Bertariusz
Jest to imię pochodzenia germańskiego, oboczna forma imienia BERCHARIUSZ.
W literaturze hagiograficznej średniowiecza spotykamy trzech Bertariuszy. Dwaj to postacie mało znane. O wiele więcej wiemy o trzecim, którego zwięźle przedstawiamy:
Bertariusz z Monte Cassino. Pochodził z Lombardii. Wstąpiwszy do benedyktynów na Monte Cassino, w r. 848 został tam opatem. Południową Italię dewastowali wówczas Saraceni i dlatego ufortyfikował klasztor, a u jego stóp rozpoczął budowę miasteczka, które nazwał imieniem św. Benedykta i które później nazywano San Germano lub krótko - Cassino. W samym opactwie dbał o rozwój wiedzy, dzięki czemu doczekał się tego, że wielu z jego uczniów zostało biskupami. Kościół klasztorny wyposażył w cenne utensylia. W r. 866 podejmował w opactwie cesarza Ludwika II i jego żonę Ingelbergę. W Teano założył klasztor dla mniszek. W 877 udał się do Jana VIII, aby przeciwstawić się biskupowi-intruzowi, który zajął stolicę w Kapui. Potem po raz pierwszy za cenę złota bronił przed Saracenami opactwa w Volturno. 4 września 884 r. napadli oni i złupili Monte Cassino. Mnisi, którzy uniknęli masakry, schronili się w miasteczku. Najeźdźcy wrócili tam w kilka tygodni później. Bertariusz pozostał z kilkoma mnichami na miejscu, podczas gdy inni uciekli do Teano. 22 października Saraceni napadli na kościół i Bertariusza oraz innych pozabijali u ołtarza. Ciała przeniesiono potem na Monte Cassino i pochowano w kapitularzu. Kult zaaprobował w r. 1727 Benedykt XIII. Bertariusz pozostawił po sobie bogatą spuściznę: traktat De arte grammatica, traktaty medyczne i zbiór recept, kazania, poezje, traktat Quomodo per annum jejunandum; Carmen na cześć św. Benedykta (BHL 1107), może także część Antikeimenon, komentarza do niektórych miejsc ze Starego i Nowego Testamentu.