezus Chrystus. Centralny temat Jezusowego orędzia stanowią błogosławieństwa (Mt 5, 3-12). W nich potwierdził miłość Boga do ludzi, a także powołanie człowieka do życia z Nim w jedności i szczęściu przez całą wieczność.

To, że stawiamy pytania, nawet wówczas, gdy nie znajdujemy na nie zadowalającej odpowiedzi, wskazuje stan niepewności. Racjonalne decyzje, rozstrzygające o całości życia ludzkiego można oprzeć tylko na odpowiedziach. Odpowiedzi takie otrzymujemy w dyskusjach na temat problemów etycznych. Staramy się przy tym uzasadniać je bardziej lub mniej racjonalnymi argumentami moralnymi, które mają potwierdzać słuszność podejmowanych działań. W tego rodzaju sytuacjach w sposób nieuświadomiony odwołujemy się do posiadanej godności. Czym ona jest? Jakie posiada znaczenie dla człowieka?

Na dręczące ludzi pytania o sens ich życia na ziemi jedni widzą go w zdobywaniu najwyższych stanowisk czy władzy. Inni tego sensu - a także własnego szczęścia - doszukują się w bezpiecznym bytowaniu, jeszcze inni w możliwościach zdobywania wiedzy umożliwiającej poznawanie świata, w którym żyją.

Poza sprawowaniem sakramentów świętych Kościół wypełnia także inne celebracje liturgiczne, które nie są sakramentami. Celebracjami takimi są na przykład takie nabożeństwa jak droga krzyżowa, Gorzkie Żale, adoracje itd. Przez te celebracje wspólnoty wierzących wielbią Boga oraz wypraszają dla siebie i dla świata Boże błogosławieństwo.

Kościół opierając się na nauczaniu świętego Pawła nazywa rodzinę "domowym Kościołem". Więzy jedności i miłości łączące członków rodziny inspirują do poszukiwania, znajdowania oraz otwierania się na Boga. Ta niepowtarzalna właściwość rodziny wyróżnia ją od każdej innej społeczności ludzkiej. Ona też staje się obrazem więzów, którym Bóg przez Jezusa Chrystusa łączy się z ludzkością.

Jezus Chrystus nadał związkowi mężczyzny i kobiety wymiar zbawczy. Dla wypełnienia powołania małżeńskiego Chrystus przez swoje dzieło odkupienia udziela małżonkom w sakramencie małżeństwa siły i łaski do rozwijania łączącej ich miłości oraz dzielenia się nią z innymi. Sakramencie ten jest też odbiciem miłości Chrystus do Kościoła.

Małżeństwo należy do podstawowych rzeczywistości wspólnotowego życia ludzi. Jest fundamentem rodziny. W przypadkach ochrzczonych otrzymuje nadto wymiar sakramentalny. Wysiłki Kościoła zmierzające do ukazania sensu i wartości małżeństwa mają na celu udzielanie małżonkom wsparcia w wypełnianiu ich życiowego powołania.

{{ article.description }}