Attala (Atala)

Imię pochodzenia greckiego utworzone od przymiotnika atalós 'radosny, zabawowy' derywowanego od czasownika atáll- 'bawię się, odpoczywam'. W użyciu była forma żeńska imienia Attala i męska Attálos. Z dziejów kultury znamy dobrze małoazjatycką dynastię pergamońską Attalidów, której założycielem był Attálos I Soter. Od tego to imienia wiele miast wzięło swoją nazwę: Attalia.

W hagiografii Kościoła Zachodniego znane jest także podobnie brzmiące imię Attala dla kobiety i Attalas dla mężczyzny, które wywodzi się nie z greki, lecz ze źródła germańskiego - z goc. atta 'ojciec'. Attalas / Attala to 'spełniający władzę ojca'.

Odpowiedniki obcojęz.: gr. Attálos, łac. Attalus, Attalas, Attala, ang. Attalus, Attalas, fr. Attale, Attalie, Attalin, Athale, niem. Attalas, ros. Atał.

Jest kilku świętych, którzy w literaturze hagiograficznej występują pod tym imieniem. Należy zaraz zauważyć, że ten sam kształt imienia określa nieraz zarówno święte niewiasty, jak i świętych mężów. Jedynie Francuzi dla odróżnienia pierwszych posługują się formą Attalie. Tu kilka słów wystarczy powiedzieć o świętym i świętej, którzy wyraźniej zaznaczyli się w dziejach kultu.

Attala z Bobbio. Jego życie znamy dobrze, bo w osobie mnicha Jonasza zdobył sobie dobrego biografa (BHL 742). Urodził się około r. 570 w Burgundii. Wychowywał go biskup Arigiusz z Gap. Był potem mnichem na Wyspach Leryneńskich, ale gdy zauważył, że dyscyplina tamtejszych mnichów pozostawia wiele do życzenia, przeniósł się do Luxeuil, gdzie św. Kolumban założył dopiero co ośrodek surowej ascezy. Gdy ten ostatni pójść musiał na wygnanie, Attala z jego inicjatywy objął kierownictwo w klasztorze. W r. 612 udał się za Kolumbanem do Italii. W trzy lata później, gdy wielki fundator zmarł, znów objął po nim rządy w Bobbio. Wiele zdziałał dla zawstydzenia arian i dla dochowania wierności Rzymowi. Zmarł w r. 626 lub następnym. Jego wspomnienie obchodzono w dniu 10 marca.

Attala (Attalie), ksieni ze Strasburga. Była bliską krewną i wychowanicą św. Otylii. Gdy około r. 720 jej ojciec Adalbert, wielmoża alzacki, ufundował w rzymskich ruinach w Strasburgu klasztor żeński pod wezwaniem św. Szczepana, ona została jego pierwszą ksienią. Tam też ją pochowano, a nieco później intensywnie czczono. Posiadamy bardzo piękne okazy tej czci w postaci kryształowego relikwiarza oraz piętnastowiecznego arrasu. Mniej imponujące są późne Żywoty (BHL 740- -741), przyprawione wątkami legendarnymi. Wspomnienie obchodzi się w dniu 3 grudnia.