Kochanie tatuś pobawi się z tobą chwilkę

Dla nas, dorosłych, oczywiste jest rozróżnienie pomiędzy wczoraj, dziś i jutro. Dziecko, aby zacząć rozumieć te terminy, potrzebuje okresu prawidłowego rozwoju, który trwa zwykle do wieku pięciu, sześciu lat, kiedy przygotowuje się do rozpoczęcia szkoły podstawowej. Kolejnym etapem jest zdawanie sobie sprawy, że istnieje przeszłość odległa i bliska, tak samo jak przyszłość. Dziecko zasadniczo żyje w teraźniejszości.

"Dziecko nie jest w stanie objąć przyszłości, teraźniejszość nabiera wagi absolutnej"

(Bruno Bettelheim)

Zdarza się, że nasz maluch o coś nas prosi, a my, na przykład z powodu obiektywnego braku czasu w danym momencie, odruchowo odpowiadamy, że spełnimy jego prośbę później albo następnego dnia, czyli w czasie obiektywnie krótkim. Jednak dziecko, które nie jest w stanie zrozumieć naszej propozycji ani nie potrafi umiejscowić jej w czasoprzestrzeni, doznaje rozczarowania, ponieważ interpretuje ją jako odmowę z naszej strony.

W sytuacjach tego typu warto wygospodarować przynajmniej kilka minut: „tata pobawi się z tobą chwilkę", tak aby wyciszyć w nim niepokój i podniecenie. Prościej jest rozmawiać z dzieckiem, w którym nie wykształciło się jeszcze poczucie czasu wyznaczanego godzinami, stosując odniesienie do dnia i nocy, to znaczy do okresów, kiedy jest jasno lub ciemno, ponieważ „słońce idzie lulać". Krótko mówiąc, przy dziecku musimy bardzo uważnie posługiwać się określeniami czasu, datami itp.

"W wieku czterech lat dzieci odróżniają rano i popołudnie; w wieku pięciu lat pojmują znaczenie dnia; w wieku pięciu lat znają nazwy dni tygodnia; poczucie czasu chronologicznego pojawia się w wieku siedmiu lat; podobnie jak pojęcie miesięcy i pór roku. W wieku ośmiu lat dzieci mają wyrobione pojęcie roku i znają nazwy miesięcy.

W wieku pięciu lat potrafią powiedzieć, o której godzinie idą do łóżka, kiedy jedzą, kiedy wstają, kiedy idą do szkoły i kiedy zaczyna się popołudnie. Większość dzieci potrafi powiedzieć, ile ma lat - w wieku trzech lat, kiedy przypadają ich urodziny - w wieku czterech lat, i ile lat skończą - w wieku pięciu lat. Podczas gdy ten schemat rozwoju jest taki sam dla wszystkich dzieci, moment, w którym dziecko dochodzi do kolejnych etapów, zależy w znacznej mierze od inteligencji i zdolności uczenia się."

(Elizabeth B. Hurlock)

Więcej w książce: Błędy mamy i taty. Praktyczny poradnik dla rodziców - Gianni i Antonella Astrei, Pierluigi Diano