UE: nowe zasady polityki spójności

Komisja PE ds. rozwoju regionalnego zatwierdziła w czwartek kompromis z państwami UE w sprawie nowych zasad polityki spójności na lata 2014-2020. Przewidują one m.in. możliwość zawieszania unijnych funduszy dla krajów, które łamią reguły dyscypliny budżetowej.

Na politykę spójności przeznaczono w nowym wieloletnim budżecie UE 325 mld euro, co stanowi blisko jedną trzecią unijnego budżetu. Polska będzie największym odbiorcą tych środków i ma otrzymać na ten cel 72,9 mld euro w ciągu siedmiu lat.

"Zrobiliśmy dziś duży krok w kierunku wyposażenia UE w narzędzia wspierania gospodarki europejskiej: tworzenia miejsc pracy poprzez pomoc małym i średnim przedsiębiorstwom, ożywienia innowacji oraz rozwijania gospodarki niskowęglowej" - oświadczył po głosowaniu komisarz UE ds. polityki regionalnej Johannes Hahn. Wyraził nadzieję, że porozumienie wkrótce zatwierdzi Parlament Europejski, a także rządy państw członkowskich.

Według komisarza reforma polityki spójności uprości korzystanie z funduszy unijnych i przesunie punkt ciężkości z inwestycji w infrastrukturę w kierunku finansowania badań i rozwoju, wspierania małych i średnich firm, poprawę wydajności energetycznej i odnawialne źródła energii, walkę z bezrobociem i ubóstwem oraz tworzenie miejsc pracy.

Hahn dodał, że zgodnie z nowymi zasadami polityki spójności kraje i regiony UE będą musiały jasno określić cele, jakie chcą osiągnąć dzięki unijnym środkom. Nie wystarczy oświadczyć, że przeznaczamy 100 mln euro na innowację. Trzeba będzie wyjaśnić, że ta inwestycja jest potrzebna, aby np. zwiększyć o 10 proc. liczbę małych i średnich przedsiębiorstw wprowadzających na rynek nowy produkt albo zawierających z uczelniami umowy na badania i rozwój" - tłumaczył Hanh na konferencji prasowej.

Przyznał też, że jedną z najbardziej spornych kwestii w negocjacjach między PE a rządami była zasada tzw. warunkowości makroekonomicznej, przewidująca możliwość zawieszania środków unijnych dla państw, które nie przestrzegają dyscypliny finansowej. Eurodeputowani sprzeciwiali się tej zasadzie, forsowanej przede wszystkim przez państwa-płatników netto do unijnego budżetu.

Uzgodniono m.in., że podejmując decyzję o zawieszeniu funduszy dla jakiegoś kraju, Komisja Europejska będzie musiała o tym poinformować i wyjaśnić powody komisji PE ds. rozwoju regionalnego. Wprowadzono też pewne ograniczenia zawieszania funduszy, związane z poziomem bezrobocia i ubóstwa w kraju, któremu grożą kary. Trudniej będzie tez pozbawić środków państwo, które zmaga się z recesją przynajmniej przez dwa lata.

Komisarz Hanh podkreślił, że zasada warunkowości makroekonomicznej będzie stosowana tylko w ostateczności, wobec krajów rażąco i notorycznie łamiących reguły dyscypliny finansowej. "Mam nadzieję, że nigdy nie będziemy musieli odwoływać się do tej zasady" - dodał.