Eulogiusz

Jest to imię męskie późnogreckie. Utworzone zostało od przymiotnika eúlogos 'mądry, wymowny', a także 'sławny, chwalący Boga' itd. Zapewne dopiero chrześcijańskie.

W Polsce Eulogiusz, z łac. Eulogius, jest znany od średniowiecza, ale pojawia się rzadko.

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Eulogius, fr. Euloge, hiszp. Eulogio, ros. Ewłogij.

Jedenastu świętych nosiło to imię. Oto sylwetki dwóch najbardziej znanych:

Eulogiusz Aleksandryjski. Pochodził on z Syrii. Wychował się w klasztorze, wyświęcony zaś został w Antiochii, gdzie też powołano go na współpracownika miejscowego patriarchy. W r. 581 wybrany został na patriarchę Aleksandrii. Sakrę przyjął zgodnie z ówczesnym zwyczajem w Konstantynopolu i wtedy to poznał św. Grzegorza Wielkiego, i zaprzyjaźnił się z nim. Był z nim odtąd w stałym kontakcie listownym. Zredagował ponadto wiele dziełek skierowanych głównie przeciw nestorianom i monofizytom. Zachowały się z nich jedynie fragmenty. Zmarł 13 lutego 608 r. Grecy czczą go tego samego dnia, natomiast Martyrologium Rzymskie - chyba na skutek błędu Baroniusza - wspominało go dnia 13 września.

Eulogiusz z Kordoby, męczennik mozarabski. Urodził się w samej Kordobie około r. 800. Staranne wykształcenie otrzymał w miejscowej szkole przy kościele Św. Zoila. Prawdopodobnie korzystał także z wykładów głośnego podówczas apologety Speraindeo i wówczas to zaprzyjaźnił się z Pawłem Alvaro, który stał się jego biografem. Około r. 830 otrzymał święcenia kapłańskie i odtąd oddawał się gorliwie posłudze duszpasterskiej. Prowadził ją w trudnych warunkach niewoli muzułmańskiej. Raz po raz wybuchały niepokoje powodowane muzułmańskimi prowokacjami, które przynosiły ze sobą wspaniały owoc męczeństwa podejmowanego spontanicznie przez wiernych. W r. 851 Eulogiusz został aresztowany dlatego właśnie, że część kleru oskarżono o podburzanie do tego rodzaju demonstracji. Ale pod koniec tego roku wypuszczono go, co uważał sobie za łaskę wysłużoną mu przez męczennicę Florę. Wnet sytuacja chrześcijan pogorszyła się jeszcze bardziej. Emir Mahomet nakazał zburzyć świątynie chrześcijańskie, zaznaczając w ten sposób, że swej polityce wobec nich nadaje kurs surowszy. W r. 859 Eulogiusz, oskarżony o to, że ukrywał u siebie młodą chrześcijankę, córkę muzułmańskich rodziców, nawróconą przez mniszkę Liliozę - został aresztowany; kiedy zaś śmiało bronił swego czynu jako kapłańskiego obowiązku, emir skazał go na ścięcie. Był już wtedy elektem na metropolię toledańską. Śmierć męczeńską poniósł 11 marca 859 r. W ćwierć wieku później relikwie jego sprowadzono do Oviedo. Martyrologia wspominały męczennika w rozmaitych dniach, natomiast Martyrologium Rzymskie umieściło go razem z Pawłem Alvaro we właściwym miejscu: 11 marca.