Konstancja

Jest to żeńskie imię łacińskie, utworzone od rzymskiego męskiego cognomen Constantius 'stały, stateczny, konsekwentny'. Z czasem zidentyfikowano je z podobnym imieniem Konstantyna.

W Polsce poświadczone już w 1254 r. w formie Konstancyja (pisane Constantia, Constancia).

Odpowiedniki obcojęz.: łac. Constantia, ang., fr. Constance, niem. Konstanze, wł. Costanza, ros. Konstancija.

Konstancja (lub Konstantyna) była córką cesarza Konstantyna Wielkiego i Flawii Maksymy Fausty. Najpierw poślubiła ona jednego ze swych kuzynów, Hannibaliana, a po jego zaś śmierci (337) innego kuzyna - Gallusa. W Rzymie ufundowała bazylikę na cześć św. Agnieszki. Mimo że nie prowadziła przykładnego życia, wręcz przeciwnie: uchodziła za niewiastę ambitną i pozbawioną skrupułów, pobożność ludu i legenda fundatorki bazyliki uczyniły z niej świętą dziewicę i dodały jej dwie towarzyszki: Attykę i Artemię. Znalazła się też na kartach legendarnych Akt męczeńskich świętych Jana i Pawła. Z czasem dostała się wreszcie do martyrologiów, wspominana tam pod różnymi datami: 28 stycznia, 17 i 23 lutego, 23 czerwca, a od XVI stulecia najczęściej 18 lutego. Legendarne dzieje Konstancji nie zostały dostatecznie przebadane.

Konstancja, królowa Aragonii. Była córką króla Sycylii, Manfreda, a wnuczką cesarza Fryderyka II. Urodziła się w 1247 r. Mając lat piętnaście poślubiła w Montpellier Piotra III zwanego Wielkim, króla Aragonii. Z małżeństwa tego urodziło się sześcioro dzieci, w tym córka Elżbieta, przyszła królowa Portugalii i święta. Sama Konstancja ukoronowana została w Saragossie w 1276 r. Już przedtem zasłynęła z fundacji i dobrodziejstw świadczonych instytucjom kościelnym, zwłaszcza zakonom franciszkańskim. Zasłynęła też z działalności mediacyjnej. W czasie wyprawy Piotra III do Afryki i na Sycylię (1282) rządziła jako regentka. W trzy lata później owdowiała. Kiedy zaś syn, Fryderyk król Sycylii, popadł w ekskomunikę, rzuconą nań przez Bonifacego VIII, pokornie poddała się decyzjom papieskim i nadal prowadziła działalność mediacyjną. Z tych też względów przystała na małżeństwo córki Jolanty z Robertem, księciem Kalabrii. Wróciwszy do Barcelony, uczyniła testament, mocą którego miały powstać dwa szpitale: w samej Barcelonie i w Walencji. Zmarła 8 kwietnia 1300 r. i pochowana została u klarysek. W 1852 r. ciało jej przeniesiono do katedry. Martyrologium franciszkańskie wspomina ją jako błogosławioną pod dniem 17 lipca. Piękne, choć zwięzłe świadectwo wystawił jej także w III pieśni Czyśćca Dante.