Sylwester

Jest to imię pochodzenia łacińskiego (Silvester), pierwotnie cognomen, utworzone od przymiotnika pospolitego silvestris 'leśny, mieszkający w lesie'. Imię to nosiło kilku papieży, z których bardzo dobrze jest znany Sylwester II (999-1003), przyjaciel Ottona III i zwolennik koncepcji uniwersalistycznych.

W Polsce jest to imię znane. Występuje od czasów średniowiecznych do dziś. Pierwotnie formę łacińską przetłumaczono na język polski, w wyniku czego powstało imię rodzime Lasota. W tej formie papież Sylwester jest wspominany w husyckiej Pieśni o Wiclefie Jędrzeja Gałki z Dobczyna (I poł. XV w.). Imię Lasota występowało do XIX w., obecnie tylko jako nazwisko. Jako imienia używa się formy łacińskiej - Sylwester. Spieszczeniem tego imienia są formy Sylwek, Sylwuś, które mogą być też spieszczeniem imion Sylwan, Sylwiusz.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Silvester, ang., niem. Sylvester, fr. Silvestre, Souvestre, Sev-stre, Sevetre, Sylvestre, hiszp. Silvestre, ros. Silwestr, ukr. Sylwester, wł. Silvestro.

Doliczono się dziesięciu świętych o imieniu Sylwester. Tu wystarczy zwięźle przedstawić tych, którzy nieco wyraźniej wyłaniają się z zamierzchłych czasów, nie są zaś wśród zgrupowań wielu imion imionami bez najmniejszego zarysu postaci, którą miałyby oznaczać, i bez zachowanych śladów oddawanej im kiedyś czci.

Sylwester I, papież. Kościołem rządził w latach 314-335, a więc stosunkowo długo. Były to lata brzemienne w wydarzenia. Niemałe było też znaczenie Sylwestrowego pontyfikatu. Mimo to nie posiadamy wiarogodnej biografii papieża, sporządzonej przez kogoś ze współczesnych. Zachowały się natomiast legendarne Acta w języku greckim, łacińskim, syryjskim i ormiańskim, które do historii tego okresu wniosły wiele zamieszania; dziś powszechnie je zarzucono. Nie przyjmujemy już tedy legendy o tym, jak to Sylwester uzdrowił z trądu Konstantyna Wielkiego, jak potem przyjął -darowiznę Konstantyna-, jak otrzymał prośbę Ojców nicejskich o aprobatę ich uchwał i jak im odpowiedział (Constitutum Silvestri). Ze względu na wzmianki w innych źródłach bardziej już na wiarę zasługuje przeświadczenie, że Sylwester był wyznawcą z czasów prześladowania Dioklecjańskiego. Wiemy ponadto, że stał z dala od synodu w Arles (314), ale o jego uchwałach został poinformowany. W Nicei (325) byli jego legaci. Do rozstrzygnięć, które należy przypisać raczej inicjatywom cesarza, imię Sylwestra nie było dołączane, spotykamy je natomiast tam, gdzie mowa o kulcie wprowadzanym w darowanych przez cesarza kościołach. Sylwester zmarł 31 grudnia. W tym dniu wspominało go wiele dawnych kalendarzy (choć na Wschodzie 2 stycznia). Kult wzrastał jednak powoli. Był to przecież czas, gdy przede wszystkim czczono męczenników.

Sylwester, biskup z Chalon-sur-Saône. Wiele o nim nie wiemy. Około 487 r. wręczał suknię duchowną młodemu Cezaremu z Arles. W 517 r. był na synodzie w Epaon, a między 518 a 523 r. uczestniczył w synodzie zwołanym do Lyonu. Zakłada się, że biskup Agrykola, który sakrę otrzymał w 532 r., był drugim z jego następców. Wedle Grzegorza z Tours, na stolicy biskupiej zasiadał przez 42 lata, stąd przypuszczenie, że było to w czasie między 480 a 520 lub 530 r. Uchodził za cudotwórcę. Adon umieścił go w swym martyrologium pod dniem 20 listopada, a samo martyrologiczne wspomnienie zapożyczył u Grzegorza z Tours.

Sylwester, opat z Réomé (Moutier-Saint-Jean, Burgundia). Był uczniem i następcą opata Jana, o którym mówił Jonasz z Bobbio. Cieszył się poparciem Chlotara i Childeberta. W żywocie św. Germana Paryskiego czytamy o cudownym uzdrowieniu, które zapoczątkował Sylwester, a dopełnił German. Opat zmarł 15 kwietnia około 580 r.

Sylwester, biskup Besançon. Jako taki widniał na niektórych listach miejscowych biskupów, ale kontrowersji podlega chronologia jego pontyfikatu. Jedni chcą uczynić zeń męża z IV stulecia i mówią, że zmarł w 396 r., podczas gdy inni jego działalność lokują w okresie znacznie późniejszym. Wedle tych ostatnich, brał udział w synodach paryskim i w Mâcon (573, 581-583 oraz 585), a zmarł około 593 r. Wszyscy zgadzają się co do daty dziennej, 10 maja, oraz co do miejsca pochowania jego ciała: w bazylice pod wezwaniem świętych Fereola i Ferucjusza.

Sylwester z Troiny (Sycylia). Urodził się pod koniec XI lub na samym początku XII stulecia. Wcześnie wstąpił do bazylianów. Około 1155 r. pielgrzymował do Rzymu. Wtedy też chyba otrzymał święcenia kapłańskie. Wybrano go następnie na opata. Zrezygnowawszy z przełożeństwa, usunął się następnie do eremu, który przylegał do kościółka pod wezwaniem św. Bartłomieja. Nie wiemy, kiedy zmarł: w r. 1164, 1172 czy też w 1185- Wspomnienie przypada 2 stycznia.

Sylwester Gozzolini. Urodził się około 1177 r. w miejscowości Osimo pod Ankoną jako syn wpływowego prawnika. Gdy przebywał w Bolonii, studia prawnicze zamienił na teologiczne i mimo oporów ojca został duchownym. W Osimo był potem kanonikiem, aż w wieku pięćdziesięciu lat zdarzyło mu się spojrzeć w otwarty grób. Zadrżał wówczas i zdecydował się na zmianę trybu życia. Przez trzy lata przebywał w pustelni w Grotta Fucile, a gdy zaczęli się doń schodzić uczniowie, na Monte Fano pod Fabriano założył dla nich klasztor, w którym ściśle zachowywać miano regułę benedyktyńską. Stworzył w ten sposób podwaliny dla kongregacji, którą nazwą sylwestrynami. Sam zasłynął jeszcze jako kaznodzieja, pokutnik, mąż wielkiej pokory. Był także wielkim czcicielem Eucharystii i Matki Najśw. Zmarł 26 listopada 1267 r. W 1598 r. wpisano go do Martyrologium Rzymskiego, a w 1890 jego liturgiczne wspomnienie rozciągnięto na cały Kościół zachodni.

Sylwester z Val di Sieve. Urodził się około 1278 r. w ubogiej rodzinie włoskiej. Był potem gręplarzem, ale gdy doznał wizji Ukrzyżowanego, usunął się do pustelni w Val di Marina. W 1318 r. wstąpił we Florencji do kamedułów. U nich także nadal doświadczał przeżyć mistycznych. Po upływie czterech lat uwolnili go dlatego od wszelkich zajęć zewnętrznych, mógł natomiast przyjmować kapłanów i świeckich, którzy przybywali do niego po radę. Zmarł w czasie epidemii, 9 czerwca 1348 r. Otoczył go natychmiast spontaniczny kult wiernych.