Prymas Polski przewodniczył Mszy św. w 100. rocznicę Powstania Wielkopolskiego

Dokładnie w rocznicę wyzwolenia Gniezna, 28 grudnia, w katedrze gnieźnieńskiej modlono się w intencji powstańców wielkopolskich. "Pragniemy dziękować Bogu za ofiarę ich życia i miłości do Ojczyzny" - mówił w homilii Prymas Polski abp Wojciech Polak.

Przypominając krótko okoliczności wybuchu Powstania Wielkopolskiego metropolita gnieźnieński podkreślił, że choć impulsem był przyjazd Ignacego Paderewskiego do Poznania, to jednak zryw ten niósł na sobie wszystko to, co wiązało się z wielkim pragnieniem niepodległości oraz konkretnymi działaniami, które od dłuższego czasu podejmowano. Był więc naturalną konsekwencją długotrwałej pracy patriotyczno-narodowej.

"W tym wszystkim ujawniało się z pewnością noszone w sercach przekonanie, że nie można przecież, że nie wolno nam pozostać obojętnym na dziejącą się niesprawiedliwość i krzywdę" - mówił abp Polak, przypominając dalej słowa ówczesnego arcybiskupa gnieźnieńskiego i poznańskiego Edmunda Dalbora, który w odezwie do diecezjan pisał, że "aby okazać się godnym lepszej przyszłości, jaką nam Bóg gotuje, muszą się wszystkie warstwy ludności złączyć silnym ogniwem miłości braterskiej, opartej na niezachwianej podstawie religii chrześcijańskiej".

"Sukces i powodzenie nadciągającej pomału insurekcji widział więc ówczesny Prymas Polski jako owoc wspólnego wysiłku i działania oraz rzeczywistej odpowiedzialności wszystkich warstw ludności" - dodał abp Polak przypominając, że powstanie nie było działaniem grupki zapaleńców, ale angażowało wielu.

"Oddając dziś wspólnie hołd uczestnikom Powstania Wielkopolskiego na naszej Ziemi Gnieźnieńskiej i modląc się w ich intencji w naszej bazylice prymasowskiej, pragniemy dziękować Bogu za ofiarę ich życia i miłości do Ojczyzny" - mówił Prymas dopowiadając, że pamięć o powstańczym wysiłku daje niewątpliwie siłę i rodzi poczucie wewnętrznego pokoju, wciąż musi jednak także budzić pytanie o to, co z tej odwagi i zaangażowania naszych przodków staje dziś przed nami jako wyzwanie.

Rocznicowa Eucharystia zgromadziła w bazylice prymasowskiej gnieźnieńskich duchownych, przedstawicieli władz samorządowych i miejskich, poczty sztandarowe i młodzież. Wspólnie z Prymasem Polski Eucharystię celebrowali m.in.: bp Krzysztof Wętkowski, abp senior Henryk Muszuński, bp senior Bogdan Wojtuś, ks. infułat Jerzy Stefański oraz proboszcz i kustosz katedry ks. infułat Jan Kasprowicz.

Powstanie Wielkopolskie wybuchło z narastającego niepokoju o przyszły los Wielkopolski. Panowało przeświadczenie, że jest ona pomijana w geopolitycznych planach dotyczących przyszłej, powojennej Polski. Działacze polityczni i społeczni obawiali się, że region ten znajdzie się w granicach nowych Niemiec. Iskrą był przyjazd Ignacego Paderewskiego do Poznania wieczorem 26 grudnia 1918 roku.

Dzień później 27 grudnia przez miasto przeszły dwie manifestacje - polska i niemiecka. Lotem błyskawicy rozeszła się wieść, że Niemcy zrywają z balkonów polskie i koalicyjne flagi, demolują polskie kawiarnie. Przed 17.00 padły pierwsze strzały. Zryw ten nie był jednak całkowicie spontaniczny i niezaplanowany. Organizacje patriotyczne i konspiracyjne przygotowywały się do niego od wielu miesięcy. Tyle, że zaczęło się wcześniej niż planowano.

Do Gniezna wieść o powstaniu dotarła jeszcze 27 grudnia wieczorem. Nazajutrz powstańcy zajęli koszary, pocztę, dworzec i inne kluczowe miejsca. Miasto było wolne, choć wciąż zagrożone przez siły niemieckie sprowadzone pod Zdziechowę z Bydgoszczy i Koszalina. Doszło do walki, która ostatecznie zakończyła się zwycięstwem sił powstańczych. Gniezno pozostało w rękach Polaków.

Do 15 stycznia 1919 roku, czyli w ciągu nieco więcej niż dwóch tygodni polskie oddziały wyzwoliły prawie całą Wielkopolskę, z wyjątkiem części obrzeży na północnym zachodzie i południu. W tym samym czasie co Gniezno, wyzwoliło się Witkowo, a później ruszył powstańczy marsz na Kujawy.

Transmisję Mszy św. z katedry gnieźnieńskiej obejrzeć można nas tronach www.archidiecezja.pl oraz www.prymaspolski.pl.

W niedzielę 30 grudnia w kościele parafialnym w Zdziechowie abp Wojciech Polak odprawi Mszę św. z okazji jednej z największych bitew Powstania Wielkopolskiego. Eucharystia będzie transmitowana na powyższych stronach i kanale YouTube archidiecezji gnieźnieńskiej.