Teobald

Jest to imię germańskie zawierające w członie pierwszym element theud- 'ród, plemię' (zob. też TEODORYK), a w drugim -bald 'mocny, mężny'. Theobald to - 'sławny wśród ludzi'. Nierzadko germański element theo- (theud-, hiud-) bywa łączony z greckim elementem theo- (theos - Bóg), np. w imieniu Teodoryk wobec greckiego Teodor. Na obszarze romańskim imię to występuje w uproszczonej formie Tebaldo, Thibaud / Thibauld.

W Polsce jest to imię bardzo rzadkie, tak w formie Theobald, jak i Tybald.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Theobaldus, ang., niem. Theobald, fr. Thibaud, Thibault, wł. Tebaldo, Teobaldo.

Średniowiecze, a dokładniej wieki XI-XIII chlubiły się siedmioma świętymi lub błogosławionymi Teobaldamie. Przedstawimy ich w kolejności chronologicznej.

Teobald z Vienne. Urodził się w Tolvon, w dzisiejszym departamencie Izery. O jego młodości, a nawet o jego pochodzeniu niewiele wiemy. To, co pewne, to przede wszystkim jego długoletnie rządy na stolicy arcybiskupiej w Vienne.Niektórzy sądzą, że objął ją już w r. 957. Prawdopodobnie stało się to jednak później, po dłuższym wakansie spowodowanym sporami co do kandydatów. Teobald był może kompromisowym kandydatem, zadowalającym wszystkich. W każdym razie istnieją dokumenty datowane po r. 970, na których występuje on jako biskup tego starożytnego miasta nad Rodanem. W r. 994 z jego inicjatywy odbył się w Anse pod Lyonem synod, na którym przede wszystkim omawiano sprawę celibatu księży. Teobald zmarł 21 maja 1001 r. Otaczała go zawsze jako gorliwego duszpasterza cześć wiernych. Cześć tę zaaprobowano dopiero w 1903 r.

Teobald z Provins. Urodził się może w 1017 r. w Provins (Szamoania), w rodzinie hrabiowskiej. Pomimo takiego pochodzenia służby rycerskiej nie podjął. Ze swoim przyjacielem Walterem udał się najpierw do klasztoru Saint-Remi w Reims, potem do Pettingen, w Luksemburgu, gdzie na swe życie zarabiał jako murarz i parobek. Stamtąd wyruszył razem z Walterem na pielgrzymkę do Santiago, potem do Rzymu. Chcieli się także udać obydwaj do Ziemi Świętej, ale w czasie pobytu we włoskim Salanigo Teobald na skutek praktykowanych umartwień zapadł na zdrowiu. Biskup Vicenzy, zorientowawszy się w jego wiedzy i cnocie, wyświęcił go wówczas na kapłana. Został następnie u kamedułów mnichem-eremitą. W pobliżu jako eremitka osiadła potem także jego matka. Teobald zmarł w Salanigo 30 czerwca 1066 r. Pochowano go najpierw w katedrze w Vicenzy, potem w opactwie w Vangadizza. Brat Arnulf, który był opatem w Sens, także uzyskał dla swego klasztoru jego relikwie. Kanonizował Teobalda w 1073 r. Aleksander II. Potem czczono go jako patrona węglarzy, dzięki czemu stał się również patronem karbonariuszy. W ikonografii przedstawiano go rozmaicie: jako kapłana, rycerza lub pustelnika, zazwyczaj z sokołem.

Teobald z Dorat. został w tym mieście kanonkiem regularnym, ale mimo święceń kapłańskich i solidnego wykształcenia pozostał. Był skromnym zakrystianem i stróżem przechowywanych w opactwie relikwii. Całe noce trawił na modlitwie. Zmarł 6 listopada 1076 r. Czczono go później razem z jego mistrzem Izraelem. Po dziś dzień w dawnym opactwie odprawia się co siedem lat szczególne uroczystości ku czci tych dwóch lokalnych świętych, przy czym nieodłączną ich częścią jest także parada wojskowa.

Teobald Roggeri. Pochodził z Vico, małej miejscowości położonej na północy zachód od Turynu. Rodzinę miał dostatecznie zasobną, mimo to przyjął pracę u chorowitego szewca i łożył na utrzymanie jego rodziny. Umierający szewc prosił go potem, aby pojął za żonę jego córkę, ale z uwagi na uczyniony ślub czystości odmówił. Wybrał się następnie na pielgrzymkę do Santiago. Resztę życia spędził w Alba jako tragarz. Zmarł 1 czerwca 1150 r. Szewcy czcili go później jako swego patrona.

Teobald biskup Gubbio. Jest autorem żywota św. Ubalda, swego poprzednika na tej biskupiej stolicy, który zmarł 16 maja 1160 r. Z innych przekazów wiadomo, że Aleksander III mianował Teobalda arcybiskupem Zary i zobowiązał do złożenia homagium patriarsze akwilejskiemu, rezydującemu w Grado. Z powodu sprzeciwu mieszkańców Zary nie mógł tego polenia spełnić. Kiedy zmarł dokładnie nie wiadomo. Przekazy z XIII wieku zaliczają go do -mężów wstawionych świętością życia-, ale nie znaleziono śladów jego kultu liturgicznego w Gubbio i Zarze. Odbierał natomiast taki kult w Thann (Alzacji), gdzie utożsamiano go z Teobaldem z Provins. Przyczyną tego zamieszania stał się żywot Teobalda z Gubbio, w którym napisano, że w chwili jego śmierci sługa odciął mu palec i zaniósł jako relikwię do tej alzackiej miejscowości. Jak się okazało ów żywot był kopią żywota św. Ubalda; ze zmianą imienia na Teobald.

Teobald, opat z Vaux-de-Cernay. Urodził się około 1200 r. na zamku w Marly jako pierworodny syn Bucharda de Montmorency. Przez jakiś czas uprawiał rzemiosło rycerskie, ale około 1225 r. wstąpił do Cystersów w Vaux-de-Cernay. W pięć lat później wybrano go przeora, zaś w latach 1235-1247 przyszło mu pełnić godność opata. Również i wtedy pozostał zakonnikiem wielkiej pokory, dobroduszności i wierności regule. Jego przyjaźń i wstawiennictwo modlitewne bardzo cenił król Ludwig IX. Na życzenie tego monarchy Teobald razem z jakimś innym opatem ułożył oficjum ku czci Korony Cierniowej. Zmarł 7 grudnia 1247 r. Wspomnienie obchodzono 8 grudnia lub 8 lipca.

Teobald III, biskup Werony. Urodził się w drugiej połowie XIII stulecia w możnej rodzinie w Veronie. Uczył się w szkole przy tamtejszym konwencie augustianów, ale później. W klasztorze San Fermo Minore został benedyktynem. Gdy w 1295 r. zmarł biskup Piotr I Della Scala, kler i lud przez aklamację obrali go następcą zmarłego. Od godności się wówczas uchylił. Poczuł się zmuszonym do jej objęcia dopiero po śmierci następnego biskupa o imieniu Bonicontro. Rozwinął wówczas szeroką działalność duszpasterską. Pracował nad reformą kleru i laikatu, wizytował parafie, głosił kazania, dbał o budowę nowych kościołów, kaplic i szpitali. Z ówczesnymi władcami miasta, z rodem Della Scala, utrzymywał dobre stosunki. Zmarł 17 listopada 1331 r. Augustianie wspominali go jako błogosławionego w dniu 27 września.