Switbert

Imię pochodzenia germańskiego, złożone z członów: swith- / swidh- 'waleczny, mężny' oraz -berth / -brecht 'jaśniejący, wspaniały, błyszczący'.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Suitbertus, Svidbertus, ang. Swithbert, fr. Suitbert, niem. Switbert, Swidbert, Suitbert, Suitbrecht, wł. Suitberto.

Hagiografia niemiecka chlubi się trzema świętymi o tym imieniu. Omówimy zwięźle dwóch, pominiemy natomiast trzeciego, który pojawił się także nad Renem, ale jako literacka fikcja, rzekomy biskup Betlejem z czasów Konstantyna Wielkiego i Grzegorza I, papieża (sic!), męczennik: por. An. Boll. 66 (1948), 91-117 (= BHL 7938, wspomnienie 29 maja).

Switbert, apostoł Fryzów. Jak wielu innych misjonarzy tej epoki, był z pochodzenia Anglosasem. Prace ewangelizacyjne rozpoczął ze św. Willibrordem około 690 r. Działał najpierw na terenie południowej Fryzji, którą odzyskał dopiero co Pepin II z Heristalu. Około 692 r., gdy Willibrord wyprawił się do Rzymu, wybrano go na biskupa. Sakrę przyjął w Anglii z rąk Wilfryda. Potem działał nie tyle na terenie Fryzji, co raczej wśród Brukterów w południowej Westfalii. Nie był to jeszcze czas dla chrystianizowania kraju sposobny, zwłaszcza że zawisła nad nim groźba ekspansji Sasów. Pepin i jego małżonka Plektruda podarowali mu wysepkę na dolnym Renie, gdzie mógł założyć klasztor. Nazwano ją później Kaiserswerth (Werda). Tam też święty w marcu 713 r. zmarł. Wspomnienie obchodzi się 1 marca.

Switbert, biskup Verden (-). Miał być pierwszym biskupem tego miasta. Pochodził rzekomo z Wielkiej Brytanii. Najpierw miał być mnichem w Amorbach. Około 785 r. Karol Wielki wysłał go ponoć jako misjonarza na wschodnie krańce Westfalii. Dowiadujemy się o tym z bardzo późnych i niepewnych źródeł. Istnieje przypuszczenie, że rzekomy biskup Verden jest po prostu repliką Switberta przedstawionego powyżej. Powstawanie takich replik na skutek wędrówek kultu i legendy nie było, jak wiadomo, czymś niezwykłym w średniowieczu. Rzekomego biskupa Verden czczono potem na terenie diecezji Osnabrück. Wspomnienie obchodzono najpierw 30 kwietnia, potem 11 maja.