Kobiecość, która boli

Do tej pory o endometriozie mówiło się niewiele. Jednak w obecnych czasach, kiedy kobiety coraz bardziej interesują się swoim zdrowiem i ciałem, a także coraz częściej publicznie podejmuje się tematy intymne, pojawia się szansa, że łatwiej i szybciej będzie można zdiagnozować tę chorobę, jak również walczyć z jej skutkami.

Rozpoznanie endometriozy może być trudne, gdyż jej objawy mogą pokrywać się z symptomami wielu innych chorób, w tym zapalenia przydatków i zespołu jelita drażliwego. Okres od wystąpienia pierwszych objawów do postawienia prawidłowego rozpoznania może trwać nawet 6-8 lat, dlatego tak ważna jest wiedza dotycząca oznak, diagnostyki i leczenia choroby.

Objawy

Jakie objawy mogą sugerować endometriozę? Bolesne miesiączkowanie, ból w czasie stosunku seksualnego, przewlekły ból brzucha, ból owulacyjny, ból okołomiesiączkowy, dolegliwości jelit lub pęcherza moczowego, ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej, nieprawidłowe krwawienia, problemy z płodnością i przewlekłe uczucie zmęczenia, to objawy endometriozy, choroby występującej nawet u co 10. kobiety w wieku rozrodczym (między 15. a 50. rokiem życia).

O endometriozie mówimy wówczas, gdy tkankę przypominającą błonę śluzową macicy można znaleźć w innych miejscach, najczęściej na jajnikach i narządach miednicy mniejszej. Tkanka ta tworzy zmiany, zwane zmianami endometriotycznymi. Cykliczny rozrost i następcze złuszczanie chorobowej tkanki powoduje nie tylko powstanie dolegliwości bólowych, ale może również skutkować niepłodnością. Mimo szeroko zakrojonych badań nie udało się dotychczas jednoznacznie określić przyczyn endometriozy.

Milion Polek

U kobiet z bolesnym miesiączkowaniem częstość występowania endometriozy waha się od 40 do 60 proc., a u kobiet skarżących się na ból w obrębie miednicy mniejszej częstość występowania choroby może sięgać nawet 75 proc. Z endometriozą często też wiążą się problemy z płodnością - szacuje się, iż u 30-50 proc. kobiet z endometriozą występują większe lub mniejsze problemy z niepłodnością. Zwiększone ryzyko rozwoju endometriozy występuje u kobiet, których matka lub siostra cierpi na tę chorobę.

Szacuje się, że endometrioza występuje u niemal 200 milionów kobiet na całym świecie. W Polsce może na nią chorować nawet milion kobiet. Barbara Kossakowska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Endometrioza, przyznaje, że chociaż choroba dotyka tak znacznej liczby Polek, w naszym społeczeństwie jest nadal mało znana. - Niska wiedza na ten temat powoduje, że właściwe rozpoznanie może trwać nawet 7 lat - mówi Barbara Kossakowska. - Przez ten czas kobiety cierpią, np. podczas miesiączki, najczęściej uznając ten ból za normalny, bagatelizują inne dolegliwości, takie jak bolesne wypróżnienia czy dyskomfort podczas współżycia.

Jak leczymy

Endometrioza jest chorobą przewlekłą, nieuleczalną. Cele leczenia obejmują łagodzenie dolegliwości bólowych, spowalnianie wzrostu zmian endometriotycznych, poprawę płodności (w przypadkach, w których jest to pożądane) i zapobieganie nawrotom choroby w przypadku zaleczenia zmian.

W niektórych przypadkach endometriozę można wyleczyć metodami chirurgicznymi, czyli usunąć jej ogniska. Nie każda kobieta może jednak zostać poddana laparoskopii. Ponadto należy liczyć się z tym, że po zabiegu endometrioza może z czasem nawrócić.

Leczenie farmakologiczne obejmuje stosowanie leków przeciwbólowych, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) oraz leków hormonalnych, takich jak doustne środki antykoncepcyjne, progestageny czy analogi hormonu uwalniającego gonadotropinę (tzw. analogi GnRH).

Leki przeciwbólowe mogą znacznie zmniejszyć nasilenie dolegliwości, pozostają jednak bez wpływu na samą przyczynę choroby, a przy dłuższym stosowaniu mogą niekorzystnie wpływać na inne narządy, głównie na przewód pokarmowy.

Analogi GnRH uważane są za standardowe leczenie w endometriozie, jednak ich stosowanie w monoterapii wiąże się z działaniami ubocznymi prowadzącymi do tzw. sztucznej menopauzy. Lekiem z grupy progestagenów, który został zarejestrowany do leczenia endometriozy na podstawie prowadzonych badań klinicznych jest dienogest. Łagodzi on dolegliwości bólowe oraz hamuje wzrost nieprawidłowej tkanki.

Dostępne obecnie metody leczenia umożliwiają wielu dotkniętym chorobą pacjentkom długotrwałe funkcjonowanie bez dolegliwości i znaczne poprawienie jakości życia. Skuteczne leczenie wymaga konsekwentnego stosowania zaleconych środków. Wskazane są także regularne konsultacje z lekarzem.

Jak żyć z endometriozą?

Endometrioza może w istotny sposób wpływać na życie kobiet, odbijając się negatywnie na aktywności zawodowej, życiu rodzinnym i związku z partnerem. Dlatego ważne jest, by oprócz doboru odpowiedniego leczenia, poszukać wsparcia w otoczeniu. Pomocą mogą być stowarzyszenia, skupiające kobiety z tym schorzeniem oraz serwis informacyjno-edukacyjny www.endometrioza.info.pl., który swą działalność rozpoczął w styczniu br.

Strona internetowa zawiera informacje dotyczące objawów, diagnozowania oraz metod leczenia endometriozy. Oprócz podstawowych, podanych w przystępny sposób informacji, znajdziemy tam także użyteczne wskazówki, jak pokonywać ból związany z chorobą, jaką dietę najlepiej stosować, a także linki i kontakty do stowarzyszeń pacjentek i grup wsparcia. Na stronie zaplanowano także film edukacyjny oraz porady ekspertów - ginekologów, psychologów, dietetyków. Wskazówki i porady praktyczne adresowane są nie tylko do kobiet na co dzień zmagających się z tym problemem, ale również do tych, które cierpią z powodu objawów mogących wskazywać na endometriozę.

Chcesz wiedzieć więcej?

Od 7 do 13 marca w ponad 30 krajach na świecie, także w Polsce, obchodzony będzie Światowy Tydzień Świadomości Endometriozy. Wydarzenie organizowane jest w tym roku już po raz siódmy. Działania edukacyjne na temat choroby podejmują kobiety m.in.: ze Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Hiszpanii, Nowej Zelandii, Holandii, Włoch, Irlandii, Niemiec, Francji, Austrii, Australii. W Polsce Tydzień Świadomości Endometriozy po raz drugi organizuje Polskie Stowarzyszenie Endometrioza.

- Celem działań naszego Stowarzyszenia w ramach Tygodnia Świadomości Endometriozy 2011 jest przede wszystkim zwrócenie uwagi na objawy, które mogą świadczyć o endometriozie. To może przyczynić się do szybszej diagnozy choroby - mówi Barbara Kossakowska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Endometrioza.

Działania edukacyjne podejmowane będą głównie w Warszawie (7 marca konferencja w Centrum Prasowym PAP "Endometrioza - choroba częsta, a mało znana"; 9 marca otwarte spotkanie w kawiarni Gadka-Szmatka Concept Cafe z ginekologami, psychologiem, dietetyczką dla wszystkich zainteresowanych tematem choroby), natomiast dla osób spoza stolicy od poniedziałku do piątku w godz. 10-16 zaplanowano dyżur eksperta na specjalnej infolinii. Pod numerem tel. (22) 645 17 35 specjalista ginekolog udzieli wszelkich informacji związanych z endometriozą.

Dodatkowo za pośrednictwem skype - www.endometrioza.aid.pl i na gadu-gadu - 20837117 można będzie porozmawiać z kobietami, które zmagają się z endometriozą. Więcej informacji o endometriozie i Tygodniu Świadomości Endometriozy w Polsce na stronach internetowych: www.endometrioza.aid.pl, www.endometrioza.info.pl, www.endobol.pl.

Źródło: Kobiecość, która boli