Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Dlaczego go obchodzimy?

"Najbardziej znaną inicjatywą związaną z ekumenizmem duchowym jest coroczny Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Jego obecna formuła wyrosła z wielu źródeł. Jednym z nich był apel anglikańskiego duchownego Jamesa Stewarta" - pisze Sławomir Pawłowski SAC w książce "Jedność chrześcijan. Jak współcześnie rozumieć i praktykować ekumenizm".

Sam Jezus Chrystus modlił się w Wieczerniku o jedność swoich uczniów (J 17,21), a skoro, jak słusznie ukazuje "Dekret o ekumenizmie", pojednanie wszystkich chrześcijan "przekracza ludzkie siły i zdolności", dlatego wspólna modlitwa jest "duszą" ruchu ekumenicznego, bo jedność jest nie tylko naszym wytworem, ale także darem Boga.

Najbardziej znaną inicjatywą związaną z ekumenizmem duchowym jest coroczny Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Jego obecna formuła wyrosła z wielu źródeł. Jednym z nich był apel anglikańskiego duchownego Jamesa Stewarta (Londyn, 1820) o "powszechne zjednoczenie chrześcijan w modlitwie o wylanie Ducha Świętego" oraz inicjatywa Aliansu Ewangelicznego (Londyn, 1846), aby modlić się o jedność w tygodniu po pierwszej niedzieli stycznia. Z kolei papież Leon XIII w 1894 roku zaproponował, żeby modlić się o jedność chrześcijan w czasie nowenny przed uroczystością Zesłania Ducha Świętego, czyli przez dziewięć dni od uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego. Oczywiście warto pamiętać, że Kościół katolicki w tamtym czasie pojmował zjednoczenie chrześcijan bardziej jako wezwanie innych chrześcijan do przyjęcia wiary katolickiej, czyli do wstąpienia do Kościoła katolickiego. W 1908 roku dwaj duchowni anglikańscy, Paul (Lewis Thomas) Wattson z USA i Spencer Jones z Anglii, wystąpili z propozycją, by Tydzień Modlitw odbywał się między 18 a 25 stycznia, czyli między dawnym świętem katedry św. Piotra a świętem nawrócenia św. Pawła. Ci duchowni, wiedząc, że anglikanizm jest jak gdyby drogą środka (via media) między katolicyzmem a protestantyzmem, stwierdzili, że skoro Piotr to taki bardziej "katolicki" święty, a Paweł "protestancki" (patrz: akcentowanie nauki o usprawiedliwieniu w Liście do Rzymian), to te daty mogą symbolicznie połączyć podzielonych. Gdy jednak ks. Paul Wattson w 1909 roku przeszedł na katolicyzm, wówczas anglikanie, patrząc na skutki, odsunęli się od tej inicjatywy. Z kolei pomysł Tygodnia Modlitw zyskał aprobatę papieża Piusa X. Ideę Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan z impasu wyprowadził w latach 30. XX wieku katolicki duchowny z Lyonu, ks. Paul Couturier. W 1935 roku napisał artykuł pt. "Psychologia modlitw o jedność chrześcijan". Zaproponował w nim, aby modlić się o jedność chrześcijan taką, jakiej chce Chrystus, i poprzez środki, które On wybiera. Takie podejście do modlitwy o jedność zyskało przychylność innych chrześcijan i do dziś wyznacza styl Tygodnia Modlitw, który na półkuli północnej obchodzony jest właśnie w styczniu (w dniach od 18 do 25), ale na półkuli południowej (z powodu trwających tam w styczniu letnich wakacji) przed Zesłaniem Ducha Świętego, czyli jakby nie było… według pomysłu Leona XIII!

Obecnie materiały na Tydzień Modlitw (hasło, tematyka, czytania biblijne i rozważania, projekt nabożeństwa) są przygotowywane wspólnie przez Światową Radę Kościołów i papieską Dykasterię ds. Popierania Jedności Chrześcijan.

Modlić się o jedność chrześcijan taką, jakiej chce Chrystus, i poprzez środki, które On wybiera - to jest podejście wyznaczające styl Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan.

Te dwie struktury najpierw proszą o projekt Tygodnia jakiś kraj lub lokalną wspólnotę ekumeniczną. Polska też dostąpiła tego zaszczytu i przygotowała materiały na Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan w 2012 roku. Temat brzmiał: "Przemienieni przez zwycięstwo Jezusa Chrystusa (por. 1 Kor 15,51–58)". Pierwszy projekt został przygotowany w ramach współpracy Kościoła katolickiego z Polską Radą Ekumeniczną. Prace rozpoczęto jesienią 2009 roku (zawsze jest takie wyprzedzenie) i na wiosnę 2010 roku wysłano je do Światowej Rady Kościołów oraz papieskiej Rady (taką wtedy miała nazwę) ds. Popierania Jedności Chrześcijan. Jesienią 2010 roku ich przedstawiciele przyjechali do Polski na kilkudniowe spotkanie robocze, aby zapoznać się z lokalną sytuacją ekumeniczną i przepracować materiały. Wiosną 2011 roku zostały one opublikowane w kilku najważniejszych językach. I wówczas reszta świata miała kilka miesięcy na ich dalsze tłumaczenie lub adaptację, tak aby zdążyć do stycznia 2012.

Fragment książki Sławomira Pawłowskiego SAC "Jedność chrześcijan. Jak współcześnie rozumieć i praktykować ekumenizm".