Polki nie musza umierać z jego powodu

Codziennie 4-5 Polek umiera z powodu raka szyjki macicy, a gdyby raz na trzy lata skorzystały z programu bezpłatnych badań cytologicznych większości z tych zgonów można by uniknąć – mówili eksperci w poniedziałek na spotkaniu z mediami.

Podsumowano na nim V Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy, organizowany przez Europejskie Stowarzyszenie do Walki z Rakiem Szyjki (European Cervical Cancer Association – ECCA).

- Najmłodsza kobieta z rakiem szyjki macicy, która zgłosiła się do naszego stowarzyszenia miała 22 lata. Operacja, którą z tego powodu przeszła była tak rozległa, że nie będzie nigdy mogła urodzić dziecka. To jest coś z czym się nie zgadzam, gdy pomyślę, że dzięki tak prostemu narzędziu jak cytologia mogłaby tego uniknąć - powiedziała założycielka i prezes Stowarzyszenia „Kwiat Kobiecości” Ida Karpińska, która sama leczyła się na ten nowotwór.

Jak podkreślił goszczący w Polsce przedstawiciel ECCA Philip Davies, polskie kobiety muszą zrozumieć, że rak szyjki macicy nie jest związany wyłącznie z rozwiązłością seksualną i częstą zmianą partnerów. - Badania wskazują, że zakażenie wirusem HPV (wirus brodawczaka ludzkiego), który jest główną przyczyną raka szyjki, dotyczy aż 50 proc. kobiet mających tylko jednego partnera - powiedział Davies.

Jest to najczęstsza infekcja przenoszona drogą płciową - większość osób aktywnych seksualnie będzie miała kontakt z HPV na jakimś etapie swojego życia.

- U 80-90 proc. kobiet po 2-3 latach infekcja minie samoistnie, ale u reszty przejdzie w postać przewlekłą, która nie daje objawów, ale znacznie zwiększa ryzyko rozwoju zmian nowotworowych w szyjce macicy - przypomniał ginekolog i położnik Jacek Tulimowski.

Eksperci podkreślali, że obecnie optymalną ochronę przed tym złośliwym nowotworem zapewniają regularne badania cytologiczne oraz szczepienia przeciw dwóm najbardziej rakotwórczym typom HPV, zwłaszcza nastolatek przed inicjacją seksualną. Szczepienia nie zwalniają jednak z obowiązku systematycznych badań.

- Ale dopóki Polski nie stać na finansowanie tych szczepień ze środków publicznych, najlepszą metodą zmniejszenia zachorowania na raka szyjki i zgonów z jego powodu są populacyjne przesiewowe badania cytologiczne. Dlatego chcę jeszcze raz pogratulować polskiemu rządowi, że wprowadził narodowy program badań, który jest zgodny z wytycznymi europejskimi - podkreślił Davies.

W 2010 r. ECCA wyróżniła tę inicjatywę nagrodą „Perła Mądrości”, którą polska delegacja odebrała z rąk Daviesa.

- Szczepionki przeciw wirusowi HPV budzą ogromne kontrowersje, ale dla mnie największą kontrowersją i skandalem jest to, że kobiety w Polsce nie korzystają z możliwości profilaktyki raka szyjki, którą mają - zaznaczył ekspert, przypominając, że tylko 25 proc. uprawnionych Polek odpowiada na zaproszenie na bezpłatną cytologię.

W ramach Populacyjnego Programu Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy, który jest finansowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia, każda kobieta w wieku 25-59 lat może wykonać takie bezpłatne badanie raz na trzy lata.

Zdaniem Daviesa, w przyszłości bardzo ważne jest rozszerzenie i dopracowanie tego programu, aby mogła z niego skorzystać jak największa liczba kobiet, również z małych miejscowości. - Chodzi m.in. o zwiększenie dotacji na ten program, wydłużenie godzin wykonywania bezpłatnej cytologii, a nawet wprowadzenie badań weekendowych, żeby kobiety nie musiały zwalniać się z pracy, by ją wykonać oraz szeroko zakrojoną edukację społeczną - wymieniał ekspert. Za jakiś czas powinno to przynieść efekty, w postaci mniejszej liczby zachorowań i zgonów z powodu raka szyjki.

Patronat nad polską edycją tygodnia objęły żona prezydenta RP Anna Komorowska, prezydent m. st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, Polski Czerwony Krzyż, Polska Unia Onkologii, Polskie Towarzystwo Ginekologiczne i Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej.