Czego katolicy mogą nauczyć się od Chorwatów?

(fot. PAP/EPA/PETER POWELL)

Panowie, jestem wam wdzięczny za te pięć życiowych lekcji. Cokolwiek dzisiaj się wydarzy na boisku, wracacie z tarczą.

Historia występów Chorwatów w mistrzostwach świata i mistrzostwach Europy nie jest jakaś spektakularna. Ostatni sukces odnieśli oni w 1998 r. podczas Mundialu we Francji. Wrócili wtedy jako brązowi medaliści. W późniejszych latach zazwyczaj kończyli w 1/8 finału lub w ćwierćfinale, a nierzadko nie wychodzili nawet z grupy. Jednak Chorwaci różnią się od wielu innych drużyn z podobnymi osiągnięciami. Niezależnie od końcowego wyniku, zawsze dobrze było patrzeć, jak grają. Mieli charyzmę i to coś, co ujmowało kibiców.

DEON.PL POLECA

Mundial we Francji był chyba pierwszym, który świadomie obejrzałem. Po dwudziestu latach doskonale pamiętam te emocje i tych piłkarzy, z których dziś wielu należy już do minionej epoki: Roberto Carlos, Lizarazu, Henry, Barthez, Trezeguet, Vand den Sar, Zidane, Cannavaro, Nesta, Inzaghi… I brazylijski Ronaldo, który na zawsze pozostanie dla mnie tym "prawdziwym" Ronaldo, choć w niczym nie przypomina już siebie sprzed lat. Od tych mistrzostw wszystko się zaczęło, także miłość do Chorwacji.

Dlaczego kibicuję Vatrenim? Nigdy w Chorwacji nie byłem i nie mam sentymentu względem pięknych plaż ani wakacyjnych wspomnień. Jest to też coś więcej niż poczucie więzi z bratnim narodem słowiańskim. Chorwaci mają w sobie taki rodzaj pewności siebie, a może nawet zuchwałości, która daleka jest jednak od lekceważenia przeciwników i przekonania o swojej wyższości. Cieszy ich piłka i widać to w sposobie gry. Ile razy upadali jako drużyna, zawsze podnosili się i szli dalej - świadomi porażki, ale nie obciążeni rozpamiętywaniem jej. W ich grze widać pasję. Gdy dziennikarze wyliczają szansę Chorwatów na zwycięstwo, przypominając im, że nie wygrali żadnego z wcześniejszych pięciu spotkań z Francuzami, Luka Modrić im odpowiada: "W finale na bok trzeba odłożyć wszelkie emocje, twardo stanąć na ziemni i zagrać tak, jak tylko najlepiej potrafimy".

Po tym Mundialu jestem bogatszy o 5 lekcji, które dali mi Chorwaci - o sporcie, życiu i wierze. Śmiało mogę je uznać za wskazówki dobre dla każdego katolika.

1. Bóg na pierwszym miejscu

Zlatko Dalić, trener Chorwatów, to człowiek, który nie boi się przyznać do tego, że Boga traktuje bardzo serio i to On stoi za jego życiowymi wyborami. Spełnia się przy Bogu jako ojciec, mąż i selekcjoner. Jego przepis na sukces? "Noszę w kieszeni różaniec, ale nie traktuję go jako amuletu. Mecz lub trening staram się rozpocząć odmówieniem choćby jednej tajemnicy" - dodaje i podkreśla stanowczo: "To niedzielna msza święta trzyma mnie w pionie, bez niej całe nasze życie nie miałoby większego sensu. To właśnie wtedy szczególnie czuję, jak Chrystus jest obecny w życiu naszej rodziny". Jego postawa ma ogromny wpływ na zespół. Dzięki Daliciowi Chorwaci są jednością. To więcej niż tylko drużyna turniejowa. Po wygranym meczu z Anglikami powiedział: "Jesteśmy w finale i w pełni na to zasłużyliśmy. Moi piłkarze nie są normalni. Oni grali i walczyli fantastycznie. Na zawsze przeszli do historii. Dziękuję wszystkim naszym kibicom na całym świecie. Powinniście teraz świętować. Finał to dla nas kolejny krok, ostatni. Jeśli Bóg zechce, zostaniemy mistrzami świata".

(fot. PAP/EPA/PETER POWELL)

Jego pokora widoczna jest na każdym kroku. "Bez Bożej pomocy nie jestem w stanie wiele zrobić, przed meczami modlę się, abym nie popadł w samouwielbienie. Jestem normalnym człowiekiem, mam swoje słabości i grzechy, ale modlitwa i sakramenty to ciągła szansa na ich przezwyciężenie". Sami zawodnicy również nie wstydzą się swojej wiary, ale też nie wykorzystują jej jako oręża w rywalizacji sportowej. Chorwaci są po prostu pewni, że Bóg im błogosławi. Często powtarzamy, że jeśli Bóg jest na swoim miejscu, to wszystko jest na swoim miejscu. Ale piękne jest też to, że przy Bogu wszystko ma takie swoje miejsce w naszym życiu - również porażki. Chorwaci pamiętają jeszcze czasy wojny z lat dziewięćdziesiątych. Może stąd bierze się ich niesamowita wdzięczność, która potrafi być zaraźliwa.

2. Przyjaźń jest wielkim darem

O Chorwatach mówi się też często, że to "chłopaki z sąsiedztwa". Rzeczywiście wielu zawodników łączy wspólna historia od najmłodszych lat. Szczególna przyjaźń jest między Luką Midriciem i Danijelem Subašiciem. Pierwszy z nich trafił do Zadaru po zabójstwie swojego ukochanego dziadka, zamordowanego przez serbskich żołnierzy. W Zadarze nie miał przyjaciół, a czas spędzał głównie na parkingu pobliskiego hotelu, grając w piłkę. Uciekał z domu, w którym brakowało wody i prądu. Ktoś go zauważył i tak Luka trafił na boisko. Poznał Danijela Subašicia, z którym połączyła go przyjaźń. Razem stawiali pierwsze kroki na boisku. Ich dzieciństwo przypadło na trudne czasy wojny. Trenerzy byli szaleni, prowadząc w takich warunkach szkółki piłkarskie, ale co lepszego mogli zrobić dla dzieciaków, aby odciągnąć je chociaż na chwilę od tego, co działo się tak blisko nich. To były czasy, gdy na murawę co jakiś czas spadały granaty. Przerywano wtedy mecz, a chłopcy biegli do schronu. Bali się i nawet tego nie ukrywali, ale wciąż przychodzili na treningi. Chociaż nie zapowiadali się na gwiazdy - byli chudzi i niedożywieni - to ich potencjał był wielki. Ówczesny trener powiedział o Modriciu: "Ten zagra kiedyś w Realu Madryt". Jego słowa okazały się prorocze. Subašić był dwa lata starszy, ale mniej zdolny od Luki. Odnalazł swoje miejsce w bramce i obecnie przeżywa najlepszy czas w karierze.

Podczas Mundialu wielokrotnie dawali wyraz łączącej ich przyjaźni, ciesząc się wspólnie ze zdobytych bramek i kolejnych awansów. "Suba" miał jeszcze jednego przyjaciela, Hrvoje Ćusticiu, który zginął tragicznie podczas krajowych rozgrywek w 2008 roku. Od tego czasu pod reprezentacyjną koszulką nosi też koszulkę swojego przyjaciela. Ostatni raz mogliśmy ją zobaczyć po wygranym meczu z Danią, gdy biegł w niej przez murawę w towarzystwie Modricia. Nie spodobało się to władzom FIFA, które dały mu ostrzeżenie. Ale tacy są właśnie Chorwaci - cieszą się i smucą razem. To więcej niż drużyna skupiona wokół swoich zawodowych obowiązków. To przyjaciele z boiska, którzy potrafią być dla siebie wsparciem. Pomyślmy dzisiaj o naszych przyjaciołach i doceńmy, że ich mamy. Na drodze do Boga nigdy nie idziemy zupełnie sami.

3. Nie liczy się wyłącznie zwycięstwo

To może wydawać się śmieszną tezą, bo przecież na Mundial jedzie się, aby wygrywać, co zresztą przypominają zazwyczaj trenerzy pytani przez dziennikarzy o różne warianty i kalkulacje. Jak ktoś nie jedzie z nastawieniem, żeby wziąć wszystko, to wraca z niczym. Chorwaci też przyjechali, by zwyciężać, ale potrafią czerpać radość i siłę z każdego kolejnego kroku, jaki postawią w rozgrywkach. Nie skupiają się na porażkach ani nie przeceniają swoich zwycięstw. Każdy mecz to nowe wyzwanie, nowa szansa. To daje dużą wolność, a bez niej trudno sięgnąć po trofeum. Jeszcze nigdy Chorwaci nie byli go tak blisko. Mam nadzieję, że nie zje ich trema. Ta wolność i pasja to dwie rzeczy, które dają im przewagę nad rywalami.

Kiedy stajemy do walki, warto sobie przypomnieć postawę Vatrenich (ognistych) i nie przegapić też drogi, jaka prowadzi do tego zwycięstwa, cieszyć się nią. Ona potrafi nas nauczyć znacznie więcej. Piękna gra bardziej cieszy serce niż przeciętna wygrana. Potwierdza to choćby ostatnie mundialowe spotkanie Polaków. Wygraliśmy, ale niesmak po tym, na co pozwoliliśmy Japonii w ostatnich minutach gry, pozostał. Ile w życiu mamy podobnych akcji, kiedy można zrobić jeszcze coś dobrego, a pozostajemy przy minimum? Chorwaci uczą, jak nie godzić się na przeciętność. Nie wynik, a serce się liczy - warto dawać je całe.

4. Wykorzystaj wszystkie szanse

"Vatreni" wykorzystali na tych mistrzostwach maksymalny czas każdego ze spotkań. Grali w dogrywkach w 1/8 finału, w 1/4 finału i w półfinale. W pierwszych dwóch spotkaniach fazy pucharowej nie obyło się również bez rzutów karnych. Dziennikarze podliczyli, że na boisku spędzili najwięcej czasu ze wszystkich reprezentacji - aż 630 min! Jaka z tego płynie lekcja? "Dopóki piłka w grze, wszystko jest możliwe" - jak mawiał Kazimierz Górski. Poddajemy się zawsze najpierw w głowie, gdy decydujemy się na brak walki. Chorwaci nie dawali za wygraną do ostatniej minuty. Szala zwycięstwa przechylała się kilka razy w ciągu każdego z rozegranych przez nich spotkań. Gdy wydawało się, że gasną pod naporem przeciwnika, oni budzili się i zmieniali bieg gry. Na ich twarzach z każdym meczem pojawiało się coraz większe zmęczenie, próbowali dodać sobie jeszcze trochę czasu. Nie opóźniali gry, ale atakowali, często ledwo stojąc na nogach. Nie chcieli również zejść z boiska, wymieniać się. Mówili, że dadzą radę i kończyli to, co rozpoczęli. A trener Dalić miał do dyspozycji tylko 22 zawodników. Po pierwszym turniejowym meczu odesłał jednego z piłkarzy do domu za brak dyscypliny. Wielu myślało, że to osłabi zespół, ale Chorwaci udowodnili, że nie ilość a jakość ma znaczenie.

Po takich meczach nawet jeśli ktoś przegrywa, to wraca zwycięzcą. I za to pokochali ich kibice z całego świata, którzy choć nie mają już swoich drużyn, czują się adoptowani przez Chorwację. Na trybunie Chorwatów miejsce znajdzie każdy. Chciałbym mieć w sobie tyle cierpliwości i samozaparcia, żeby się nie zniechęcać. W życiu często rozstrzygnięcie przynoszą ostatnie minuty.

(fot. PAP/EPA/PETER POWELL)

5. Nie bójmy się marzyć

…nawet jeśli wszystko dookoła mówi nam, że nie warto. Chorwaci są drużyną marzeń nie przez to, że świetnie grają i o takim zespole można sobie tylko pomarzyć, ale dlatego, że sami potrafią marzyć. Ten Mundial jest ich marzeniem. Mówiło się o nich, że są czarnym koniem, ale ile takich czarnych koni już było na tych mistrzostwach. Wszystkie padły. O swoim zespole trener Dalić mówi, że są szaleni, bo porwali się na niemożliwe. Nigdy nie będziesz wiedział, na co cię stać, jeśli nie dasz temu szansy w życiu. Chorwaci pełni zwyczajnej wdzięczności cieszą nas wszystkich i przywracają piłce nożnej jej piękno i sens: tu nie chodzi o pieniądze.

I choć wszystkie te lekcje są przede wszystkim moją interpretacją tego, co pokazali Chorwaci, wierzę, że tak jest. Nie myślałem, że to powiem, ale te mistrzostwa pokazały kilka takich momentów, po których chce się żyć trochę inaczej. "Opium dla ludu" - powiedzą niektórzy i nazwą mnie naiwnym. Możliwe, ale nierzadko dostajemy od życia tyle, ile odmierzyliśmy własną miarą - ograniczoną. Chciałem od tych mistrozstw czegoś więcej niż prostej rozrywki i się nie zawiodłem. Bo "kto przyjmuje proroka jako proroka, nagrodę proroka otrzyma". Tylko Bóg pozostaje nieskończenie hojny i Chorwaci o tym pamiętają. Dla nich na Mundialu świat się nie skończy.

Panowie, cokolwiek dzisiaj się wydarzy na boisku, wracacie z tarczą.

Szymon Żyśko - dziennikarz i redaktor DEON.pl. Autor książki "Po tej stronie nieba. Młodzi święci". Prowadzi autorskiego bloga www.nothingbox.pl

Dziennikarz, reporter, autor książek. Specjalista ds. social mediów i PR. Interesuje się tematami społecznymi.

Tworzymy DEON.pl dla Ciebie
Tu możesz nas wesprzeć.

Skomentuj artykuł

Czego katolicy mogą nauczyć się od Chorwatów?
Komentarze (13)
MT
Mateusz Tomczak
10 stycznia 2020, 20:27
Myślę, że Chorwacja jest jedną z lepszych drużyn narodowych, dlatego 2. miejsce mnie nie dziwi.
Andrzej Ak
17 lipca 2018, 20:05
Hrvatska braća pokazali nam i całemu światu co to znaczy Braveheart League na MŚ w piłce nożnej. Mamy więc się od kogo uczyć, tylko czy obecny lub przyszły skład kadry narodowej zechce się wogóle uczyć?
WDR .
17 lipca 2018, 03:32
"Mam wrażenie czytając komentarze na deonie, że jak kolejny papież będzie Murzynem to im się ten katolicki świat rozpadnie." Mam przekonanie graniczące z pewnością, że ci którzy straszą(?) czarnoskórym papieżem, jak tylko zostanie nim ktoś pokroju kardynała Sarah, pokażą swoje "postępowe" oblicze.
Oriana Bianka
16 lipca 2018, 15:14
Chorwatom należą się oczywiście gratulacje. Mają świetną drużynę. A Chorwacja to tylko 4-milionowy kraj. Francja ma aż prawie 67 mln mieszkańców i specjalny program wychowywania piłkarzy, na który przeznacza się dużo pieniędzy.
SK
Sofia Kowalik
16 lipca 2018, 13:15
Mam wrażenie czytając komentarze na deonie, że jak kolejny papież będzie Murzynem to im się ten katolicki świat rozpadnie. 
WDR .
16 lipca 2018, 00:33
Gratulacje dla Chorwatów! Ja też czekam na artykuł o Francji. Zapewne nie zabraknie fragmentu o kolonizacji i wyzyskiwaniu Afryki. Bez tego ta drużyna najprawdopodobniej by nie powstała.
SK
Sofia Kowalik
16 lipca 2018, 11:46
hehe rozumiem, że Podolski i Klose to efekt kolonizacji Polski przez Niemców? Czas się zmienia, czas się też pogodzić z faktem że będziemy się miksować coraz bardziej, m.in. dzięki łatwemu przemieszczaniu się.
WDR .
17 lipca 2018, 03:09
I co jest w tym śmiesznego? W obu przypadkach rodzice wyjechali za chlebem. II wojna światowa nie miała na to wpływu? Polska za żelazną kurtyną? Lata zastoju, braku wolności i perspektyw?
Oriana Bianka
15 lipca 2018, 21:58
Artykuł o francuskiej reprezentacji też byłby ciekawy. Co przyczyniło się do ich zwycięstwa? Podobno w reprezentacji Francji ponad 78 procent stanowią potomkowie imigrantów. (Natomiast w społeczeństwie francuskim stanowią niecałe 7 procent.) Czy można wyciągnąć wniosek, że Francja wygrała dzięki imigrantom? To byłby zbyt prosty wniosek. Sport może być drogą do awansu społecznego. Sport pełni tez rolę wychowawczą. We Francji stwarza się możliwości uprawiania sportu dla wszystkich, bo jest to alternatywa dla drogi przestępczej. Dzieci mają możliwość spróbowania swoich szans, mają do dyspozycji sprzęt, dobrych trenerów opłacanych przez państwo. Nie jest to tylko piłka nożna. 
Piotr Chydziński
15 lipca 2018, 22:44
Wygląda na to, że któryś dzień czytania DEONu panią ominął :) Ale cieszymy się, że dba pani i szuka tutaj wartościowych treści, w równy sposób traktujący oba podejścia do różnych spraw. [url]https://www.deon.pl/po-godzinach/ludzie-i-inspiracje/art,984,najpiekniejsze-mundialowe-momenty-zawdzieczamy-imigrantom.html[/url] Pozdrowienia serdeczne!
Oriana Bianka
15 lipca 2018, 23:53
Rzeczywiście - byłam na wakacjach i nie miałam kontaktu z żadnymi mediami, również internetowymi. Ale okazuje się, że DEON nawet w czasie wakacji porusza ciekawe tematy. :-) Pozdrawiam!
SK
Sofia Kowalik
15 lipca 2018, 20:48
Czekam na coś o Francuzach. 
KP
Krzysztof Pierzchała
15 lipca 2018, 13:44
Z tonu przedmeczowych komentarzy wynika niedwuznacznie,iż zdecydowana większość postawiła nad Chorwatami krzyżyk, mimo,że ta sama większość w duchu im kibicuje. Francuzi piłkarsko z pewnością nie są gorsi, do tego bardziej wypoczęci a co najważniejsze swą taktyka potrafią wytrącić przeciwnikowi z rąk jego najmocniejsze atuty . Sami Chorwaci sa też chyba w szoku,iż udało im się dotrzeć tak daleko i chyba już podświadomie pogodzili się z porażką. Co może sprawić,iz jednak Hrvatska (której i ja kibicuję) zatriumfuje? Mogą to sprawić ich przeciwnicy. W 1950 r przed finałem Brazylia-Urugwaj,trener Urusów pokazał swym zawodnikom nagłówki brazylijskiej prasy z których przebijała następująca treść:Brazylia mistrzem świata. Takim posunięciem wyzwolił w Urugwajczykach piłkarską złość i spowodował,iż w obecności 200 tys. brazylijskich kibiców zgromadzonych na Maracanie potrafili z porażki uczynić zwycięstwo(wygrali 2:1). Tego życzę i Chorwatom ,skrycie licząc,iż upokorzą Les Bleus - spadkobierców rewolucyjnej Francji. Dla mnie bowiem Francja to ta pod białą flagą z liliami Kapetyngów.