7 kroków do wypracowania realnych celów noworocznych

Rok 2021 niesie ze sobą dużo niepewności. Możemy się jednak do tej niepewności przygotować poprzez planowanie celów i elastyczne reagowanie na zmiany. Poniższy proces pomoże Ci w wyznaczeniu celów, które są dla Ciebie ważne i przygotuje Cię na ewentualne pokusy by się poddać.

Rok 2020 pokazał dobitnie, że nie wszystko co zaplanujemy, możemy zrealizować nawet przy maksymalnym zaangażowaniu z naszej strony. Na świecie dzieje się wiele rzeczy, które są poza naszą kontrolą, a pandemia koronawirusa przynosi coraz to nowe obostrzenia i ograniczenia w naszym codziennym funkcjonowaniu.

Wiele naszych planów musieliśmy odłożyć na bok lub zmieniać je z tygodnia na tydzień. Część z nas nie zrealizowała celów noworocznych co wywołało uczucie frustracji i bezradności. Szybko zmieniające się obostrzenia i zasady funkcjonowania zabrały wielu z nas poczucie bezpieczeństwa i zachwiały planami finansowymi wielu firm. Czy wobec tego sensowne jest stawianie sobie celów noworocznych na rok 2021? Czy nie jest on równie nieprzewidywalny co rok 2020? W tym tekście chcę Cię do tego zachęcić! Lepsze jest modyfikowanie istniejącego planu, niż nie posiadanie go wcale.

Jak wypracować cele noworoczne?

Praca nad celami noworocznymi nie jest wcale prosta. Trzeba wybrać priorytety, pomyśleć nad sposobem ich weryfikacji i przygotować się na chwile zniechęcenia. Im lepiej wybierzemy i sformułujemy nasze cele, tym większa jest szansa ich realizacji. Pamiętaj, aby nie robić tego pod wpływem krótkotrwałego impulsu, ale zarezerwuj sobie minimum dwie godziny, aby wszystko dobrze przemyśleć. Poniższy proces pomoże Ci w wyznaczeniu celów, które są dla Ciebie ważne i przygotuje Cię na ewentualne pokusy by się poddać.

Krok 1: pomódl się

Pracę nad celami najlepiej rozpocząć od modlitwy do Ducha Świętego. To właśnie Jego dary jak mądrość czy roztropność są dla osób wierzących kluczowe, aby we wszystkim co robimy, czego pragniemy i co planujemy, realizować Wolę Bożą i czynić jak najwięcej dobra. Duch Święty pomaga nam także kiedy musimy wybierać między jednym dobrym celem, a drugim, a to nigdy nie jest proste.

Krok 2: wyznacz ważne sfery życia

Zanim zabierzesz się do wyznaczania konkretnych celów na rok 2021 narysuj koło i podziel je na części (jak pizzę), wpisując w nie ważne dla Ciebie sfery życia np.: relacje rodzinne (możesz je rozpisać na relacje z mężem / żoną lub relacje z dziećmi lub rodzicami), praca zawodowa, finanse, przyjaciele, odpoczynek, duchowość, zdrowie, studia, szkoła, rozwój zawodowy itp. Kiedy znajdziesz już wszystkie ważne dla Ciebie sfery życia i podzielisz koło na odpowiednią liczbę pół – zamaluj każdego pole w tak dużym procencie, w jakim odczuwasz satysfakcję z danej sfery życia.

Przykładowo: relacje w rodzinie według Ciebie kuleją to zamaluj ok. 20% powierzchni tego kawałka. Rozwój duchowy uznajesz za bardzo satysfakcjonujący – zamaluj ok. 90%. Zerknij na Twoje koło i zobacz, gdzie odczuwasz najmniejszą satysfakcję życiową. To właśnie w tych sferach kluczowe jest zaplanowanie konkretnych działań. Ważne jest, abyśmy w życiu złapali balans i zaopiekowali się w zadowalający sposób każdą ze sfer naszego życia.

Krok 3: wyznacz cele

Zastanów się, co możesz zrobić, aby zwiększyć satysfakcję z najbardziej zaniedbanych sfer Twojego życia. Przykładowo: Jeżeli czujesz, że Twoja relacja małżeńska przeżywa kryzys, pomyśl co możesz zrobić, aby to poprawić. Może dobrym pomysłem będzie zaplanowanie dwóch godzin w miesiącu na randkę i wyjście do restauracji albo na wspólny spacer? Jeżeli czujesz, że nie starcza Ci środków na utrzymanie, może warto pomyśleć o pracy dorywczej lub zmianie pracodawcy? Jeżeli czujesz, że za mało odpoczywasz i odczuwasz chroniczny stres, może warto zaplanować czas na spacery, masaż czy sport?

Wyznaczając wstępne cele bądź do nich przekonany, a jeżeli nie wiesz jak np. poprawić relację małżeńską – poradź się przyjaciół, którzy Ci na pewno coś podpowiedzą.

Krok 4: ukonkretnij cele

Jeżeli masz już wstępnie wyznaczone cele, postaraj się je ukonkretnić według metody SMART. Przesiej swoje cele przez pięć sit i zastanów się, czy dany cel jest:

1. Konkretny – czy sformułowanie jest jednoznaczne i nie pozostawia pola do interpretacji? (np. Cel: „będę bardziej słowny” nie jest jednoznaczny. Zmień go na: „będę dotrzymywać terminów realizacji zadań w pracy”).
2. Mierzalny – czy możesz liczbowo określić czy dany cel rozstał zrealizowany (np. Cel: „będę więcej spacerować” nie jest konkretny. Zmień go na: „będę spacerować jeden raz w tygodniu przez co najmniej godzinę”).
3. Osiągalny – czy Twój cel nie jest zbyt ambitny i demotywuje Cię do wysiłku? (np. Cel: „będę codziennie wstawać o 5 rano i biegać przez co najmniej godzinę” jest bardzo ambitny. Pomyśl czy naprawdę jesteś w stanie go zrealizować. Może warto zacząć mniej ambitnie, aby się nie rozczarować i zmienić cel na „we wtorki i czwartki będę wstawać o 6 rano i biegać co najmniej przez godzinę”.
4. Istotny – czy Twój cel ma dla Ciebie duże znaczenie? Czy ma wartość, która spowoduje, że w widzialny sposób zmieni się Twoje życie?
5. Określony w czasie – czy Twój cel posiada dokładny horyzont czasowy? Niech każdy z nich da się zweryfikować w konkretnym czasie (tydzień, miesiąc, dwa miesiące, rok) np. „Przeczytam minimum jedną książkę w miesiącu”.

Krok 5: nazwij sposoby osiągnięcia celów

Kolejnym ważnym krokiem w realizacji naszych postanowień noworocznych jest zaplanowanie metod osiągnięcia celów. Nie wystarczą jedynie nasze chęci czy pozytywne myślenie. Potrzebujemy konkretnych narzędzi, aby nasze cele stały się rzeczywistością. Przy każdym z celów dopisz więc co konkretnie zrobisz, aby ten cel osiągnąć.

Jeżeli Twoim celem jest „polepszenie relacji małżeńskiej” i zaplanowałeś już czas na randkę, wspólną grę w planszówki lub spacer, zastanów się kto w tym czasie zaopiekuje się Waszymi dziećmi. Jeżeli chcesz zmienić pracę na lepiej płatną w ciągu sześciu miesięcy, pomyśl ile CV masz wysłać i stwórz listę osób, do których się odezwiesz, a które mogą Ci w tym pomóc. Jeżeli Twoim celem jest poprawa kondycji fizycznej i utrata pięciu kilogramów wagi w ciągu sześciu miesięcy, pomyśl czy nie warto zaplanować wizyty u dietetyczki oraz zapisania się na ciekawe zajęcia fitness.

Krok 6: pomyśl o przeszkodach

Amerykańska psycholog Gabriele Oettingen przez wiele lat badała wpływ pozytywnego myślenia na realizację celów życiowych. Stwierdziła, że fantazjowanie na temat osiągania celów obniża naszą motywację i powoduje, że rzadziej je realizujemy. Oettingen na podstawie badań stwierdziła, że o wiele większe szanse powodzenia ma myślenie o korzyściach wynikających z osiągnięcia celu, ale także o… przeszkodach, które możemy napotkać na naszej drodze i stworzenie konkretnych schematów zachowań co do minimum eliminuje ryzyko porażki. Wraz ze współpracującymi naukowcami stworzyła metodę WOOP od wish – cel, outcome – wynik, obstable – przeszkoda, plan – plan. Zerknij na swoje cele i skorzystaj z tej metody, aby zwiększyć szansę na ich realizację!

Najpierw sformułuj odpowiednio cel oraz najważniejsze korzyści, które za nim stoją. Następnie zidentyfikuj przeszkody i do każdej z nich wypisz rozwiązanie według schematu: Jeżeli wydarzy się wydarzenie X, to ja zareaguję w sposób Y.

Przykład 1

Cel: Utrata 6 kg wagi do czerwca 2021.

Największa korzyść: Będę lepiej wyglądać, lepiej się czuć. Mam większe szanse na spotkanie mojej „drugiej połowy”.

Przeszkoda: Częstowanie słodyczami podczas firmowych spotkań. Wyjścia na kawę z przyjaciółką. Zamknięcie siłowni ze względu na lockdown.

Plan: Jeżeli ktoś w pracy poczęstuje mnie ciastem, odmówię i zjem własną zdrową przekąskę, którą wcześniej przygotuję. Jeżeli przyjaciółka zaprosi mnie na kawę, zamówię sałatkę. Gdy pójdę z przyjaciółką na kawę, zamówię sałatkę. Jeżeli siłownie zostaną zamknięte, będę biegać w parku.

Przykład 2

Cel: Znalezienie lepiej płatnej pracy do końca 2021 r.

Największa korzyść: Wzięcie kredytu na mieszkanie, wyjazd na wakacje zagranicę i kupno nowego samochodu.

Przeszkoda: Kryzys w branży, brak rekrutacji na intratne stanowiska.

Plan: Poszukam dodatkowej pracy dorywczej, która zwiększy mój dochód przy zachowaniu obecnej pracy. Pomyślę o zmianie branży na bardziej stabilną.

Przykład 3

Cel: Obrona pracy magisterskiej do końca września 2021 r.

Największa korzyść: Znalezienie lepiej płatnej pracy.

Przeszkoda: Zbyt długie korzystanie z mediów społecznościowych.

Plan: Jeżeli po przyjściu do domu otworzę Facebooka, zamiast pisać pracę magisterską, wyłączę wszystkie powiadomienia w telefonie i będę pracować pełną godzinę bez rozproszeń.

Przykład 4

Cel: Otwarcie restauracji z tajskim jedzeniem do maja 2021 roku.

Największa korzyść: Polepszenie sytuacji finansowej rodziny. Kupno wymarzonego domu nad jeziorem.

Przeszkoda: Obostrzenia wynikające z pandemii koronawirusa.

Plan: Jeżeli będą się utrzymywać restrykcje związane z pandemią, podpiszę umowy z portalami internetowymi dowożącymi jedzenie.

Spróbuj teraz wypisać wszystkie Twoje cele i opisać je według tego schematu. Weź pod uwagę ryzyka i bądź jak najbardziej konkretny i przygotowany na wiele ewentualności.

Krok 7: wpisz cele w kalendarz lub planer

Wynik Twojej pracy przyklej w widocznym miejscu. Koniecznie też kup kalendarz lub planer, aby zaznaczyć w nim daty realizacji konkretnych celów oraz zadań, które do nich prowadzą. Po miesiącu kontroluj ile z nich udało Ci się zrealizować, a ile nie. Pomyśl dlaczego tak się stało? Co możesz zmienić, aby zwiększyć współczynnik realizacji? Jakie nowe przeszkody pojawiły się na Twojej drodze i jak sobie z nimi poradzisz?

Rok 2021 niesie ze sobą dużo niepewności. Możemy się jednak do tej niepewności przygotować poprzez planowanie celów i elastyczne reagowanie na zmiany. Jeżeli nadal czujesz, że brakuje Ci motywacji w realizacji celów noworocznych, pokaż je przyjacielowi i poproś, aby co jakiś czas pytał „jak Ci idzie?”. To na pewno zwiększy Twoją motywację i doda sił o walkę w realizacji Twoich noworocznych celów.