Pisano, że tę decyzję podjął sam "antychryst". Oto, co stało się z największą świątynią Rosji

Jeden rozkaz Stalina wystarczył, by moskiewską Katedrę Chrystusa Zbawiciela zamienić w stertę gruzów. Na jej miejscu miał stanąć "Pałac Sowietów", ale powstał tam… basen, który istniał do 1994 roku. Poznaj historię najbardziej okazałej świątyni Rosji - od zniszczenia aż do odbudowy.

Jak informuje "Onet", zniszczenie moskiewskiej Katedry Chrystusa Zbawiciela było wandalizmem przygotowywanym od miesięcy. Wczesnym latem 1931 r. szef Moskiewskiej Partii Komunistycznej, Lazar Kaganowicz, ogłosił, że Katedra Chrystusa Zbawiciela naprzeciwko Kremla, najważniejsza świątynia rosyjskiego prawosławia, zostanie zastąpiona "sowieckim pałacem". Miała to być gigantyczna konstrukcja wznosząca się nad Moskwę na 416 metrów i zwieńczona 75-metrowym posągiem Stalina.

Rozkaz Stalina wystarczył, by moskiewską Katedrę Chrystusa Zbawiciela zamienić w stertę gruzów

Pod koniec 1931 roku nadszedł czas, by spełniła się wola dyktatora. W listopadzie "strażak" Biura Politycznego kazał usunąć złocenia z pięciu kopuł Katedry Chrystusa Zbawiciela; ponadto dzieła sztuki zostały usunięte z wnętrza kościoła i umieszczone w magazynie.

Po południu 5 grudnia 1931 roku, w sobotę, nadszedł czas: kościół został zniszczony przez sześć kolejnych ładunków dynamitu. Niezwykle masywne filary krzyżowe, które dźwigały ciężar głównej kopuły, oraz części ścian zewnętrznych pozostały na razie na miejscu; musiały zostać rozebrane przez robotników budowlanych w następnym roku.

Decyzja "antychrysta"

Pod nagłówkiem "Antychryst" katolicko-konserwatywna "Salzburger Chronik für Stadt und Land" donosiła 7 grudnia 1931 r.:

"Eksplozja była tak potężna, że słychać ją było w całym mieście. Wcześniej obszar wokół katedry został odgrodzony na kilkaset metrów silnym kordonem policyjnym i wojskowym. W wyniku eksplozji w promieniu około jednego kilometra spadł deszcz pyłu i gruzu. Liczne szyby okienne zostały wybite przez ogromne ciśnienie powietrza".

Kościół, zbudowany w latach 1832-89, zniszczono, mimo że został przejęty w 1922 r. przez Kościół Odnowy, prokomunistyczny odłam Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, który był ściśle antybolszewicki i dlatego podlegał surowym ograniczeniom.

Gigantomania Stalina

To, że "Pałac Sowiecki" będzie gigantyczny, było jasne jeszcze przed wysadzeniem katedry, ale nie to, jak będzie wyglądał. Dopiero po zniszczeniu kościoła rozpoczął się pierwszy konkurs, który wyłonił zwycięzcę w lutym 1932 roku: Borys Michajłowicz Iofan, wówczas mało znany 40-letni architekt. Jego projekt, który był kilkakrotnie zmieniany, ostatecznie przewidywał wieżowiec składający się z siedmiu zwężających się kondygnacji z 75-metrowym posągiem Lenina na szczycie.

W sumie budynek miał mieć 416 metrów wysokości, a jego konstrukcja miała przekroczyć łączną wysokość ośmiu najwyższych drapaczy chmur w USA w tamtym czasie.

Pod "Pałac Sowiecki" od 1934 roku kładło fundamenty tysiące robotników. Do czerwca 1941 r. stalowa rama północnego skrzydła była w dużej mierze ukończona; szacowano, że ukończenie całego budynku zajmie kolejne 30 miesięcy. Jednak inwazja Wehrmachtu położyła kres wszystkim planom, ponieważ zdecydowana większość robotników została wcielona do Armii Czerwonej prosto z placu budowy.

Zamiast "Pałacu Sowietów" największy basen na świecie

Po zwycięstwie nad hitlerowskimi Niemcami wielokrotnie próbowano zrealizować gigantyczną budowlę. Jednak śmierć Stalina w 1953 roku położyła temu kres. Od 1958 roku istniejący dół fundamentowy został przekształcony w ogromny odkryty basen, największy na świecie, który istniał do 1994 roku.

W lutym 1990 r. Rosyjski Kościół Prawosławny otrzymał pozwolenie od rządu radzieckiego pod rządami Michaiła Gorbaczowa na odbudowę Katedry Chrystusa Zbawiciela w dużej mierze zgodnie z oryginałem na jej dawnym miejscu. Prace budowlane rozpoczęły się w 1994 r. od wyburzenia basenu. Nowo wybudowany kościół został konsekrowany w sierpniu 2000 roku i od tego czasu jest głównym kościołem patriarchy moskiewskiego, prymasa Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Źródło: Onet / pk