Jaka jest tak naprawdę filozofia papieża Franciszka?

"Dwa filary, na których opiera się papieska filozofia spotkania to budowanie mostów, a nie murów i dążenie do harmonii, a nie jednorodności" - powiedział ks. prof. Kazimierz Wolsza podczas Wielkopostnych Wykładów Otwartych w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Opolu.

Ks. prof. Wolsza z Uniwersytetu Opolskiego przedstawił ideę kultury spotkania w nauczaniu papieża Franciszka. Głównymi postulatami Ojca Świętego jest budowanie harmonii, a nie jednorodności, mostów zamiast murów oraz urzeczywistnianie kultury spotkania.

"Najistotniejsze cechy spotkania osób, to dostrzeżenie drugiej osoby, świata jej przeżyć i problemów. Po drugie, trzeba się skoncentrować na partnerze spotkania - widzieć, słyszeć, współczuć. Zaangażować się przez współodczuwanie i przekazać coś od siebie - krople życia, czyli dobre słowo, radę, pociechę" - zaznaczył.

"Kultura może być rozumiana jako kultura osobista, pewne zasady savoir-vivre, obyczaje lub bardziej etymologicznie - z łac. colere znaczy uprawiać, pielęgnować. Franciszek mówi, że w słowie kultura zawarta jest pewna troska. Biblijnym wzorcem dla Ojca Świętego jest ogród Eden, który człowiek dostał, by go uprawiać i doglądać" - podkreślił.

Prelegent wyjaśnił, że papieska idea spotkania i dialogu to pewna przestrzeń, którą trzeba wychowywać, kształtować, a postawy umożliwiające spotkanie to poszanowanie godności osoby, pewna wspólnota wartości, empatia, a także odpowiedni język.

"Papież istotę godności osoby widzi w fenomenie sumienia. Bo mamy taką busolę - wrodzoną zdolność odróżniania dobra od zła, czyli po prostu sumienie. (…) Może nas łączyć wspólna przeszłość, dziedzictwo, zadania do wykonania w społeczeństwie i cele. Pomimo wszystkich różnic, możliwe jest dostrzeżenie wspólnoty wartości" - przyznał.

Empatię Franciszek rozumie, podobnie jak filozofia dialogu, jako odczytywanie twarzy. "Oblicze drugiego człowieka wyzwala w nas zaangażowanie. Empatia to nie jest tylko czynność poznawcza" - stwierdził i dodał, że komunikacja papieża to cały szereg prostych wskazówek, bowiem moc budowania wspólnoty mają proste słowa - "proszę", "dziękuję", "przepraszam".

"Nigdy na nikogo nie krzyczcie" - przywołał słowa Franciszka ks. Wolsza. "Jedną z postaw, która umożliwia spotkanie jest język łagodny, który unika krzyku. Jeśli ktoś nie potrafi podać ręki drugiemu, nie potrafi budować mostów" - dodał.

Owoce spotkania, zdaniem wykładowcy, to integracja na sposób harmonii, solidarność i wspólnota. "Modelem integracji dla Franciszka jest harmonia. (…) Papież dopomina się o rehabilitację postawy solidarności i braterstwa, które czynią naszą cywilizację prawdziwie ludzką. Połączenie wszystkich sił we wspólnej sprawie to właśnie solidarność" - zaakcentował.

Ponadto, papież mówi o pewnej komplementarności, że osoba i wspólnota nie są rywalami dla siebie. "Wspólnota jest niezbędna dla osoby, a osoba ze swoją niepowtarzalnością, bogactwem kształtuje wspólnotę" - podkreślił.

Ks. prof. Wolsza podsumował, że we Franciszkowej kulturze spotkania poszanowanie godności drugiego człowieka jest punktem wyjścia. Wspólnota wartości, empatia, język słów i gestów prowadzą do spotkania, a ono rodzi większą integrację jako harmonię, solidarność i wspólnotę.

Wielkopostne Wykłady Otwarte organizowane są przez Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego.