Kard. Nycz w rocznicę 17 września

Dziś jest dzień, kiedy Polska została po raz kolejny w swojej historii podzielona między dwóch zaborców, z Zachodu Niemcy hitlerowskie i ze Wschodu Rosję bolszewicką - mówił kard. Kazimierz Nycz w czasie Mszy św. za ojczyznę w katedrze św. Jana w Warszawie 17 września, w 73. rocznicę napaści sowieckiej na Polskę. Metropolita warszawski przestrzegał też przed gromadzeniem się na Eucharystii w celu uwidocznienia swarów i sporów.

17 września to także dzień, w którym Kościół wspomina św. abp. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, beatyfikowanego przez Jana Pawła II, a kanonizowanego przez Benedykta XVI. Był on metropolitą warszawskim w trudnym okresie rozbiorów Polski - pełnił swoją posługę w latach 1862-63. Był założycielem zgromadzenia Sióstr Rodziny Maryi. Dlatego w katedrze zgromadziła się znaczna liczba tych sióstr. Kard. Nycz dziękował za ich pracę w całym kraju i w archidiecezji warszawskiej.

Kardynał witał przedstawicieli Związku Sybiraków. - Wiemy jaki dzisiaj dzień, 17 września, kiedy Polska została po raz kolejny w swojej historii, w sposób zamierzony, przygotowany, podzielona między dwóch zaborców, z Zachodu Niemcy hitlerowskie, ze Wschodu Rosja bolszewicka - mówił na początku Mszy św. kard. Nycz. - To był rozbiór uzgodniony, przygotowany, podpisany, starannie przygotowany - stwierdził.

- Dla was, bracia i siostry Sybiracy, to był początek owej gehenny, która skończyła się masowymi wywózkami na Syberię, z której niektórzy nie wrócili nigdy, bardzo wielu wróciło i zostało osiedlonych w nowych realiach zachodniej Polski, wszyscy ponieśliście wielką ofiarę z życia i zdrowia dla obrony Rzeczypospolitej - mówił do przybyłych.

W homilii metropolita warszawski mówił o Eucharystii, przypominając za św. Pawłem Apostołem, że warunkiem uczestniczenia w niej jest miłość. Przytoczył słowa pouczenia, jakie kierował św. Paweł do współczesnych sobie chrześcijan, wypominając im ich spory: "schodzicie się razem nie na lepsze, lecz na gorsze, a powinniście się schodzić na to co lepsze".

- Bracia i siostry, najgorsze, co by się mogło przydarzyć, to gdybyśmy się schodzili na Eucharystię z nastawieniem, że schodzimy się na gorsze, nie na lepsze - przestrzegał kard. Nycz. - Gdyby w tym najświętszym spotkaniu, jakim jest Eucharystia, miały być uwidocznione, w sposób bardzo drastyczny, nasze swary, spory, różnice - powiedział.

17 września 1939 roku Armia Czerwona wkroczyła na tereny II Rzeczpospolitej, położone na wschód od linii Narew-Wisła-San. Był to efekt paktu Ribbentrop-Mołotow, podpisanego 23 sierpnia 1939 roku w Moskwie, który ustalał "strefy interesów Niemiec i ZSRR" na terytorium Polski.

Po napaści ZSRR na Polskę aresztowano ponad 200 tys. Polaków; oficerów, policjantów, ziemian i prawników. Wszystkim obywatelom II Rzeczpospolitej narzucono obywatelstwo radzieckie. Masowe wywózki na Syberię objęły około 1 mln 350 tys. Polaków, około 22,5 tys. oficerów i policjantów zostało uśmierconych w m. in. Katyniu, Charkowie i Miednoje. Miejsca pochówku ponad 7 tys. z nich są nieznane. Wciąż odkrywane są nowe miejsca kaźni Polaków.

Św. Zygmunt Szczęsny Feliński urodził się w 1822 r. na Wołyniu. Studiował matematykę na Uniwersytecie w Moskwie, na Sorbonie i w College de France w Paryżu. Brał udział w powstaniu w Poznaniu w 1848 r. Trzy lata później wstąpił do seminarium duchownego w Żytomierzu, święcenia kapłańskie przyjął w 1855 r. W tym samym roku otworzył schronisko dla sierot i bezdomnych w Petersburgu. W 1857 r. założył Zgromadzenie Sióstr Rodziny Maryi, któremu powierzył opiekę nad ubogimi.

W 1862 r. został mianowany arcybiskupem metropolitą warszawskim. Rok później był przeciwny wybuchowi nieprzygotowanego jego zdaniem powstania styczniowego, jednak po rozpoczęciu walk stanął przeciwko caratowi w obronie praw Polaków. Uwięziony przez cara, został zesłany do Jarosławia nad Wołgą, gdzie przebywał przez 20 lat. Po uwolnieniu w 1883 r. nie miał prawa powrotu do Warszawy. Zmarł w Krakowie 17 września 1895 r.

Abp Feliński został beatyfikowany przez Jana Pawła II na krakowskich Błoniach w 18 sierpnia 2002 , a 11 października 2009 r. Benedykt XVI zaliczył go w poczet świętych.

Liturgię poprzedziły uroczystości pod pomnikiem Poległych i Pomordowanych na Wschodzie, gdzie odbył się apel pamięci i odmówiono modlitwy ekumeniczne.

Przypominając w homilii encyklikę papieża Piusa XI Divini Redemptoris o bezbożnym komunizmie, bp Guzdek zwrócił uwagę, że celem masowych deportacji i nieludzkiego traktowania były miliony zarówno Polaków, jak i mieszkańców Rosji sowieckiej. Jak podkreślił - proces walki z Bogiem, a w konsekwencji z człowiekiem i deptania jego podstawowych praw, był ciągły. W samych tylko latach 1918-1937 w sowieckiej Rosji zabito 92 biskupów.

- Po 17 września 1939 roku, kiedy to Armia Czerwona przekroczyła granicę Rzeczpospolitej Polskiej, na zagarniętych przez nią terenach rozpoczęła się eksterminacja ludności polskiej na niespotykaną dotychczas skalę. Zapoczątkowały ją aresztowania 110 tysięcy osób cywilnych, głównie mężczyzn. W głąb sowieckiej Rosji deportowano wówczas ponad milion osób - przypomniał hierarcha.

Nawiązując do martyrologium Kościoła prawosławnego w Związku Radzieckim, bp Guzdek zaapelował, aby odkryć ogrom cierpienia milionów niewinnych ludzi deportowanych zabijanych i więzionych. Jak zaznaczył - statystyki choć ujawniają ogrom zbrodni, to i tak nie oddają tragedii bestialsko mordowanych, udręczenia zesłanych na Syberię i bezkresne stepy Kazachstanu. Liczby nie są w stanie opisać łez i bólu tych, którzy oczekiwali na powrót swoich bliskich z wygnania.

- Oskarżamy system, jego twórców i propagatorów, którzy Rosję uznali za najdogodniejszy teren, aby urzeczywistnić teorię od dziesiątków lat opracowywaną i stąd rozpowszechniać je na całym świecie - podkreślił hierarcha, cytując słowa encykliki Divini Redemptoris o bezbożnym komunizmie z 1937 roku.

Mszę św. poprzedziły uroczystości pod pomnikiem Poległych i Pomordowanych na Wschodzie, gdzie odbył się apel pamięci i odmówiono modlitwy ekumeniczne.