Mamert
Jest to imię teoforyczne pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od oskijskiego lub sabińskiego imienia boga Marsa. Mars (lub Mamers), pierwotnie bóg wiosny i rolnictwa, a później bóg wojny (utożsamiany z greckim Aresem), należał do bóstw tzw. wyższego rzędu (Iupiter, Quirinus, Mars). Forma Mamert utworzona została w wyniku upowszechnienia się tematu Mamert z przypadków zależnych (Mamers, Mamertis itd.). Jako ciekawostkę trzeba dodać, że mieszkańców Messyny na Sycylii zwano Mamertynami, czyli potomkami Marsa. W Rzymie u stóp Kapitolu znajduje się podziemne więzienie mamertyńskie, w którym więziony był ponoć św. Piotr.
W Polsce jest to imię bardzo rzadkie.
Odpowiedniki obcojęz.: łac. Mamertus, fr. Mamert, hiszp. Mamerto, niem. Mamertus, wł. Mamerto.
Święty, który reprezentuje to imię w kalendarzach chrześcijańskich, jest przedstawicielem episkopatu galloromańskiego. Był piętnastym biskupem w Vienne nad Rodanem, a rządził tą stolicą metropolitalną mniej więcej w latach 461-477. Na widowni dziejowej pojawił się właściwie w r. 463, i to w okolicznościach dla jego opinii niekorzystnych. Konsekrował on, z pominięciem praw metropolity z Arles, biskupa dla miasta Dié i został za to skarcony przez papieża Hilarego. Nie jest rzeczą wykluczoną, że jego postępek uwarunkowany był nie tylko brakiem dostatecznego rozeznania w sytuacji prawnej, ale także bliżej dziś nie znanymi trudnościami, wywołanymi przez arian oraz króla Burgundów. Mamert był w każdym razie biskupem pełnym godności i pobożności. Zasłynął przede wszystkim z gorącej modlitwy, którą uśmierzył groźne następstwa klęsk nawiedzających miasto (trzęsienie ziemi, pożar itp.). Z tej to gorliwości w modlitwie za swych wiernych, dotkniętych nieszczęściami, miała się począć inicjatywa, podjęta potem także przez inne kościoły Galii i w w. VIII przez Rzym: błagalne modły i procesje odprawiane przez ostatnie trzy dni przed Wniebowstąpieniem Pańskim, czyli tzw. Dni Krzyżowe (Rogationes). Jak wiadomo, przetrwały one do naszych czasów. Mamert wybudował też kościół ku czci św. Fereola, a w r. 475 brał udział w synodzie w Arles. Umarł w r. 477 (-). Nie należy go mylić z jego bratem - Mamertem Klaudiuszem, poetą i teologiem. Zmarł on prawdopodobnie przed naszym Mamertem, który wcześnie wpisany do Martyrologium Hieronimiańskiego, czczony był często jako jeden z -zimnych świętych-. We Francji czczono go także jako patrona mamek i orędownika w czasie bólów piersi (Mamert - mamelle). Pamiątkę św. Mamerta obchodzi się 11 maja.