Morawiecki: staramy się wypracować nowy model gospodarczy dla Polski

Staramy się znaleźć odpowiedzi na pułapki rozwojowe, w których znalazła się Polska, poprzez wypracowanie nowego modelu gospodarczego; jednym z jego elementów jest polityka zrównoważonego rozwoju - powiedział w niedzielę w Krakowie premier Mateusz Morawiecki.

Wizyta szefa rządu w Krakowie to część ogłoszonego na sobotniej konwencji Zjednoczonej Prawicy i PiS przez prezesa tej partii Jarosława Kaczyńskiego objazdu po kraju czołowych polityków obozu rządzącego, który ma potrwać do lipca. Politycy PiS mają przedstawiać Polakom dotychczasowe dokonania PiS i mówić o planach na kolejne miesiące. W niedzielę zaplanowano łącznie ponad 30 spotkań z udziałem członków rządu i parlamentarzystów rządzącego ugrupowania.

Na spotkaniu z mieszkańcami Krakowa szef rządu zwracał uwagę, że Polska na skutek przyjętego na początku transformacji modelu gospodarczego "weszła na ścieżkę rozwoju zależnego". Dotyczyło to - jak mówił - gwałtownego otwarcia, sprzedaży majątku i upadku bardzo wielu przedsiębiorstw w latach 90. i 2000., oraz do dominacji kapitału z różnych innych krajów świata w bardzo wielu sektorach.

Efektem tego procesu - według Morawieckiego - jest sytuacja, w której "połowa polskiego przemysłu jest w rękach zagranicznych" oraz fakt, że Polska wydaje 100 mld zł na "odsetki od tego kapitału, który tutaj przyszedł, na dywidendy od własności, którą tutaj posiadają zagraniczni właściciele, zagraniczni udziałowcy". "100 mld zł to jest (...) więcej, niż wydajemy na całą służbę zdrowia albo na armię, na edukację wyższą, podstawową, niższą - i jeszcze zostałoby 20 mld zł" - zaznaczył szef rządu.

Jak wskazał, innymi cechami charakterystycznymi polskiej gospodarki są "relatywnie niższe niż u bardzo wielu naszych partnerów w krajach zachodnich" marże, a także pułapka demograficzna, pułapka słabości instytucjonalnej oraz pułapka średniego dochodu.

"My staramy się znaleźć odpowiedź na te pułapki poprzez naszą politykę gospodarczą, poprzez nowy model gospodarczy" - podkreślił Morawiecki. "Jedną z tych odpowiedzi jest polityka zrównoważonego rozwoju" - powiedział.

"Nasz obóz polityczny chce przede wszystkim Polski równych szans i możliwości, również dla tych małych miejscowości, dla wsi, dla powiatowych i gminnych miasteczek" - zadeklarował premier Mateusz Morawiecki.

Jego zdaniem, wielkim filarem działań rządu jest usprawnienie instytucji. "Jest to fundamentem naszej polityki. Skuteczne uszczelnienie systemu podatkowego w ostatnich dwóch latach było najważniejszym elementem, który doprowadził do zwiększenia możliwości finansowych państwa polskiego" - stwierdził. Jak podkreślił, "to dzięki usprawnieniu instytucji do budżetu pozyskano o ponad 40 mld zł więcej z podatku VAT, PIT, CIT i z akcyzy".

Zauważył też, że z tytułu funduszy unijnych do budżetu wpływa netto rocznie od 24 mld zł do 27 mld zł. "Natomiast to, co wyciekało poprzez wyłudzenia i karuzele VAT-owskie (…) było przyczyną tego, że państwo polskie traciło rocznie kilkadziesiąt miliardów złotych" - stwierdził premier.

Szef polskiego rządu podkreślił również, że rząd stara się zapracować na zaufanie ludzi, obywateli, polskich rodzin; stara się reprezentować wszystkich, a szczególnie tych bardziej zapomnianych - tych, którzy w mniejszym stopniu byli docenieni w okresie transformacji ustrojowej.

Dlatego - jak dodał - organizowane są spotkania w różnych miejscowościach w Polsce, by "pokazać obecną perspektywę i rys historyczny, który odziedziczyliśmy". "Pokazujemy, jak staramy się radzić sobie z tymi problemami, starając się zapracować na wasze zaufanie, na zaufanie ludzi, obywateli, rodzin polskich. Na wiarygodność naszą w waszych oczach" - powiedział szef polskiego rządu, zwracając się do uczestników spotkania.

Podkreślił, że "usprawnianie państwa musi odbywać się na wielu poziomach", dlatego rząd proponuje rozwiązania gospodarcze, publiczne, finansowe i społeczne, a także reformy wielu obszarów, w tym reformę systemu uniwersyteckiego, systemu służby zdrowia oraz wymiaru sprawiedliwości.

"Sami dobrze wiemy, że nasze państwo w wielu obszarach nie funkcjonuje tak, jakbyśmy sobie życzyli" - mówił premier. "Mamy pokorę, mamy tego świadomość, chcemy właśnie w takich dyskusjach, jak ta dzisiejsza, wypracowywać jak najlepsze rozwiązania dla Polski" - oświadczył Mateusz Morawiecki.

Jak wskazał, dlatego właśnie politycy PiS wyruszyli na spotkania. "Żeby prowadzić politykę gospodarczą zasadniczo zmienioną, musimy mieć poparcie i dlatego ruszyliśmy w Polskę. Chcę wysłuchać waszych pytań, wątpliwości, refleksji, uwag, propozycji" - mówił premier.

Zadeklarował promowanie i stymulowanie "polskiego kapitału małego i średniego". "Wielki (kapitał) też, ale ten wielki sobie lepiej radzi, tego wielkiego jest niedużo, w dużym stopniu i tak jest zagraniczny" - dodał. Przypomniał, że - zgodnie z unijnymi przepisami - nie wolno np. różnicować opodatkowania przedsiębiorstw krajowych i zagranicznych.

Nawiązując do złożonej w sobotę na konwencji PiS zapowiedzi zmniejszenia stawek ZUS od małych przedsiębiorstw i dostosowania stawek do przychodów, premier ponownie zadeklarował "chęć budowy kapitału małych i średnich polskich przedsiębiorców". "Zwrot gospodarczy już się dokonuje, ten sukces już widać wyraźnie. Ale oczywiście musimy bardzo mocno promować polskich przedsiębiorców, w ramach dopuszczalnych prawem europejskim" - powiedział, zwracając uwagę na wzrost eksportu, dzięki któremu do Polski napływa kapitał.

Morawiecki podkreślił także, że intencją rządu jest prowadzenie polityki gospodarczej "w dłuższej perspektywie". Działania takie mają na celu jak najlepsze zarządzanie gospodarczo-finansową sferą życia publicznego, a z drugiej strony - odpowiadanie na potrzeby społeczne - zaznaczył.

"Jednym z takich tematów, co do którego społeczeństwo coraz głośniej nam mówi, żebyśmy się nim zajęli, jest czyste powietrze, jest program antysmogowy" - zauważył premier. Nawiązując do tej problematyki zwrócił uwagę m.in. na realizowany przez rząd program elektromobilności. Jak mówił, można ten program wyśmiewać, ale - jak zaznaczył - "ten się śmieje, kto się śmieje ostatni". "Zobaczymy za kilka-kilkanaście lat, ja jestem cały czas przekonany, że w tym kierunku będzie zmierzać cały przemysł motoryzacyjny" - dodał Morawiecki.

Wskazał w tym kontekście, że 46 samorządów z pomocą rządu zakontraktowało wymianę taboru autobusowego na autobusy elektryczne. Produkcja takich autobusów - przekonywał szef rządu - to "jedna z mniej licznych branż (...), w których kapitał polski, w których polscy przedsiębiorcy mają coś do powiedzenia". "Postaramy się, żeby jeszcze większe były bodźce dla samorządów do wymiany taboru autobusowego na elektryczny" - zapowiedział Morawiecki, akcentując, że dotyczy to m.in. Krakowa i wszystkich zmagających się z problemem smogu miast Małopolski.

Odnosząc się z kolei do problemu "emisji z niskich kominów", premier przyznał, że jest on dla jego rządu niełatwy, ponieważ docenia on "nie tylko górników, polski węgiel i Górny Śląsk", ale również węgiel, jako źródło suwerenności energetycznej - wartości niezwykle ważnej "w dobie zawirowań politycznych, w jakich funkcjonujemy".

"Można i trzeba transformować, trzeba powodować, żeby te nowe inwestycje energetyczne - jak chociażby Kozienice czy za chwilę Opole - były jak najczystsze i one emitują bardzo niewiele substancji trujących w porównaniu do starych elektrociepłowni, ale jednocześnie też staramy się zastępować w dużym stopniu te mniej efektywne elektrownie bardziej efektywnymi, ale cały czas takimi, dla których paliwem jest polski węgiel" - zaznaczył Morawiecki.

"Chcemy, żeby to drugie źródło zanieczyszczeń i brudnego powietrza zanikało w perspektywie najbliższych 5-10 lat" - dodał szef rządu.

Mateusz Morawiecki mówił też o "wielkim programie" termomodernizacji budynków jednorodzinnych i wielorodzinnych jego rządu, na który przeznaczonych zostanie w najbliższych 7-8 latach ok. 25 mld zł. "Dobrze zaizolowany budynek to o 57 proc. mniejsze zapotrzebowanie na ciepło, przy dobrych filtrach, to skokowy spadek zanieczyszczeń, emisji substancji trujących do atmosfery" - podkreślał premier.

Wskazał też, że rząd planuje też wdrożyć lepszą kontrolę pojazdów, które - jak zaznaczył - mają wycięte filtry cząstek. Wyraził nadzieję, że z każdym miesiącem zanieczyszczenia w wyniku spalin samochodowych będą mniejsze.

Pytany o powstanie Gazociągu Bałtyckiego premier powiedział, że obecnie trwa proces "bardzo niełatwych negocjacji z partnerami, z Norwegią i Danią głównie, też ze Szwecją" i "jest duża szansa, na powstanie Gazociągu Bałtyckiego". "Nie mogę tego powiedzieć jeszcze na 100 proc. oczywiście, bo to jeszcze jest kwestia podpisów naszych partnerów" - zastrzegł. Jednocześnie zapewnił, że rząd chce "rzeczywiście doprowadzić do dywersyfikacji źródeł dostaw gazu". "Mamy wolę działania, mamy środki na to przeznaczone" - mówił premier.

Wyraził również pogląd, że w momencie powstania inwestycji "pozycja monopolistyczna Gazpromu i możliwość dyktatu cenowego będzie bliska zeru". "Dzięki temu gazociągowi, który ma szansę powstać w najbliższych paru latach, dzięki terminalowi LNG w Świnoujściu, my to uzależnienie nie tylko zmniejszamy, ale mamy ogromną szansę zredukować je niemal do zera" - podkreślił premier.

Baltic Pipe (Gazociąg Bałtycki) to magistrala gazowa o przepustowości 10 mld metrów sześc., która miałaby połączyć systemy gazowe Polski i Danii, a przez to również gazociągi transportujące gaz ziemny ze złóż norweskich. Gazociąg Bałtycki jest wpisany na listę priorytetowych inwestycji energetycznych UE.

Premier Morawiecki w odpowiedzi na pytania z sali wyjaśnił, że zapowiedziane w sobotę podczas konwencji PiS obniżenie podatku CIT będzie obowiązywało wszystkich przedsiębiorców, którzy nie osiągają obrotów wyższych niż ok. pięć milionów zł. "Robimy to po to, aby przedsiębiorca miał więcej paliwa na rozwój i inwestycje" - powiedział premier. Wyraził przekonanie, że rząd tworzy najlepsze warunki podatkowe dla małych firm, jednocześnie starając się lepiej opodatkować duże przedsiębiorstwa.

Morawiecki zauważył też, że wiele najbogatszych firm uciekało do tzw. rajów podatkowych. Podkreślił, że galerie handlowe "zasadniczo prawie wcale nie płaciły podatków". "Nasze działania prowadzą do tego, że jest teraz mniej unikania opodatkowania" - zaznaczył.

Premier był też pytany o rozwój programu Mieszkanie plus. "Mieszkanie plus rozkręcamy już powoli. W budowie jest 25 tys. mieszkań, a moje zobowiązanie jest takie, że w 2019 r. będzie w budowie 100 tys. mieszkań. Z Mieszkania plus rocznie oddawanych jest 150 tys. mieszkań. Rozkręcamy machinę inżynierii specjalnej, żeby zwiększyć dostępność mieszkań" - przekonywał Morawiecki.

Szef rządu poinformował też, że wkrótce do Sejmu trafi specustawa, która ma przyspieszyć procesy budowlane, ale za zgodą samorządów. "Bez zgody samorządu nie będzie żadnej ingerencji w plan zagospodarowania przestrzennego. To ma być w pełnym konsensusie ze społeczeństwem" - wyjaśnił.

Premier podkreślił też, że ceny mieszkań z programu "Mieszkanie plus" będą zasadniczo niższe od cen rynkowych. Dodał, że rząd zamierza zagregować środki z dotychczasowych programów pomocowych i przeznaczyć je na dopłaty do czynszów.

Przed spotkaniem z premierem małopolska PO zorganizowała przed wejściem do budynku konferencję prasową w sprawie "Konwoju wstydu" w Małopolsce. Ustawiono baner z podobizną ministra infrastruktury Andrzeja Adamczyka i kwotą premii, jaką otrzymał. "PiS oznacza tak naprawdę Pieniądze i Stołki" - mówił m.in. poseł Józef Lassota. Zwrócił też uwagę, że premie ministrów PiS są pieniędzmi publicznymi i nie powinny być przekazywane do Caritasu.