Miłosierdzie to wyraz bezinteresownej miłości

Kiedy Naród Wybrany dopuszcza się grzechu, Bóg i tak pozostaje mu wierny i przez to objawia mu swoje miłosierdzie. Wyraża je przez swoje współczucie, cierpliwość i przebaczenie. W taki właśnie sposób miłosierdzie staje się podstawowym wyrazem Boga - Zbawcy, który pochyla się przede wszystkim nad słabymi, grzesznikami, okazując im swoją łaskę.

Biblia nie określa jakimś szczególnym mianem ludzkich relacji miłosierdzia. Można co najwyżej pewne jego cechy odnajdywać w takich hasłach, jak: pomoc, życzliwość, uczucie, dobroć. Najczęściej występują one razem ze sprawiedliwością: Gdy zbliżała się śmierć Izraela, kazał wezwać swego syna Józefa i rzekł do niego: "Jeśli jesteś mi życzliwy, połóż mi twą rękę pod biodro na dowód twojej wiernej miłości" (Rdz 47,29). O prawdziwym miłosierdziu można natomiast mówić w przymierzu Boga ze swoim ludem. W tej relacji miłosierdzie jest wyrazem bezinteresownej miłości. O tym zapewnia sam Bóg: Ukochałem cię odwieczną miłością, dlatego też zachowałem dla ciebie łaskawość (Jr 31,3). Od tej pory miłosierdzie, pojmowane jako Boża łaskawość, staje się znakiem Jego przymierza z ludźmi. Uświadamia to sobie mądry król Salomon i tak się modli: O Jahwe, Boże Izraela! Nie ma takiego Boga jak Ty, ani w górze na niebie, ani w dole na ziemi, tak zachowującego przymierze i laskę względem Twoich sług (lKrl 8,23).

Bóg okazuje swoją łaskawość i miłosierdzie przede wszystkim wobec tych najmniejszych. Pochyla się nad nimi z litością i z przebaczeniem. Gdy słaby człowiek uświadamia to sobie, wtedy modli się słowami Psalmu: Wysłuchaj mnie, Jahwe, bo Twoja łaska pełna jest dobroci, wejrzyj na mnie w ogromie swego miłosierdzia (Ps 69,17). Pośród tych małych i słabych są przede wszystkim grzesznicy. Bóg okazuje im łaskę miłosierdzia, ponieważ jest względem nich cierpliwy i nieskory do gniewu: Dlatego Jahwe czeka, by wam okazać laskę, i dlatego stoi, by się zlitować nad wami, bo Jahwe jest sprawiedliwym Bogiem. Szczęśliwi wszyscy, którzy w Nim ufają! (Iz 30,18).

Spotykając na kartach Biblii Boga pochylającego się na człowiekiem, coraz bardziej poznajemy Go w Jego miłości miłosiernej, która bardziej niż w uczuciach przejawia się w aktach miłosierdzia. Można ją rozpoznać już w dziele stwórczym, a potem w towarzyszeniu człowiekowi na jego drodze do zbawienia: Przez słowo Jahwe powstały niebiosa i wszystkie ich zastępy przez tchnienie ust Jego. On givmadzi wody morskie jak w worze: oceany umieszcza w zbiornikach (Ps 33,6-7).

Najgłębszą prawdą Biblii jest stwierdzenie, że Boża miłość jest wieczna. W ten sposób najpełniej łączy się Boże miłosierdzie z przymierzem. Wielkości Bożego miłosierdzia doświadcza grzeszny człowiek za każdym razem, kiedy uświadamia sobie swoją niewierność. Wracając, jakby słyszał słowa Boga: Poślubię cię sobie znowu na wieki, poślubię przez sprawiedliwość i prawo, przez miłość i miłosierdzie (Oz 2,21). Doprawdy miłosierdzie jest tajemniczym i darmo danym człowiekowi darem Boga, który objawia się jako Ojciec miłosierdzia przede wszystkim dlatego, że to On pierwszy nas ukochał. Dlatego też Bóg może powiedzieć człowiekowi: Ja ukażę ci mój majestat i ogłoszę przed tobą imię Jahwe, gdyż Ja wyświadczam łaskę, komu chcę, i miłosierdzie, komu Mi się podoba (Wj 33,19).

Pełnię swego miłosierdzia Bóg objawił w Chrystusie. W Nim Bóg jest widziany jako nasz Zbawiciel, który pochyla się nad ludźmi słabymi i grzesznymi, udzielając im swojej łaski: Bóg, będąc bogaty w miłosierdzie, przez wielką swą miłość, jaką nas umiłował, i to nas, umarłych na skutek występków, razem z Chrystusem przywrócił do życia (Ef 2,4-5). Ta łaska jest też wezwaniem do miłosierdzia, mającego objawiać się w życiu chrześcijanina. To będzie nasza odpowiedź na łaskę Boga, ważniejsza niż jakakolwiek ofiara. Bądźcie miłosierni, jak Ojciec wasz jest miłosierny (Łk 6,36).