Asteriusz

Imię pochodzenia greckiego: Asterios, utworzone od ast-r, -éros 'gwiazda'. Stąd astérios (łac. asterius) to 'gwieździsty, jasny, lśniący, niebieski'.

W dziejach Kościoła było wielu biskupów, filozofów, pisarzy i interpretatorów Biblii noszących to imię.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Asterius, gr. Astérios.

Literatura hagiograficzna zna ośmiu świętych tego imienia. Nie wszyscy zasługują na wzmiankę, bo niektórzy znani są jedynie z wyliczeń męczenników, razem straconych za wyznawanie wiary; inni natomiast ledwo wyłaniają się z mgieł zamierzchłych czasów. Kilka słów poświęcimy wyłącznie trzem:

Asteriusz, męczennik z Ostii. Zginął zapewne za panowania Dioklecjana. W IV stuleciu nad jego grobem wznosił się już kościół. Potem pojawił się jako jeden z bohaterów legendarnych Passio Callisti (BHL 1523) oraz Passio Marii, Marthae et sociorum (BHL 5543). Niektórzy próbowali wyprowadzać go z rzymskiego gens, którego przedstawicielem był konsul Turcius Rufius Apronianus Asterius. Męczennika wspominano 19 lub 21 października.

Asteriusz, biskup Petry (w Arabii). W liście Ojców, zebranych na synodzie w Sardyce (342), czytamy, że Asteriusz nie bez przykrości, wyrządzanych mu przez innych, odsunął się od frakcji wschodniej i zbliżył do zwolenników Atanazego. Sam Atanazy dodaje, że na polecenie cesarza Konstansa zesłany został do Afryki. W r. 362 wziął udział w synodzie w Aleksandrii. On też razem z Euzebiuszem z Vercelli miał zanieść list synodalny do Antiochii. O śmierci na wygnaniu lub podobnej, pozwalającej na uznanie go za męczennika, nic nie wiadomo. Martyrologium Rzymskie w sposób zupełnie dowolny umieściło go pod dniem 10 czerwca.

Asteriusz, biskup Amazei (w Poncie). Mało wiemy o jego życiu. Po formacji na retora był prawnikiem. Biskupem został stosunkowo póżno. Jedno z jego kazań nosi datę: rok 400. Wedle Focjusza, doszedł do bardzo podeszłego wieku. Pozostawił po sobie wspomnienie kaznodziei wybornego oraz spuściznę literacką o tym właśnie charakterze. Cytowano go na soborze nicejskim, gdzie też nazwano go świętym. Był raczej moralistą, który w rozwoju teologii dogmatycznej większej roli nie odegrał. Wspominano go w dniu 30 października.