Genewa: w WHO o kościelnej służbie zdrowia

Przemówienie J.E. Ks. Abp. Zygmunta Zimowskiego, Przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia kierującego Delegacją Stolicy Apostolskiej na 65. Światowe Zgromadzenie Zdrowia.

Pani Przewodnicząca,

1. Nasza delegacja, wespół z delegacjami innych krajów, pragnie poprzeć rezolucję dotyczącą zrównoważonych struktur finansowania opieki zdrowotnej oraz powszechnego dostępu do leczenia i placówek medycznych (WHA64.9), która, między innymi, zachęca państwa członkowskie do zapewnienia powszechnego dostępu do systemów opieki zdrowotnej wszystkim obywatelom na zasadzie równości i solidarności. Rzeczywiście, jak zaznaczył Papież Benedykt XVI, «także w dziedzinie zdrowia, które jest wspólnym dobrem i integralną częścią egzystencji każdego człowieka, ważne jest wprowadzenie prawdziwej sprawiedliwości rozdzielczej, która wszystkim, stosownie do obiektywnych potrzeb, gwarantowałaby odpowiednią opiekę. Świat służby zdrowia nie może zatem uchylać się od przestrzegania zasad moralnych, musi się nimi kierować, bo w przeciwnym razie stanie się nieludzki».

Wspólnota międzynarodowa dąży do zapewnienia każdemu możliwości korzystania z opieki zdrowotnej bez narażania go na popadnięcie przez to w trudności finansowe (WHA58.33). Pomimo postępów dokonanych przez niektóre kraje, droga do pełnego osiągnięcia tego celu jest jeszcze daleka. Koniecznie zatem potrzeba zwiększenia wysiłków na wszystkich szczeblach, aby zagwarantować efektywność prawa do powszechnej opieki zdrowotnej, wspierając dostęp do podstawowej opieki medycznej. Dlatego kierowana przeze mnie delegacja Stolicy Apostolskie opowiada się za włączeniem kwestii powszechnego dostępu do leczenia powinna w tematykę spotkań wysokiego szczebla, dotyczących rozwoju służby zdrowia i medycyny i/lub rozwoju społecznego, jak też za jej priorytetowym traktowaniem w kalendarzu działań dotyczących rozwoju globalnego.

Na niedawnym Forum na temat Powszechnego Dostępu do Służby Zdrowia, które odbyło się w mieście Meksyk 2 kwietnia 2012 r., zauważono, że większość krajów, przede wszystkim rozwijających się, idzie w kierunku powszechnego dostępu do służby zdrowia, co jest zjawiskiem bardzo pozytywnym. Rezultaty uzyskane w tych państwach nie są po prostu skutkiem możliwości finansowych, ale, jak wynika z badań, owocem dobrze promowanej polityki równości zapewniającej lepszy stan zdrowia większej liczbie obywateli. Dlatego nasza delegacja jest głęboko przekonana, że wysiłek propagowania powszechnego dostępu do opieki zdrowotnej, podstawowe wartości takie jak równość, prawa człowieka i sprawiedliwość społeczna, powinny być z całą mocą realizowane.

2. Po drugie, Pani Przewodnicząca, kraje o niskim i średnim dochodzie pokazały, że postęp w dziedzinie powszechnego dostępu do opieki zdrowotnej nie jest prerogatywą państw o wysokich dochodach. Tym niemniej większość krajów o niskim dochodzie potrzebuje wsparcia ze strony wspólnoty międzynarodowej, zwłaszcza krajów uprzemysłowionych i innych partnerów rozwoju, aby przezwyciężyć brak koniecznych środków. Przy tej okazji delegacja Stolicy Apostolskiej pragnie ponowić apel o większą solidarność i zaangażowanie na rzecz poprawy stanu zdrowia wszystkich mieszkańców Ziemi. «W tym celu - jak podkreślił Ojciec Święty - państwa bardziej rozwinięte gospodarczo zrobią co możliwe, aby przeznaczyć większą niż dotąd część swojego produktu krajowego brutto (PKB) na pomoc dla rozwoju, respektując zobowiązania, jakie w tym zakresie zostały podjęte przez wspólnotę międzynarodową».

3. Na szczeblu krajowym postęp w kierunku powszechnego dostępu do opieki zdrowotnej nie może dokonywać się jedynie wysiłkiem organów państwowych. Potrzebuje on wsparcia społeczeństwa oraz różnych stowarzyszeń i wspólnot, których udział na rzecz świadczenia usług medycznych jest fundamentalny. Tym samym państwa powinny «dostrzegać i wspierać, w duchu pomocniczości, inicjatywy podejmowane przez różnorakie siły społeczne, łączące w sobie spontaniczność i bliskość z ludźmi potrzebującymi pomocy». Organizacje działające w oparciu o wiarę (FBO) i instytucje charytatywne Kościoła należą w pełni do tych żywotnych sił, jakie działają w sferze ochrony zdrowia.

Prowadząc ponad 120.000 instytucji socjalnych i medycznych na całym świecie Kościół katolicki staje się w wielu krajach o niekorzystnej sytuacji ekonomicznej kluczowym partnerem państwa w świadczeniu opieki zdrowotnej. Dociera nierzadko do najbardziej odległych miejsc i do najbiedniejszych warstw społecznych, umożliwiając im korzystanie z usług medycznych, które normalnie byłyby poza ich zasięgiem finansowym. Uważamy, że to wielkie dzieło, które pozawala instytucjom i organizacjom Kościoła przyczyniać się do powszechnego dostępu do opieki medycznej, zasługuje na uznanie i wsparcie ze strony rządów i wspólnoty międzynarodowej, przy czym nie można zmuszać do uczestniczenia w działaniach nie do przyjęcia z punktu widzenia moralnego. Zakończmy przypomnieniem prośby Papieża Benedykta XVI skierowanej do agencji międzynarodowych, aby «uznały i wspomagały, w duchu współpracy, szanując ich specyfikę» wszystkie instytucje i ruchy kościelne pracujące w dziedzinie służby zdrowia.

Arcybiskup Zygmunt Zimowski
Szef Delegacji Stolicy Apostolskiej
na 65. Światowe Zgromadzenie Zdrowia