Gracjan

Imię pochodzenia łacińskiego, genetycznie cognomen od gentilicium Gratius, którego podstawę stanowi rzeczownik pospolity gratia, -ae (zob. GRACJA).

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Gratianus, Gatianus, fr. Gratien.

W literaturze hagiograficznej pojawia się pięciu świętych tego imienia. Ale postacie tych świętych słabo odzwierciedliły się w pomnikach historii. O jednym, który zapisywany być powinien jako Kacjan, kilka słów powiemy na dalszych stronicach tego przewodnika. Tutaj najzupełniej wystarczy wzmianka o innym:

Gracjan, męczennik spod Amiens. Na północny zachód od tego miasta znajduje się miejscowość o nazwie Saint-Gratien. Poczynając co najmniej od XI stulecia, czczono w niej grób męczennika. Wedle jednego z rękopisów Martyrologium Hieronimiańskiego wspomnienie jakiegoś Gracjana obchodzono w Galii w dniu 23 października. Gdy mnisi z pobliskiego opactwa Notre-Dame de Colombes chcieli pod koniec XI stulecia dowiedzieć się o nim cokolwiek, stwierdzali, że mieszkańcy nie wiedzą, ani kiedy, ani też w jakich okolicznościach zginął. Mieli się natomiast dowiedzieć, że co roku w dniu 23 października drzewo leszczynowe, rosnące przy jego grobie, nagle okrywa się listowiem i rodzi orzechy, które wierni spożywają potem z wielkim nabożeństwem. O zjawisku pisał w r. 1115 biskup z Amiens, a także autor anonimowej Sermo, wygłoszonej w dwa lata później we wzmiankowanym opactwie. Po upływie kilku stuleci w Gracjanie dopatrzono się ponadto pasterza-chrześcijanina, zgładzonego przez legendarnego prześladowcę - Rykcjowara. Przed śmiercią miał Gracjan wsadzić do ziemi swój pasterski kij, który wyrósł w leszczynę.