W Krakowie startuje festiwal literatury

W Krakowie startuje Międzynarodowy Festiwal Literatury im. Josepha Conrada. Tegoroczna edycja imprezy upłynie pod hasłem "Inne światy, inne języki". Od wtorku, 2 listopada, aż do przyszłej niedzieli, 7 listopada, czeka nas szereg imprez, które dla wszystkich miłośników literatury będą wyjątkowym świętem.

- Gdyby w słowniku dwudziestowiecznej kultury trzeba było wskazać kategorię, która wywołała najwięcej dyskusji, zapewne byłaby to "inność". Filozofowie, antropologowie, literaturoznawcy od dawna zastanawiają się nad naturą inności i nie wydaje się, by swoje dociekania rychło porzucili" - piszą w programie Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada jego dyrektorzy, Michał Paweł Markowski i Piotr Mucharski.

Wśród najważniejszych tegorocznych gości nie zabraknie najgorętszych nazwisk. Do Krakowa "na Conrada" przyjedzie ubiegłoroczna laureatka literackiej Nagrody Nobla, pochodząca z Rumunii, ale pisząca w języku niemieckim, Herta Müller (5 listopada, Muzeum Narodowe w Krakowie, Gmach Główny, al. 3. Maja 1, godz. 18). Pojawi się również Jurij Andruchowycz, ukraiński pisarz, poeta i eseista (6 listopada, Muzeum Narodowe w Krakowie, Gmach Główny, al. 3. Maja 1, godz. 19).

Organizatorzy zaprosili ponadto Laszlo Krasznahorkaia, jednego z najwybitniejszych twórców węgierskich (6 listopada, Muzeum Narodowe w Krakowie, Gmach Główny, al. 3. Maja 1, godz. 19) oraz Rabiha Alameddine, amerykańskiego pisarza o libańskich korzeniach (4 listopada, Drukarnia, ul. Nadwiślańska 1, godz. 20.30). Wielbicieli komiksu ucieszy natomiast fakt, że na festiwalu zapowiedziano obecność Marjane Satrapi (3 listopada, Międzynarodowe Centrum Kultury, Rynek Główny 25, godz. 18).

Obok zagranicznych gwiazd pojawi się szereg znakomitych nazwisk z Polski. Na festiwalu spotkać będzie można Joannę Bator, filozofkę, wykładowczynie, ale również autorkę znakomicie przyjętej powieści "Piaskowa góra" (4 listopada, Klub Pod Jaszczurami, Rynek Główny 8, godz. 17). Impreza gościć będzie również Jacka Dukaja, genialnego pisarza roczników 70., autora olśniewającego "Lodu" (6 listopada, Targi Książki w Krakowie, ul. Centralna 41a, godz. 12). Na festiwalu swój udział zapowiedziała ponadto Inga Iwasiów, szczecińska profesor literaturoznawstwa, od kilku lat szerzej znana jako autorka m.in. powieści "Bambino" (6 listopada, Targi Książki w Krakowie, ul. Centralna 41a, godz. 12).

Ponadto będą obecni: Tadeusz Słobodzianek, autor nagrodzonego literacką Nike dramatu "Nasza klasa" (spektakl - 6 listopada, Scena im. S. Wyspiańskiego, PWST, ul. Straszewskiego 21-22, godz. 21.30), Ewa Kuryluk, performerka i autorka kilku książek (3 listopada, Klub Pod Jaszczurami, Rynek Główny 8, godz. 20.30), Krzysztof Varga, polski pisarz węgierskiego pochodzenia (5 listopada, Biblioteka Ośrodka Kultury im. C.K.Norwida, os. Górali 5, godz. 17).

Dobór i różnorodność nazwisk nie jest przypadkowa. Patronująca bowiem tej edycji festiwalu inność, argumentują organizatorzy, ma dwuznaczne oblicze. Z jednej strony budzi w nas lęk - jak wszystko, co nieznane. Z drugiej - nas fascynuje.

"Inni ludzie, mówiący innymi językami, należący do innych światów, są jednocześnie blisko nas i bardzo daleko. Powiada się, że inna kultura jest niepoznawalna, ale jednak przyciąga ona tłumaczy i podróżników, dla których kaftan ich własnej kultury stał się za ciasny". Dlatego - piszą dalej Markowski i Mucharski - "dziś o inności trzeba mówić na różne sposoby. Jesteśmy jak najdalsi od przypisywania któremukolwiek z języków czy dyskursów pozycji uprzywilejowanej. Nie ma już, ani w Polsce, ani na świecie, takiego centrum, z którego inne regiony oglądane są z wyższością. Trzeba wreszcie zdać sobie sprawę z tego, że świat - wbrew korporacyjnym interesom - nie głosi tych samych wartości, nie ma tych samych celów, nie łączy się całkiem wedle tych samych reguł. Trzeba - owszem - pokazywać miejsca wspólne, możliwe do zamieszkania przez wielu z nas, ale trzeba też pokazywać i mnożyć różnice, odmienne punkty widzenia, niezgodliwe perspektywy".

Patronujący festiwalowi Joseph Conrad, wybitny pisarz polskiego pochodzenia, ale piszący i rozwijający się w języku angielskim, jest doskonałym przykładem kondycji współczesnego człowieka zawieszonego często w różnych przestrzeniach kulturowych.

Markowski i Mucharski nazywają go "najpilniejszym eksploatatorem inności w nowoczesnej kulturze Zachodu". Nic dziwnego zatem, że cele organizatorów sięgają daleko poza wąsko wyznaczone brzegiem tekstu ramy literackości. Krakowski festiwal pragnie bowiem również pokazać uwikłanie i powiązanie literatury z różnymi innymi językami - na przykład filmowym, muzycznym czy teatralnym. Dlatego też obok spotkań autorskich i przekrojowych dyskusji zaplanowano szereg przedstawień teatralnych, pokazy filmowe (często adaptacje powieści festiwalowych gości) czy korespondujące z literacką tematyką koncerty.

Zasadnicza część imprez festiwalowych rozgrywać się będzie między wtorkiem, 2 listopada, a niedzielą, 7 listopada. Szczegółowy i - co ważne - uaktualniony program imprezy znaleźć można na specjalnej stronie internetowej: www.conradfestival.pl. Uczestnicy znajdą tam nie tylko terminy i miejsca spotkań, ale również sylwetki festiwalowych gości i detale dotyczące charakteru dyskusji.

Warto już teraz nadmienić, że część z festiwalowych imprez będzie powiązana z rozpoczynającymi się w przyszły czwartek w Krakowie Targami Książki.

źródło: Conrad A.D. 2011, www.dziennikpolski24.pl