"Kto spotyka Chrystusa, spotyka judaizm"

W naszej ojczyźnie, która była i jest wspólna dla chrześcijan i Żydów nie może mieć miejsca żadna wrogość i dyskryminacja - napisał bp Mieczysław Cisło.

Ogólnopolski Dzień Judaizmu będzie obchodzony 17 stycznia, a tegoroczne centralne uroczystości odbędą się w Toruniu. W specjalnym Słowie z tej okazji przewodniczący Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem wyraził satysfakcję z powodu stanu obecnych relacji pomiędzy obydwoma religiami.

Przeczytaj pełen tekst wystąpienia biskupa.

W związku z niedawną, 50. rocznicą soborowej deklaracji "Nostra aetate" o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich, bp Cisło wskazuje na przełomowe znaczenie tego dokumentu dla relacji chrześcijańsko-żydowskich. Zaznacza, że dokument ten oznaczał "stanowczy zwrot katolicyzmu ku postawie dialogu i współpracy".

Przypomina, że dokument ten zdecydowanie odrzuca obarczanie za śmierć Chrystusa narodu żydowskiego jako całości, jak i współczesnych Żydów.

Kolejnym istotnym wątkiem "Nostra aetate" jest, wskazuje bp Cisło, napiętnowanie i opłakiwanie "dokonanych wobec Żydów aktów eksterminacji, jakiejkolwiek dyskryminacji, jako sprzecznych z duchem Ewangelii".

Hierarcha zwraca uwagę, że ostatni papieże, począwszy od Jana XXIII słowem i czynem realizowali ducha soborowego dokumentu, m.in. poprzez odwiedzanie synagog.

Dzięki słowom papieży pogłębiła się wśród chrześcijan świadomość judaistycznych korzeni ich religii - ocenia przewodniczący Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem. Chodzi tu m.in. o świadomość, iż istnieje wewnętrzna więź między judaizmem a chrześcijaństwem, że Żydzi są naszymi starszymi braćmi, a nawet ojcami w wierze, że antysemityzm jest grzechem oraz, że kto spotyka Chrystusa, spotyka judaizm.

"W naszej ojczyźnie, która była i jest wspólna dla chrześcijan i Żydów, w duchu Chrystusowej Ewangelii nie może mieć miejsca żadna wrogość, uprzedzenie, dyskryminacja" - stwierdza bp. Cisło. Przypomina, że "nasza wspólna ziemia kryje prochy Żydów i Polaków" oraz, że polscy chrześcijanie winni być strażnikami żydowskich cmentarzy i mogił. "Ten szacunek należy do naszej katolickiej kultury" - zaznacza.

Lubelski biskup pomocniczy wyraża też satysfakcję z obecnego stanu dialogu chrześcijańsko-żydowskiego w Polsce. Przypomina, że Kościół w Polsce organizuje sympozja i konferencje teologiczne z udziałem rabinów i przedstawicieli gmin żydowskich, tworząc klimat współpracy i zaufania. "Soborowa Deklaracja jest dalej pisana braterskim działaniem, dziś jeszcze w ograniczonym zakresie, ale środowisk dialogu coraz bardziej przybywa" - wskazuje bp Cisło.

Centralne obchody XIX Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce odbędą się w Toruniu. W wydarzeniu wezmą udział m.in. naczelny rabin Polski Michael Schudrich oraz ambasador Izraela, Anna Azari.

Motto tegorocznych obchodów zaczerpnięto z 1 Księgi Królewskiej: "Co ty tu robisz, Eliaszu?" (1 Krl 19, 9).

Program spotkania przewiduje m.in. wspólne modlitwy chrześcijan i Żydów na toruńskim cmentarzu żydowskim, panel dyskusyjny, nabożeństwo w katolickiej świątyni oraz wystawy i koncerty. Teatr Żydowski z Warszawy zaprezentuje spektakl "Dybuk".

Zaplanowano też liczne wystawy, koncerty i imprezy ukazujące bogactwo kultury żydowskiej, w tym nauka tańców żydowskich. Organizatorzy zapowiadają wypiek specjalnego, okolicznościowego piernika toruńskiego.

Obchody Dnia Judaizmu organizuje co roku inna polska diecezja wraz z powołanym w 1996 r. Komitetem KEP ds. Dialogu z Judaizmem we współpracy z lokalnymi władzami samorządowymi, miejskimi i wojewódzkimi.

Tak jak w poprzednich latach, obchody Dnia Judaizmu poprzedzą katechezy na temat judaizmu dla młodzieży szkół w Toruniu oraz w innych miastach diecezji.

Dzień Judaizmu ma pomóc katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa oraz pogłębianiu świadomości - jak nauczał Jan Paweł II - że religia żydowska nie jest wobec chrześcijaństwa rzeczywistością zewnętrzną, lecz "czymś wewnętrznym, oraz że nasz stosunek do niej jest inny aniżeli do jakiejkolwiek innej religii".

Zgodnie z założeniami Episkopatu, Dzień Judaizmu ma przybliżać nauczanie Kościoła po II Soborze Watykańskim na temat Żydów i ich religii oraz ukazywać antysemityzm jako grzech. Jest to też okazja do propagowania posoborowego wyjaśniania tekstów Pisma Świętego, które w przeszłości mogły być interpretowane w sposób antyjudaistyczny i antysemicki.

Episkopat podkreśla, że "dialog chrześcijańsko-żydowski nie może być nigdy traktowany jako 'religijne hobby' nielicznej grupy zapaleńców, lecz powinien coraz bardziej przenikać do głównego nurtu duszpasterstwa, takiego jak katecheza, głoszenie Słowa Bożego, pielgrzymki do Ziemi Świętej".

Episkopat zachęca też by do obchodów Dnia Judaizmu zarówno na szczeblu ogólnopolskim, diecezjalnym jak i parafialnym zapraszać do wspólnych modlitw Żydów oraz przedstawicieli innych wyznań chrześcijańskich.

Po raz pierwszy Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce obchodzono w 1998 r. w Warszawie. W międzyczasie odbyły się w największych polskich miastach. Ubiegłoroczne ogólnopolskie obchody miały miejsce w Oświęcimiu i Bielsko-Białej.

Polska jest drugim, po Włoszech, europejskim krajem, w którym zaczęto organizować takie obchody. Później włączyły się w tę inicjatywę m.in. Austria, Holandia i Szwajcaria.

Obecnie do gmin żydowskich w Polsce należy ok. 4 tys. osób, natomiast społeczność Żydów w Polsce szacuje się na ok. 20 tys.