Pimen

Imię pochodzenia greckiego, w którego funkcji został użyty wyraz pospolity poim-n 'pasterz'. Od podstawowej formy Poim-n utworzono pochodne imię Poimenos / Poimenios wskazujące na pochodzenie od kogoś, przynależność do kogoś. W łacinie oba imiona zostały utożsamione. Obok siebie występują więc formy: Pimenus i Pimenius.

Odpowiedniki obcojęz. łac. Pimenius, Pimenus, Pigmenius, gr. Poiménios, ang. Pigmenius, fr. Pigm-ne, Pim-ne.

Literatura hagiograficzna zna co najmniej dwóch świętych tego lub podobnie brzmiącego imienia. Domniemany biskup Autun (Pigm-ne) jest postacią zupełnie nie znaną i chyba nigdy nie otaczaną żywszym kultem. O małżonku Melanii Młodszej, który niekiedy także występuje jako Pimen, kilka słów powiemy pod hasłem Pinian. Tu zwięźle o tym, który badaczom hagiografii przysparza nieco kłopotu.

Pimen, męczennik rzymski. Jest jednym z tych świętych, którzy dobrze zaświadczeni są objawami wczesnej tradycji kultowej, a równocześnie osłonięci zmętniałymi kliszami późnych legend. Był, zdaje się, kapłanem. Pochowano go na Cmentarzu Poncjana, przy drodze do Porto. Jego męczeństwo i wczesny kult potwierdzają zdobycze archeologii. Z zachowanych danych oraz z dociekań onomastycznych można by przypuszczać, że należał do najstarszej generacji chrześcijan Rzymu, związany może z jednym z najstarszych pism chrześcijańskich - Pasterzem Hermasa. Średniowieczne utwory hagiograficzne włączają go jednak w legendy o św. Bibianie i innych męczennikach doby późniejszej. Uczyniono zeń nauczyciela Juliana Apostaty, który miał go skazać na wygnanie; gdy Pimen wrócił z Persji, a cesarz spotkał go przypadkiem na ulicy, miał mu wyrazić swe zadowolenie, na co oślepły Pimen miał wyrazić radość ze swego kalectwa, dzięki czemu nie musi spoglądać na zhańbionego ucznia; cesarz kazał go wówczas wrzucić do Tybru. W opowiadaniu tym łatwo odkryć plagiat z Historii kościelnych Sokratesa i Sozomena, którzy przekazali nam dialog cesarza z Marysem, biskupem Chalcedonu. Martyrologia wspominają Pimena w różnych dniach: 28 lutego, 18 i 19 maja, 20 kwietnia oraz 2 grudnia. Martyrologium Rzymskie wspominało go pod dniem 24 marca.