Walbert (Waldebert, Gwalbert)
Imię pochodzenia germańskiego, złożone z członów: walt- / wald- z goc. i stsas. waldan 'panować, rządzić' i -bert / -berht 'jasny, wspaniały, błyszczący; sławny'. Forma Gwalbert jest wynikiem romanizacji grupy wa- - gua- - ga-.
Imię to w Polsce występuje, ale dość rzadko, i to w postaci zromanizowanej. Nosił je np. Jan Gwalbert Pawlikowski (1891-1962), jeden z pisarzy zajmujących się tematyką tatrzańską.
Odpowiedniki obcojęz.: łac. Valbertus, Gualbertus, ang. Waldebert, fr. Walbert, Gaubert, Godebert, niem. Waldebert, Walbert, wł. Gualberto.
W literaturze hagiograficznej średniowiecza odnajdujemy trzech świętych, którzy nosili takie lub podobne, blisko brzmiące imię. Przedstawiamy ich w kolejności chronologicznej.
Walbert (Gwalbert) i Bertylla. Znani są przede wszystkim jako rodzice św. Aldegundy, ale gdzieniegdzie czczono ich podobnie jak córkę, która jednak otoczona została kultem znacznie rozleglejszym. Walbert miał być dworzaninem króla Chlotara II, o czym wspomniała kronika Fredegara. Poza Aldegundą Walbert i Bertylla mieli jeszcze drugą córkę Waltrudę (Waldetrudę), którą także otoczyła cześć należna świętym. Ich samych wspominano w dniu 11 maja.
Walbert (Waldebert, Gaubert), opat. Urodził się pod koniec VI stulecia w rodzinie frankońskich możnowładców. Wstąpiwszy do klasztoru w Luxeuil, po śmierci św. Eustazjusza został opatem. Trwał na tym stanowisku przez czterdzieści lat. Sławny ośrodek doszedł wtedy do nowego rozkwitu. Wprowadził do niego obserwę benedyktyńską albo może raczej regułę, która elementy benedyktyńskie scalała z dotychczasowymi, pochodzącymi od św. Kolumbana. Za rządów Walberta rozwijały się też w opactwie nauki biblijne, malarstwo i scriptorium. Zmarł 2 maja 670 r. Gdy opactwu zagroziły najazdy normandzkie, szczątki świętego ukryto. Spalono je w czasie rewolucji francuskiej. Kult szerzył się przede wszystkim w Burgundii, w okolicach Besançon i Meaux oraz w zachodnich kantonach Szwajcarii. Wspomnienie obchodzono 2 lub 22 maja.
Walbert (Gwalbert, Talbert) z Sabaudii. Znamy go przede wszystkim dzięki późnemu dominikańskiemu hagiografowi - Geraldowi z Frachet. Urodził się pod koniec XII lub na początku XIII stulecia. Gdy św. Dominik kończył w Bolonii życie, Walbert był tam studentem. Wróciwszy po latach do ojczystego kraju, w miejscowości o nazwie Acquabella miał sprawować swoją prymicyjną mszę św. Zapowiedział wtedy, że ta pierwsza jego msza będzie też mszą ostatnią. Rzeczywiście, po jej odprawieniu przyjął pobożnie święte oleje i oddał ducha Bogu. Przypuszcza się, że nastąpiło to około 1260 r. W 1872 r. wniesiono do Stolicy Apostolskiej prośbę o aprobatę wiekowego kultu.