Anicet

Imię męskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się z Aník-tos przez łac. Anicetus. Na gruncie greckim jest to użyty w funkcji imienniczej przymiotnik aník-tos 'niezwyciężony' (a- początkowe jest równoznaczne z pol. nie-, w części zaś drugiej jest rdzeń od wyrazu nik- 'zwycięstwo').

W źródłach polskich nie jest poświadczone. Dziś tylko sporadycznie występuje forma męska i żeńska imienia Anicet / Aniceta (np. w spisie studentów UJ z l. 1967-1972).

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Anicetus, fr. Anicet, ros. Anikit, Janikit, wł. Aniceto.

W zapisach hagiograficznych odnajdujemy siedmiu świętych tego imienia. Jedni z nich, członkowie całych grup ludzi umęczonych za wiarę, ledwo znani są z imienia; drudzy słabo zarysowują się na tle dziejów. Tym, który zażywał czci największej, a poniekąd najbardziej był też znany, pozostaje

Anicet, papież. Pochodził z Syrii. Sukcesję Piotrową objął po św. Piusie I, a rządził Kościołem mniej więcej w latach 154-165. Świadczy o tym kilku starożytnych pisarzy, zwłaszcza św. Ireneusz, który przez jakiś czas przebywał wówczas w Rzymie. Nie był zresztą jedynym z wybitnych chrześcijan Wschodu, którzy przybyli wówczas do stolicy chrześcijaństwa. Źródła wymieniają jeszcze św. Justyna, jego ucznia Tacjana, Hegezypa oraz św. Polikarpa; ten ostatni pertraktował z papieżem w sprawie ustalenia daty wielkanocnej. Do uzgodnienia sprawy nie doszło, ale poczucia braterskiej wspólnoty między świętymi to nie naruszyło. Za pontyfikatu Aniceta czynni byli w Rzymie również ówcześni heretycy: Walentyn, Marcjon i inni. Nie wiemy bliżej, kiedy papież umarł, to jednak pewne, iż zaliczenie go w poczet męczenników było omyłką, której ślad trwał w kalendarzach łacińskich aż do r. 1969. Aniceta wspominano w nich 17 kwietnia.

Miejsca z Liber Pontificalis w BHL, s. 80 oraz w Nov. Suppl., s. 61. Inne w LThK 1 (1957), 562. - U nas Skarga, ŻŚw pod 28 marca. - Ikonografia w Bibl. Ss. 1 (1961), 1259-1264 (kilka reprodukcji) oraz w LCI 5 (1973), 167.