Karta Dużej Rodziny - wyzwania i perspektywy

- Jest ostatni moment na wprowadzenie skutecznej polityki rodzinnej w Polsce, zanim wygasną aspiracje rodzicielskie dzieci dawnego wyżu demograficznego - podkreślił prezydent Komorowski w trakcie kongresu: "Karta Dużej Rodziny - wyzwania i perspektywy", który odbył się w poniedziałek 20 października w Krakowie. Kongres, skupiający samorządowców z całej Polski poświęcony był ocenie pierwszych miesięcy działania wprowadzonej przez rząd "Karty Dużej Rodziny" oraz refleksji nad dalszymi działaniami w polityce rodzinnej.

Gościem specjalnym kongresu był prezydent Bronisław Komorowski. Podziękował tym, którzy tworzą dobry klimat wokół rodzin wielodzietnych. "Dziękuję za podjęcie w porę działań, które mogą dać w przyszłości przełamanie kryzysu demograficznego. W porę, to znaczy zanim wygasną aspiracje rodzicielskie dzieci dawnego wyżu demograficznego" - mówił.

Zaznaczył także, że to jest ostatni moment. "Jest już późno, ale wspólnymi siłami nadganiamy te zapóźnienia" - dodał prezydent.

Podkreślił także, że skuteczna polityka wsparcia dużych rodzin musi być kompleksowa i stabilna. Na czas obrad Kongresu życzył, żeby nie tylko podsumowywać, ale także racjonalnie, pragmatycznie podejść do tego, co można zrobić w przyszłości a co można zacząć lansować już teraz. W tym kontekście zachęcił, żeby tym samorządowcom, którzy troszczą się o rodziny podziękować w nadchodzących wyborach samorządowych. Mówił, żeby przy okazji kampanii wyborczej pytać też kandydatów o ich propozycje rozwiązań dla dużych rodzin.

Minister pracy i polityki społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz poinformował, że kończą się prace nad ustawą o Karcie Dużej Rodziny, która na trwałe wpisze w porządek prawny wsparcie dla rodzin wielodzietnych. "To jest państwa zasługa, zasługa rodzin wielodzietnych i partnerów biznesowych" - powiedział minister.

Joanna Krupska, prezes Związku Dużych Rodzin "Trzy Plus" zaznaczyła, że życie w dużej rodzinie ma bardzo dużo zalet. "Jest bardzo intensywne, jest dużo radości, bo dzieci to największa radość, jaka może nas spotkać" - przekonywała Krupska i dodawała, że relacje między dziećmi są świetną szkołą komunikacji i dowiadywania się tego, czym jest dobro wspólne. Zaznaczyła jednak, że dziś dużym rodzinom w Polsce żyje się trudno, ale zaczyna się budować politykę prorodzinną, zaś jednym z jej elementów jest Karta Dużej Rodziny (KDR).

Podczas obrad kongresu prezydent Komorowski i min. Kosiniak-Kamysz wręczyli symboliczne Karty Dużych Rodzin trzem rodzinom. Szef resortu pracy i polityki społecznej razem z marszałkiem województwa małopolskiego Markiem Sową podpisali także umowy partnerskie z 25 instytucjami i firmami z Małopolski, które przystąpiły do grona Partnerów Ogólnopolskiej Karty Dużej Rodziny. Są to instytucje kultury, ośrodki medyczne i firmy transportowe.

Posiadacze KDR będą mogli korzystać m.in. z 30 proc. zniżki na przejazdy jednorazowe Kolejami Małopolskimi, 10 proc. rabatu na odpłatne usługi medyczne w Wojewódzkim Szpitalu Chorób Płuc i Rehabilitacji, Szpitalu Specjalistycznym im. Ludwika Rydygiera w Krakowie, 20 proc. zniżki na bilety w teatrze im. Witkiewicza w Zakopanem czy bezpłatne wstępy na wystawy stałe i czasowe w Muzeum Tadeusza Kantora w Krakowie.

Programy wojewódzkie działają już w lubelskim, lubuskim, łódzkim, opolskim, podkarpackim i świętokrzyskim. Jeszcze w tym roku dołączyć mają kujawsko-pomorskie i zachodniopomorskie, a w przyszłym - mazowieckie.

200 firm-partnerów Karty Dużej Rodziny

Podczas dyskusji towarzyszącej kongresowi poinformowano, że już ponad 200 instytucji biznesu i kultury z całej Polski przyłączyło się jako partnerzy do programu Karty Dużej Rodziny.

Prowadzący dyskusję Bartosz Marczuk z "Rzeczpospolitej" zaznaczył, że różnorodne ulgi przyznawane przez firmy w ramach ogólnopolskiej Karty Dużej Rodziny, stanowią wielki wkład w to, co rodziny wielodzietne mogą zyskać. Korzyści z posiadania takiej karty mogą być nawet większe od tego, co oferuje państwo.

Małgorzata Marcińska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej mówiła o realizowanych od czerwca br. działaniach resortu, mających na celu pozyskanie na rzecz Karty Dużej Rodziny największych aktywnych w Polsce firm biznesu. Podkreśliła, że stosunek firm jest różny, niektórzy spośród prezesów sami żyją w rodzinach wielodzietnych i dobrze rozumieją tę rzeczywistość, inni dostrzegają w tym ważną potrzebę społeczną, której warto zaradzić, jak się ma pieniądze. Jest też grupa, która czyni to z przyczyn marketingowych, w ramach budowania dobrego wizerunku firmy. Marcińska dodała, że w wielu przypadkach motywacje te współistnieją ze sobą. W sumie jednak, zaczynając od czerwca br., kiedy rząd wprowadził ogólnopolską Kartę, swój akces - w postaci różnych zniżek dla wielodzietnych - zgłosiło już ponad 200 firm, polskich i zagranicznych, działających w Polsce.

Z kolei przedstawicielka Kancelarii Prezydenta RP zauważyła, że Karta Dużej Rodziny, choć będąca istotnym instrumentem wsparcia rodzin, jest tylko jednym z elementów polityki rodzinnej, która w Polsce jest dopiero w powijakach, a powinna mieć charakter szerokiego i spójnego systemu, składającego się z bardzo wielu, nawzajem wspomagających się elementów. Korzystając z okazji zaapelowała do prezesów firm, aby wykazywali pozytywny stosunek do rodzin nie tylko na zewnątrz. Zaproponowała, aby stworzyli programy wsparcia rodzin, szczególnie wielodzietnych, przez siebie zatrudnianych.Samorządowe Karty Rodzin Wielodzietnych

Samorządowe Karty Rodzin Wielodzietnych

Samorządowe karty dla rodzin wielodzietnych posiada 449 gmin, a kolejne 62 chcą ją wprowadzić jeszcze w tym roku, następne 140 zrobi to w przyszłym roku.

Joanna Krupska, prezes Związku Dużych Rodzin "Trzy Plus" przypomniała, że pierwsza samorządowa karta została wprowadzona we Wrocławiu w 2005 r., a następna w 2008 r. w Grodzisku Mazowieckim. Od tego czasu głównym inspiratorem przyjmowania przez samorządy takich kart był Związek Dużych Rodzin "Trzy Plus". W 2011 r. swe karty wprowadziło 16 samorządów, w rok później kolejne 34, a dziś ma je 450 samorządów. Jednak ich większość wciąż się jeszcze na to nie zdecydowała. Karty samorządowe gwarantują na ogół zniżki na lokalne środki komunikacji oraz instytucje sportu i kultury będące w zarządzie gminy bądź powiatu.

Grzegorz Benedykciński, burmistrz Grodziska Mazowieckiego wyjaśnił, że choć początkowo towarzyszyły mu pewne obawy, to wprowadzenie Karty Dużej Rodziny w Grodzisku skutkowało małymi kosztami i jednocześnie dużymi sukcesami. Zwiększyła się bowiem znacznie frekwencja - a więc i przychody - w obiektach sportowych i miejscowych placówkach kultury, które i tak muszą być utrzymywane przez gminę. Za najważniejszy owoc gminnej polityki rodzinnej burmistrz Grodziska uważa jednak znacznie zwiększenie dzietności na terenie swej gminy. Obecnie współczynnik dzietności na statystyczną kobietę wynosi tam 1,7, gdy tymczasem w skali ogólnopolskiej jest to zaledwie 1,29.

Krzysztof Soska, zastępca prezydenta Szczecina poinformował, że dziełem miejscowego samorządu funkcjonuje Karta Dużych Rodzin przyznawana jest rodzinom poczynając od trójki dzieci. Jest to ewenement w skali Polski, gdyż gdzie indziej jakiekolwiek zniżki z tytułu wielodzietności przysługują, poczynając od czwórki dzieci.

Co dalej?

Konstanty Radziwiłł, wiceprezes ZDR 3+ przyznał, że Karty Dużych Rodzin mają nie tylko znaczenie w zakresie konkretnej pomocy rodzinom wielodzietnym, ale przede wszystkim są instrumentem przywracającym im godność oraz środkiem sprzyjającym wolności w zakresie możliwości korzystania z różnorodnych sług, wcześniej niedostępnych. Przyznał ponadto, że karty te są istnym instrumentem zapobiegania ubóstwu rodzin wielodzietnych, ich wykluczeniu i patologii.

Dodał, że niezależnie od świętowania tych niewątpliwych sukcesów, jakie przyniosły karty dużej rodziny (samorządowe i ogólnopolska), trzeba się zastanowić, jakie instrumenty polityki rodzinnej teraz należy potraktować jako najpilniejsze. Uznał, że obecnie najpilniejszą sprawą powinno być wprowadzenie bonu opiekuńczo-wychowawczego dla rodzin wielodzietnych. Bon ten przekazywany byłby w firmie określonej, comiesięcznej kwoty rodzinom wychowującym małe dzieci, do 3 lub 5 lat. Kwota ta mogłaby służyć na opłacenie pobytu dziecka w żłobku lub przedszkolu, bądź tez umożliwić zorganizowanie mu opieki w domu. Wybór formy opieki nad dzieckiem - jego zdaniem - powinien należeć do rodziny, a państwo winno to wspierać, niezależnie od tego, co rodzina uzna za słuszne. Wyjaśnił, że system bonu opiekuńczego byłby korzystny dla rodziny, gdyż stanowi ona bardziej sprzyjające środowisko do wychowania, jak również byłby korzystny dla państwa, gdyż żłobki i przedszkola są o wiele droższe.

Media przyjazne dużym rodzinom

W krótkim wystąpieniu Przeciszewski zaapelował do wszystkich mediów w Polsce, aby przedstawiały rodzinę - w szczególności wielodzietną - jako miejsce szczęścia i drogę do samorealizacji wszystkich jej członków. Zaapelował też do rządu Rzeczypospolitej o "znacznie większą odwagę" w kreowaniu rozwiązań polityki rodzinnej w Polsce.

Ostrzegł, że jeśli nie stworzymy odpowiedniego i spójnego systemu polityki rodzinnej, a bazować będziemy tylko na pewnych jej elementach, jak obecnie, to grozi nam trwała zapaść demograficzna i w ślad za tym nieunikniony kryzys gospodarczy. Politykę rodzinną określił jako "najlepszą inwestycję w przyszłość społeczeństwa" oraz podstawowy element polskiej racji stanu.

Karta Dużej Rodziny oferuje system zniżek oraz dodatkowych uprawnień rodzinom z przynajmniej trójką dzieci, niezależnie od dochodu. Do tej pory do ogólnopolskiego programu włączyły się m.in. banki PKO BP i BOŚ, sieć PLAY, księgarnie Świat Książki i Bonito, kina Helios, supermarkety Alma oraz Centrum Nauki Kopernik, Stadion Narodowy i Kopalnia Soli w

Wieliczce. Lista wszystkich zniżek dostępna jest na stronie: www.rodzina.gov.pl.

Karta jest wydawana bezpłatnie, każdemu członkowi rodziny. Rodzice mogą korzystać z karty dożywotnio, dzieci - do 18. roku życia lub do ukończenia nauki, maksymalnie do osiągnięcia 25 lat. Osoby niepełnosprawne otrzymają kartę na czas trwania orzeczenia o niepełnosprawności. Do tej pory 100 tys. rodzin złożyło wnioski o 523 tys. kart.