Sebastiana

Imię pochodzenia łacińskiego, żeński odpowiednik męskiego SEBASTIAN.

Odpowiedniki obcojęz.: łac., niem. Sebastiana, ang. Sebastiana, Sebastiane, fr. Sébastienne, ros., ukr. Sewastiana, wł. Sebastiana.

W literaturze hagiograficznej spotkać można wzmianki o dwóch świętych tego imienia. Tu wystarczy omówić je pod jednym hasłem.

Sebastiana, męczennica z Heraklei. Jak podaje grecka pasja, pochodziła z Sebastii (we Frygii) i stąd może wzięło się jej imię. Chrzest przyjąć miała z rąk św. Pawła apostoła. Potem znalazła się w Marcianopolis, w Tracji, i tam szerzyła wiarę. Za Domicjana (81-96) została aresztowana i doprowadzona przed oblicze zarządcy Sergiusza Justa, który chciał ją zmusić do złożenia ofiary bogom. Gdy odmówiła, poddano ją torturom, a potem znów wtrącono do więzienia. Doznała wtedy widzenia św. Pawła. W sześć dni później kolejny raz była przesłuchiwana. Skazano ją na śmierć na stosie, ale wystarczyło, że się krótko pomodliła, i ogień zgasł. Sędzia wysłał ją wówczas do Heraklei. Na próżno usiłował ją tam odwieść od wiary zarządca Pompianus. Skazano ją wtedy na pożarcie przez dzikie zwierzęta. Zdołała je obłaskawić. W końcu ścięto jej głowę, a ciało wrzucono do morza. Aniołowie wydobyli je z toni i zanieśli na miejsce nazwane Rizis. Utożsamiano to miejsce z Rodosto. Tyle pasja, o której za H. Delehaye'em należy powiedzieć, że zawiera wiele zapożyczeń z innych utworów hagiograficznych. Historyk zatem o Sebastianie niczego pewnego nie może stwierdzić, a z legendy to tylko wolno przyjąć, że jej kult krzewił się w Rodosto, może już przed X w. Na Zachodzie znaną stała się dopiero w XVI stuleciu i to dzięki wpisowi do martyrologium pod dniem 16 września. Przypuszcza się, że Sebastiana Cudotwórczyni, wspominana w niektórych bizantyńskich meneach pod dniem 7 lipca, jest identyczna z męczennicą z Heraklei.