Przyszłe emerytury z ZUS: Polaków czeka finansowy szok – świadczenia będą jedynie ułamkiem pensji

Jeszcze w sierpniu Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępni na Platformie Usług Elektronicznych (PUE ZUS) indywidualne prognozy przyszłych emerytur. Będą one uwzględniać najnowszą waloryzację składek. Jak wynika z analiz, wysokość przyszłych świadczeń emerytalnych dla wielu osób będzie znacząco odbiegać od obecnych zarobków. Prognozy te mają być dla obywateli nie tylko informacją, ale i sygnałem ostrzegawczym, by odpowiedzialnie planować przyszłość finansową.

Ułamek zarobków zamiast godziwej emerytury

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, ZUS ma czas do 31 sierpnia każdego roku, aby przekazać ubezpieczonym tzw. "Informację o stanie konta ubezpieczonego" (IOSKU), która zawiera również prognozowaną wysokość emerytury. Najnowsze wyliczenia uwzględniają czerwcową waloryzację: stan kont podstawowych i kapitału początkowego wzrósł o 14,41 proc., a środki na subkontach – o 9,49 proc. W sumie dopisano do systemu aż 567 miliardów złotych.

Choć cyfry mogą wyglądać obiecująco, rzeczywistość jest dużo bardziej brutalna. Emerytury, jakie będą wypłacane w przyszłości, mają stanowić jedynie około 25–30 proc. przeciętnego wynagrodzenia – wynika z długofalowych prognoz. Dziś tzw. stopa zastąpienia (czyli stosunek emerytury do ostatniej pensji) to około 54 proc., ale ten poziom szybko będzie się kurczył.

Cztery scenariusze emerytury

W informacji IOSKU ZUS przedstawia cztery warianty prognozy – dwa dla ubezpieczonych z subkontem i dwa dla tych, którzy go nie mają. Uwzględniają one różne scenariusze: przejście na emeryturę w najbliższym możliwym momencie oraz kontynuowanie pracy aż do osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego.

Warto jednak pamiętać, że podawane kwoty są tylko szacunkowe i nie mogą być podstawą roszczeń. ZUS przypomina też, że prognoza dotyczy wyłącznie osób, które do końca ubiegłego roku ukończyły 35 lat.

Kalkulator emerytalny – narzędzie, które daje więcej

Aby jeszcze dokładniej oszacować swoją przyszłą emeryturę, można skorzystać z kalkulatora emerytalnego dostępnego online oraz u doradców w placówkach ZUS. Narzędzie to nie tylko bazuje na aktualnych danych, ale również uwzględnia prognozy makroekonomiczne – takie jak inflacja, wzrost płac czy zmiany w waloryzacji składek.

Użytkownicy mogą też wprowadzać dane dotyczące przyszłego wynagrodzenia, wieku przejścia na emeryturę czy dodatkowych środków z funduszy emerytalnych. Dzięki temu kalkulator pokazuje znacznie bardziej zindywidualizowaną prognozę, uwzględniającą także środki z OFE oraz subkont.

Dobrowolne oszczędzanie coraz ważniejsze

Niskie prognozowane emerytury z ZUS powodują, że coraz więcej osób zaczyna interesować się dodatkowymi formami zabezpieczenia – takimi jak Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) czy Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Już niemal 4 miliony Polaków oszczędzają w PPK, a zgromadzone aktywa przekroczyły 38 miliardów złotych.

Eksperci zachęcają, by dokładnie przemyśleć decyzję o wypłacie zgromadzonych środków z tych programów – tzw. "zwrocie". Może się bowiem okazać, że będą one kluczowe dla utrzymania poziomu życia po przejściu na emeryturę.

Emerytura kobiet i przedsiębiorców zagrożona szczególnie

Szczególnie niepokojące prognozy dotyczą kobiet przechodzących na emeryturę w wieku 60 lat oraz osób prowadzących działalność gospodarczą, które opłacają najniższe możliwe składki. W ich przypadku świadczenia mogą okazać się dramatycznie niskie. Eksperci nie mają złudzeń – bez dodatkowego oszczędzania przyszłość finansowa tych grup może być bardzo trudna.

Choć wiek emerytalny pozostaje politycznie "zabetonowany", coraz więcej osób rozumie, że dłuższa aktywność zawodowa może być nie tyle wyborem, co koniecznością.