"Nowy pontyfikat to sygnał wielkich zmian"

Nowy pontyfikat, którego zasadniczy kierunek można określać jedynie intuicyjnie, na podstawie gestów papieża Franciszka, traktowany jest jako sygnał wielkich zmian w Kościele katolickim. Dotyczyć one będą nie tylko zagadnień wewnątrzkościelnych, ale także relacji ze światem zewnętrznym - mówił dziś Piotr Nowina-Konopka w Sejmie.

Kandydat na następcę Hanny Suchockiej na stanowisku ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej był dziś przesłuchiwany przez członków sejmowej komisji spraw zagranicznych.

Nowina-Konopka wyjaśnił, że należąc formalnie do ambasad bilateralnych przedstawicielstwo przy Stolicy Apostolskiej spełnia w sensie politycznym także funkcje przypisane ambasadom przy organizacjach międzynarodowych. Decyduje o tym ogólnoświatowy zakres działania Stolicy Apostolskiej, coraz silniej występujący w erze politycznej i kulturowej globalizacji. Ta specyfika miejsca akredytacji znacznie zatem poszerza zakres misji ambasady, czym "wykracza poza klasyczny bilateralizm".

Jego zdaniem, dyplomatyczny i polityczny głos polski w Watykanie "powinien odzwierciedlać globalną skalę naszych zainteresowań i aspiracji politycznych, stanowiąc dodatkową płaszczyznę dla polskiego udziału w globalnej debacie politycznej, a nawet szerzej - cywilizacyjnej".

Wyjątkowo długi i historyczny pontyfikat papieża Polaka należy do przeszłości, ale nadal stanowi kapitał, z którego Polska nie może zrezygnować - stwierdził kandydat. Z jednej strony jest oczywiste, że obecnej pozycji polskiej placówki dyplomatycznej w Watykanie nie sposób porównywać z czasami Jana Pawła II, jednak z drugiej strony wciąż może ona liczyć na pozytywne i pomocne działania zarówno ze strony Sekretariatu Stanu, jak i miejscowego korpusu dyplomatycznego.

- W obu tych środowiskach pamięć szczególnej roli, jaką papież Wojtyła odegrał na przełomie wieków, jest nadal obecna - dodał Nowina-Konopka.

W opinii Piotra Nowiny-Konopki, nowy pontyfikat, którego "zasadniczy kierunek można na razie próbować określać jedynie intuicyjnie, na podstawie wstępnych - chociaż bardzo znaczących - gestów papieża Franciszka", traktowany jest jako sygnał wielkich zmian w Kościele katolickim. Dotyczyć one będą zapewne nie tylko zagadnień wewnątrzkościelnych, ale także relacji ze światem zewnętrznym.

- Skala potencjalnej zmiany - zaryzykuję taką tezę - może się okazać bezprecedensowa - uznał Nowina-Konopka. Jego zdaniem, wolno o tym sądzić "choćby na podstawie zakwestionowania przez ostatnie konklawe dawnego paradygmatu o europocentryzmie papiestwa".

Jak podkreślił, ważny - nie tylko symbolicznie - był wybór imienia przez nowego Biskupa Rzymu. - Nowa geografia Watykanu wyjść może naprzeciw, kształtującemu się na nowo na naszych oczach, ładowi światowemu. Jest sprawą wielkiej wagi, by w procesie tym Polska była obecna i aktywna, dokumentując w ten sposób zakres swoich zainteresowań i zaangażowań - zaznaczył kandydat na ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej.

Kanonizacja Jana Pawła II okazją do ponownego zwrócenia uwagi świata na Polskę

Zdaniem Piotra Nowiny-Konopki, kanonizacja Jana Pawła II będzie okazją do ponownego zwrócenia uwagi świata na Polskę. Kandydat na następcę Hanny Suchockiej na stanowisku ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej był dziś przesłuchiwany przez członków sejmowej komisji spraw zagranicznych.

Nowina-Konopka stwierdził, że wewnętrzna sytuacja Polski, w tym relacje państwo-Kościół, jak i sytuacja samego Kościoła katolickiego w naszym kraju, będą nadal przedmiotem zainteresowania Stolicy Apostolskiej. Jego zdaniem "kluczowe z tej perspektywy jest precyzyjne prezentowanie stanowiska polskiego prezydenta i rządu tamtejszym partnerom i wyjaśnianie w razie potrzeby intencji przyświecającej przyjętym w Polsce rozwiązaniom".

W tym kontekście - uznał kandydat na ambasadora w Watykanie - niezbędne jest promowanie wspólnego działania na rzecz konstytucyjnej zasady autonomii i wzajemnej niezależności państwa i Kościoła. - To są tezy, które znamy zarówno z konstytucji soborowej "Gaudium et spes", z Konstytucji RP i Konkordatu - dodał.

Jak poinformował, jednym ze specyficznych zadań ambasady RP przy Stolicy Apostolskiej w najbliższym czasie ma być "bieżące monitorowanie potencjalnych zmian, jakimi charakteryzować się będzie nowa polityka wewnątrzkościelna pod kierunkiem papieża Bergoglio". Wymienił tu m.in. reformę struktur Kurii Rzymskiej i nadchodzących w tym kontekście nowych nominacji, "dalszy los postępowań związanych ze skandalami typu vatileaks i innymi", a także "analizę nowych zaangażowań Watykanu". - Myślę tu głównie o relacjach Północ-Południe i kwestii ogólnoświatowego ładu gospodarczego i tego, co językiem kościelnym określa się jako "preferencyjną opcję na rzecz ubogich", a także ochronie środowiska i kwestiach klimatycznych - wyjaśnił Nowina-Konopka.

Ambasada RP powinna też bacznie obserwować inicjatywy Stolicy Apostolskiej w zakresie promowania idei sprawiedliwości społecznej i obrony praw człowieka, i w miarę możliwości do tychże inicjatyw przystępować. - Uważam tę rzecz za ważną nie tylko symbolicznie, ale i merytorycznie - dodał Piotr Nowina-Konopka.

Konieczne jest także zwrócenie uwagi na "śledzenie nowych trendów w zakresie dialogu międzywyznaniowego, a także relacji z niewierzącymi". Zaznaczył, że z polskiej perspektywy niezwykle ważny jest tu wątek relacji ze światem prawosławnym, uwidoczniony m.in. ubiegłorocznym dokumentem o polsko-rosyjskim pojednaniu podpisanym przez Konferencję Episkopatu Polski i Rosyjski Kościół Prawosławny.

W opinii kandydata, perspektywa kanonizacji bł. Jana Pawła II będzie dla ambasady RP przy Watykanie okazją do zaprezentowania wielu płaszczyzn promujących Polskę - ojczyznę nowego świętego. Konieczne będzie także wzmocnienie działania na rzecz zaproszenia papieża do złożenia wizyty w Polsce, co miałoby się stać przy okazji Światowego Dnia Młodzieży (do jego organizacji aspiruje w 2015 r. Kraków) lub jubileuszu 1050. rocznicy chrztu Polski w 2016 r.

Istotnym zadaniem przedstawicielstwa przy Watykanie będzie wreszcie działanie w kontekście bieżących relacji państwa i Kościoła w Polsce. Nowina-Konopka wymienił tu m.in. kwestie rozmów w sprawie odpisu podatkowego na Kościoły i związki wyznaniowe, które "wymagać będą systematycznej analizy i ewentualnych działań na terenie Watykanu, sprzyjających uzyskaniu porozumienia".

Za oczywiste zadanie wspólne ambasad RP przy Stolicy Apostolskiej i we Włoszech oraz tamtejszych instytutów, Nowina-Konopka uznał promowanie polskiej kultury i nauki, traktowane jako szansę na wzmocnienie obecności Polski nad Tybrem.

Na zakończenie przypomniał, że ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej akredytowany jest także przy Zakonie Maltańskim. Podkreślił przy tym potrzebę dalszego rozwijania wzajemnej współpracy Polski i Zakonu w sferze międzynarodowej pomocy humanitarnej, obrony praw człowieka i wparcia na rzecz potrzebujących.