Obama wzywa Rosję do wycofania żołnierzy

Amerykański prezydent uważa, że koncentracja rosyjskich wojsk przy granicy z Ukrainą może oznaczać, że Rosjanie "mają dodatkowe plany". "Widać, jak różne rodzaje wojsk zbierają się przy granicy pod pozorem ćwiczeń" - powiedział Obama w wywiadzie udzielonym amerykańskiej telewizji CBS. Według Obamy ruchy wojsk mogą być jedynie sposobem na zastraszenie Ukrainy lub też zwiastunem innych działań po anektowaniu Krymu. Władze w Kijowie twierdzą, że Rosja zgromadziła ok. 100 tys. żołnierzy wzdłuż swojej granicy z Ukrainą i mogą zaatakować wschód kraju.

Prezydent Rosji Władimir Putin oświadczył w piątek, że niedawne wydarzenia na Krymie zademonstrowały wysoki poziom wyszkolenia rosyjskich wojsk. Putin powiedział to podejmując na Kremlu grupę oficerów, którzy otrzymali awanse na wyższe stopnie i nominacje na nowe stanowiska. Jak podkreślił, wydarzenia na Krymie były "poważnym egzaminem" dla sił zbrojnych. 

Dotychczas Kreml utrzymywał, że w operacji na Krymie brały udział tylko siły Floty Czarnomorskiej i miejscowe "oddziały samoobrony". Zaprzeczał, by przerzucono tam inne formacje. Niezależne media od początku twierdziły, że w aneksji Krymu uczestniczyły siły specjalne i wywiad wojskowy.

Minister obrony Rosji Siergiej Szojgu oświadczył, że ukraińscy wojskowi lojalni wobec władz w Kijowie opuścili Półwysep Krymski, a wszystkie tamtejsze bazy wojskowe są pod kontrolą Rosji. Informacjom tym zaprzeczył resort obrony Ukrainy.

Federalna Służba Bezpieczeństwa poinformowała Putina, iż nastąpił gwałtowny wzrost zagrożenia dla Rosji ze strony USA i ich sojuszników, którzy chcą osłabić wpływy Rosji na Ukrainie. Państwa Zachodu "podejmują też działania mające wywrzeć destrukcyjny wpływ na sytuację społeczno-polityczną i gospodarczą naszego kraju" - oznajmił wysokiej rangi przedstawiciel FSB Aleksandr Malewanyj, dodając, że kraje zachodnie "demonstrują dążenie do osłabienia wpływów Rosji na żywotnie ważnym dla niej obszarze". "Uzasadnione pragnienia narodów Krymu i mieszkańców wschodnich regionów Ukrainy, aby być z Rosją, wywołują histerię u Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników" - powiedział Malewanyj.

Przebywający w Kiszyniowie premier Donald Tusk wyraził nadzieję, że wszyscy sąsiedzi Ukrainy rozumieją, iż państwo to potrzebuje pomocy, a nie "aktów nieprzyjaznych czy zagrażających integralności". Szef rządu wyraził też przekonanie, że działania władz ukraińskich są warte wsparcia wspólnoty międzynarodowej.

Premier Mołdawii Iurie Leanca pytany, czy obawia się o bezpieczeństwo swego kraju, odparł, że Mołdawia jest mocno zaniepokojona sytuacją w regionie. "Oczywiście jesteśmy mocno zaniepokojeni rozwojem sytuacji (...) w ostatnich tygodniach. To, co stało się na Ukrainie, mocno zmieniło nie tylko region, ale cały świat i z tego powodu teraz codziennie oceniamy to ryzyko i kontaktujemy się aktywnie z naszymi kolegami z Unii Europejskiej i Waszyngtonu oraz z naszymi partnerami ukraińskimi" - powiedział Leanca.

Szef MSZ Niemiec Frank-Walter Steinmeier skrytykował tymczasem prowadzoną publicznie dyskusję na temat wzmocnienia sił NATO na wschodnich rubieżach Sojuszu. Sytuacja jest zbyt poważna, by publicznie licytować się, czyj wkład jest większy - ostrzegł. Steinmeier powiedział, że "nie rozumie, jak można prowadzić publicznie dyskusje na tematy, które mają być przedmiotem obrad ministrów spraw zagranicznych krajów NATO w przyszłym tygodniu". Zapewnił, że Berlin zajmie w tej sprawie "odpowiedzialne stanowisko". O wzmocnieniu sił NATO w regionie mówił doradca Obamy Ben Rhodes.

Federacja Rosyjska rozpoczęła procedurę wypowiadania Ukrainie umów o stacjonowaniu Floty Czarnomorskiej FR na Krymie - poinformował rzecznik prezydenta Rosji Dmitrij Pieskow. Krym został zajęty przez Rosjan pod koniec lutego. Pieskow przekazał, że decyzja w sprawie umów zapadła na posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa FR. Wśród wypowiadanych porozumień jest też to z 2010 roku, na mocy którego Ukraina otrzymała zniżkę na gaz sprowadzany z Rosji. Zgodnie z umową z 21 kwietnia 2010 roku okres stacjonowania Floty Czarnomorskiej na Krymie został przedłużony po 2017 roku o 25 lat, tj. do 2042 roku z możliwością przedłużenia o kolejne pięć lat.

Odsunięty od władzy prezydent Ukrainy Wiktor Janukowycz wezwał do przeprowadzenia w każdym regionie kraju referendum mającego określić ich status. "Jako prezydent, który jest z wami myślami i sercem, apeluję do każdego zdrowo myślącego obywatela Ukrainy: nie dajcie się wykorzystywać samozwańcom! Żądajcie przeprowadzenia referendum w sprawie określenia statusu każdego regionu w składzie Ukrainy" - oświadczył Janukowycz, który znalazł schronienie w Rosji.

"Wszystko, co w ostatnich miesiącach się działo i co dzieje się nadal na Ukrainie" określił on jako "zbrojny zamach stanu, dokonany przez opozycję z użyciem broni należącej do ugrupowań terrorystycznych przy pełnym poparciu niektórych państw zachodnich".

Ukraiński minister finansów Ołeksandr Szłapak poinformował, że pierwsza transza pomocy MFW dla Ukrainy może wynieść 3 mld dolarów. Dwuletni kredyt stand-by ma opiewać na 14-18 mld USD.