#estetyka

Tak mocno walczyliśmy z naturą o przeżycie, że teraz, gdy zwyciężyliśmy, musimy ją ratować, by przeżyć. Taki jest sens ekologii. Czy to samo możemy powiedzieć o pięknie i brzydocie? - pisze Jacek Siepsiak SJ.

Kościół musi pomóc współczesnym artystom powrócić na drogi piękna - uważa prał. Pasquale Iacobone, odpowiedzialny w Papieskiej Radzie Kultury za departament Sztuka i Wiara.

"Dziś większym cenzorem jest prawo autorskie niż decyzje kościelnych komisji artystycznych. Drukuje się więc wszystko to, na co jest zapotrzebowanie, i to, co generuje zysk".

W życiu codziennym stykamy się z coraz bardziej estetycznym jedzeniem i serialami - niektóre z nich można wręcz określić mianem dzieł sztuki. O tym m.in., czym takie doświadczenie różni się od wizyty w muzeum czy galerii opowiada w rozmowie z PAP dr Adam Andrzejewski, filozof z Uniwersytetu Warszawskiego.

Neoficki zapał niektórych twórców nieraz owocuje bowiem tyleż gorliwymi, co duchowo miałkimi tekstami. Tworzą pieśni czy piosenki, które nawet u przeciętnie wyrobionego muzycznie chrześcijanina mogą wywołać zażenowanie. Niestety nierzadko taka właśnie muzyka dominuje w naszych kościołach.

Dlaczego jedne zdjęcia uznajemy za ładne, a inne - nie? Po odpowiedzi krytycy sięgają najchętniej do współczesnych źródeł zagranicznych, podczas gdy trafne wskazówki można znaleźć u Jana Sunderlanda (1891-1979) - zapomnianego polskiego fotografika - przekonuje Daniel Brzeszcz z Wydziału Polonistyki UW.

Często się zdarza, że będąc w gronie ludzi wykształconych, kiedy w rozmowie pojawia się problem związany ze sztuką, słyszymy deklarację: Ja nie znam się na sztuce. Wypowiedź taka nie ma zazwyczaj charakteru kłopotliwego wyznania. O swej ignorancji mówi się z dumą.

Aby ułożyć ścianki Kostki Rubika potrzebny jest kod lub system, który daje szansę osiągnięcia upragnionego celu. Kultura naszych czasów to podobna łamigłówka, którą im usilniej próbuje się ułożyć w jedną logiczną całość, tym więcej pojawia się trudności, sprzeczności i ograniczoności poznania prawdy.

Były kiedyś, dawno temu, takie czasy, kiedy powieści Marqueza kupowało się spod lady, "Politykę" wymieniało za kartki na papierosy, a karnety na Konfrontacje Filmowe załatwiało przez dojścia w zaprzyjaźnionym DKF-ie. Nie wypadało inaczej. Tak robili bowiem "wszyscy", a zaległości w tym zakresie groziły towarzyską infamią.

Duchowość w swoich trzech zasadniczych rodzajach (metafizyczna, religijna, mistyczna) lub, mówiąc inaczej, trzech stadiach – przejawia się: przez słowo w sztukach literackich (poezji, prozie, dramacie), przez obraz (wygląd naoczny) w sztukach plastycznych (zwanych dawniej „pięknymi”) oraz przez dźwięk w muzyce.

Jeśli Dostojewski utożsamiał się ze słowami swojego bohatera z Idioty, to "przygotowywał" się do "sądzenia o pięknie" w ciągu całego swojego życia. Książę Myszkin wypowiada jedno z fundamentalnych stwierdzeń pisarza: "Piękno to zagadka". Oznacza to przede wszystkim jedno: piękno jest zanurzone w tajemnicy. Ponadto, pozbawione przymiotu równowagi, uspokajającej harmonii, nie koi za pomocą porządku obowiązującego kanonu, jest raczej zawirowaniem ognia, płomieniem.

{{ article.description }}