Baruch

Imię biblijne pochodzenia semickiego, o znaczeniu 'błogosławiony', a więc odpowiada łac. Beatus. Z dziejów kultury znamy to imię jako należące do słynnego filozofa holenderskiego Barucha Spinozy (1632-1677).

W Polsce znane jest od XIV w. (1391). W naszej literaturze i scenariuszach filmowych pojawia się często jako jedno z imion Żydów polskich.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Baruch, gr. Barouch, ros. Waruch.

Baruch, prorok. Był synem Neriji (Neriasza), a uczniem i wiernym towarzyszem proroka Jeremiasza. On to spisywał jego groźby i nie bez narażania się odczytywał je ludowi. Gdy zwój zniszczono, spisywał je na nowo. Zebrał też w jedno sporo uwag biograficznych, rozrzuconych po różnych miejscach. Z Jeremiaszem dzielił niebezpieczeństwa, pocieszany przez proroka. Po zburzeniu Jerozolimy w jesieni 586 r. przed Chr. zawleczono go wraz z mistrzem do Egiptu. Tam też prawdopodobnie zmarli, ale Józef Flawiusz utrzymuje, że ostatnie lata spędził w Babilonie. W każdym razie w redagowaniu Księgi Jeremiasza udział miał niemały. Jako bardziej dyskusyjny przedstawia się problem Księgi opatrzonej jego własnym imieniem (Ba). Nie dochował się jej oryginał hebrajski, znamy ją więc z późnej redakcji greckiej, która u Żydów nie weszła do kanonu ksiąg świętych. To deuterokanoniczne pismo jest niewątpliwie utworem złożonym, zawierającym dokumenty różne. Nastręczają one biblistom wiele nie rozwiązanych do dziś pytań. Osobny problem stanowi przy tym dołączony do niej List Jeremiasza. Wchodzić tu w te sprawy nie będziemy. Pominiemy też apokryf, który nosi nazwę Apokalipsy Barucha. Ale zgodnie z charakterem tego przewodnika wypada zaznaczyć, że do Martyrologium Rzymskiego Barucha nie wpisano. Widnieje natomiast pod dniami 28 września lub 15 listopada w synaksariach wschodnich.