Diogenes

Jest to imię pochodzenia greckiego, z grupy imion teoforycznych. W pierwszym członie zawarty jest element dío- (od imienia Dzeusa), a w drugim -genes / -genos 'ród, rodzaj, pokolenie'. D-ogén-s zatem to 'człowiek z rodu Dia (Dzeusa), zrodzony przez Dzeusa'. Imię to znamy dobrze z dziejów starożytnych jako imię filozofa poszukującego ze świecą człowieka i mieszkającego w beczce.

W Polsce znane z dziejów starożytnych, ale jako imię chrzestne nie używane.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Diogenes, fr. Diog-ne, gr. D-ogén-s, wł. Diogene.

Pięciu świętych tego imienia pojawia się w zapisach hagiograficznych. Niektórzy z nich ledwo wymienieni są wśród męczenników zgrupowanych razem. Inni nasuwają badaczom problemy, które są może nie do rozwiązania. Krótko wspomnimy tu jedną z takich postaci - przedmiot dyskusji.

Diogenes, biskup Grenoble. Jako taki, z tradycyjnym podówczas określeniem sanctus, widnieje na liście biskupów tej diecezji. Nic poza tym o nim nie wiemy. Ale podobnie rzecz ma się z biskupem Genewy z końca IV stulecia. Czy należy ich utożsamiać- A może - przypuszczają inni - chodziło raczej o Genuę- Niektórzy posuwają się dalej i Diogenesa z Grenoble-Genewy gotowi są identyfikować z męczennikiem antiocheńskim Teoktystem- -Teogenesem, którego kult zawędrował do krajów alpejskich. Sprawa, jak widzimy, może się jeszcze dodatkowo skomplikować, brak natomiast źródeł do jej naświetlenia.

Stan zagadnienia dobrze przedstawiono w Catholicisme 3 (1952), 854 n. (R. Aigrain).